B. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Πρώτο στη λίστα των καταγγελιών για παράνομη δραστηριότητα στα κοινωνικά δίκτυα έρχεται το Facebook τη χρονιά που πέρασε, σύμφωνα με στοιχεία της SafeLine.
Σύμφωνα με στοιχεία, που θα δοθούν σήμερα στη δημοσιότητα από τη SafeLine, στο πλαίσιο της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου, το Facebook είναι αυτό που κρατά τη μερίδα του λέοντος στον τομέα των καταγγελιών καθώς πρόκειται για το πιο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο και ίσως αυτό που έχει τις λιγότερες δικλίδες ασφαλείας.
Το πρώτο εξάμηνο του 2013 από τις 2.247 καταγγελίες που έλαβα η SafeLine αφορούσαν αποκλειστικά το Facebook.
Όπως τόνισε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η δρ Βερόνικα Σαμαρά, συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου και Επικεφαλής της Δράσης Ενημέρωσης Saferinternet.gr η γραμμή «καθημερινά λαμβάνει δεκάδες καταγγελίες για παράνομη δραστηριότητα στα κοινωνικά δίκτυα. Ιδιαίτερα αυξημένος είναι ο αριθμός των καταγγελιών που αφορούν το Facebook».
Όπως καταδεικνύει έρευνα του Saferinternet.gr, το Facebook, όπως και άλλα δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα παγκοσμίως, με εκατομμύρια μέλη ανά τον κόσμο, έχουν γίνει πόλος έλξης διαφόρων παράνομων δραστηριοτήτων. Οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν κλεμμένους κωδικούς πρόσβασης. Η παραπάνω κατηγορία συνδέεται άμεσα με την παραβίαση προφίλ χρηστών (όπου τρίτοι αποκτούν πρόσβαση σε προφίλ χωρίς την άδεια των χρηστών). Παρουσιάζονται, επίσης, κρούσματα ηλεκτρονικού εκφοβισμού (cyber-bullying) τόσο σε ανηλίκους όσο και σε ενηλίκους. Συχνό φαινόμενο είναι και η αναδημοσίευση φωτογραφικού υλικού μελών χωρίς την άδειά τους.
Όπως εξηγεί η κα Σαμαρά, κατά τη λήψη μιας τέτοιας καταγγελίας, η SafeLine ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να γίνει γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά η απομάκρυνση του περιεχομένου. Εφόσον γίνει εξακρίβωση του παράνομου περιεχομένου μετά την επεξεργασία της καταγγελίας, η SafeLine προωθεί το περιεχόμενο και την καταγγελία απευθείας στους διαχειριστές της εκάστοτε ιστοσελίδας που έχουν καθοριστεί να επεξεργάζονται τις καταγγελίες της SafeLine. Έπειτα, εκείνοι, με τη σειρά τους, απομακρύνουν το παράνομο περιεχόμενο από τους διακομιστές τους, διαγράφουν σελίδες παράνομου περιεχομένου και τα παραβιασμένα προφίλ χρηστών. Επίσης, κάποιες από τις καταγγελίες αυτές προωθούνται στη Μονάδα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας.
Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου (Safer Internet Day) θα εορταστεί σήμερα για 11η συνεχή χρονιά σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο. Το θέμα του φετινού εορτασμού είναι η δημιουργία από όλους τους χρήστες ενός καλύτερου Διαδικτύου, με σύνθημα: «Όλοι μαζί, για ένα καλύτερο Διαδίκτυο! (Let’s create a Better Internet Together!)».
«Στόχος μας είναι να αναδειχτεί η θετική πλευρά της χρήσης του διαδικτύου. Πρέπει να σταματήσουμε να τονίζουμε τις αρνητικές του πλευρές», τόνισε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η κα Σαμαρά και επεσήμανε ότι στο σημείο αυτό θα πρέπει να επικεντρωθούν όλοι οι φορείς και τα άτομα που ασχολούνται με το διαδίκτυο.
Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου διοργανώνεται κάθε χρόνο από το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Εθνικών Κέντρων Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης, INSAFE, με στόχο την προώθηση της ασφαλέστερης και πιο υπεύθυνης χρήσης των online τεχνολογιών και των κινητών τηλεφώνων, ειδικά μεταξύ των παιδιών και των νέων σε όλο τον κόσμο. Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου εορτάζεται εθιμοτυπικά την 2η ημέρα της 2ης εβδομάδας του 2ου μήνα του χρόνου.
Στην Ελλάδα, ο εορτασμός διοργανώνεται από τη Δράση Ενημέρωσης Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, που αποτελεί και τον επίσημο εκπρόσωπο του Δικτύου INSAFE στην Ελλάδα.
ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
«Φέτος θελήσαμε να δώσουμε τη σκυτάλη στη νέα γενιά, έτσι ο συντονισμός της εκδήλωσης, όπως θα δείτε, βρίσκεται στα χέρια παιδιών και εφήβων από 12 έως 17 ετών» λέει η κα Σαμαρά και εξηγεί: «Σκοπός μας είναι ένα καλύτερο διαδίκτυο, τόσο σε περιεχόμενο όσο και σε ασφάλεια. Ως προς το ποιοτικό περιεχόμενο, πρέπει να αναλογιστούμε πως κι εμείς, οι ίδιοι οι χρήστες, μπορούμε να δημιουργήσουμε ποιοτικό και δημιουργικό περιεχόμενο μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μέσα από ιστολόγια. Ως προς την ασφάλεια, πρέπει να πούμε πως το “καλό” διαδίκτυο εμπεριέχει το “ασφαλές διαδίκτυο”».
«Τα παιδιά πρέπει μάθουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως ένα εκπαιδευτικό και διασκεδαστικό “εργαλείο” με την αρωγή φυσικά και των γονιών τους», επισημαίνει.
Αύριο, το Saferinternet.gr μαζί με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», συνδιοργανώνουν την κεντρική εκδήλωση στο Συνεδριακό Κέντρο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», στην Αγία Παρασκευή, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στο συνέδριο έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή περισσότεροι από 400 συμμετέχοντες, ενώ για όσους δεν θα μπορέσουν να λάβουν μέρος στο συνέδριο, η εκδήλωση θα μεταδοθεί μέσω του διαδικτύου στη διεύθυνση http://vod.sch.gr/video/iptv/646.
Για τους ενδιαφερόμενους, το πρόγραμμα του συνεδρίου βρίσκεται στον ιστότοπο www.saferinternetday.gr
Οικογενειακή υπόθεση η χρήση του Διαδικτύου
» Από τα μικρά παιδιά και τους εφήβους
Η χρήση του Διαδικτύου προσφέρει ποικίλα οφέλη στον καθένα που είναι πρόθυμος να το χρησιμοποιήσει. Το τεράστιο ποσό διαθέσιμης πληροφορίας και οι πολλές χρήσεις που κάποιος μπορεί να έχει μέσω του Διαδικτύου το έχουν κάνει το πολύτιμο εργαλείο στην καθημερινότητα… Το Διαδίκτυο είναι πλέον απαραίτητο εργαλείο στην εκπαιδευτική κοινότητα δεδομένου ότι, παρέχει άμεση δυνατότητα άντλησης πληροφοριών και πηγή αναφοράς για εκπαιδευτικούς, μαθητές και σπουδαστές. Σημαντικό όφελος του Διαδικτύου είναι η δυνατότητά του να ελαχιστοποιήσει τις αποστάσεις και να παρέχει υπηρεσίες επικοινωνίας αποτελεσματικά και χωρίς οποιοδήποτε κόστος. Γενικά, το Διαδίκτυο είναι ένα πολυ-εργαλείο με εφαρμογές σε κάθε πτυχή της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου.
Παρά την αδιαμφισβήτητη χρησιμότητα του διαδικτύου -όπως κάθε ανθρώπινη δράση- εμπεριέχει κινδύνους και αρνητικές παραμέτρους που προκαλούν προβληματισμό και απαιτούν προσοχή και ιδιαίτερη αντιμετώπιση. Ιδιαίτερα τα παιδιά που βρίσκονται σε μια ευαίσθητη σε κάθε ερέθισμα ηλικία είναι περισσότερο εκτεθειμένα στους κινδύνους του διαδικτύου.
Ως γονείς και ως εκπαιδευτικοί έχουμε υποχρέωση να ενημερωνόμαστε, αλλά και να ενημερώνουμε σωστά τα παιδιά μας έτσι ώστε η χρήση του διαδικτύου να αποτελεί ευχάριστη απασχόληση, όπου όλοι έχουν την κριτική γνώση να επιλέγουν σωστά τόσο την πληροφορία όσο και τις γνωριμίες με “εικονικούς” φίλους και γνωστούς.
Ο αχανής αυτός ιδεατός κόσμος, όπως άλλωστε και ο πραγματικός κόσμος στον οποίο ζούμε, έχει και τις σκοτεινές πλευρές του. Ένας ενήλικας είναι σε θέση να κρίνει και να αποφύγει τους κινδύνους που θα συναντήσει εκεί, για ένα παιδί, όμως, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Η ευθύνη της προστασίας του, βρίσκεται, όπως και στον φυσικό κόσμο, στα χέρια των γονέων του. Το επιθυμητό δεν είναι ούτε η πλήρης απαγόρευση της πρόσβασης στους διαδραστικούς κόσμους που στερεί το παιδί από ανεκτίμητα εργαλεία, ούτε και η παντελής απουσία επιτήρησης από τους γονείς. Γεγονός που επιτρέπει στα παιδιά πολύ συχνά να πλοηγούνται μόνα τους στο Διαδίκτυο, κάτι που ισοδυναμεί με το να τα αφήνουμε να περιφέρονται στην πόλη ολομόναχα… μέσα στη νύχτα! Είναι σημαντικό να μάθουμε τα παιδιά μας να είναι υπεύθυνα όπως στον πραγματικό κόσμο έτσι και στον διαδικτυακό. Nα τα εφοδιάσουμε με σωστή πληροφόρηση και εκπαίδευση. Nα τα βοηθάμε όποτε μας το ζητάνε, να είμαστε πάντα στο πλευρό τους, όχι μόνο με τον νου μας, αλλά και ως φυσική παρουσία. Να έχουμε ανοιχτή και καλή επικοινωνία με τα παιδιά μας και να τους εμπνεύσουμε εμπιστοσύνη. Nα είμαστε ενημερωμένοι και να καταβάλουμε προσπάθεια να μάθουμε μαζί με τα παιδιά μας.
Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό ως γονείς, να γνωρίσουμε το Διαδίκτυο και -γιατί όχι- να μάθουμε να «σερφάρουμε» παρέα με τα παιδιά μας. Να συζητήσουμε με βάσιμα στοιχεία γι’ αυτά που μπορούν να κάνουν στο Διαδίκτυο και να θέσουμε κανόνες και όρια για τον τρόπο και τον χρόνο χρήσης του.
• Καλό είναι να έχουμε τον υπολογιστή σε χώρο προσβάσιμο από όλη την οικογένεια.
• Εμπνεύστε εμπιστοσύνη και κάντε παρέα στα παιδιά σας όταν χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο. Είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να συζητήσετε άμεσα οποιοδήποτε θέμα προκύψει και να καλλιεργήσετε την εμπιστοσύνη μεταξύ σας.
• Χρησιμοποιείστε το Διαδίκτυο ως ένα πολύτιμο εργαλείο γνώσης και εξερεύνησης μέσα στην οικογένεια. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να το χρησιμοποιούν για να επικοινωνήσουν, να μελετήσουν, να διασκεδάσουν και να βρουν πληροφορίες με σωστό τρόπο, όντας υπεύθυνα, σωστά ενημερωμένα και επάγρυπνα.
• Βρείτε κατάλληλους ιστοχώρους για τα παιδιά σας με διασκεδαστικό, ενημερωτικό ή επιμορφωτικό περιεχόμενο και πλοηγηθείτε μαζί.
• Μάθετε στα παιδιά σας να αντιμετωπίζουν με κριτική σκέψη το περιεχόμενο του Διαδικτύου καθώς και να ξεχωρίζουν την πληροφορία από τη διαφήμιση.
• Μάθετε στα παιδιά σας να σας ενημερώνουν αμέσως για ιστοσελίδες ρατσιστικού, εξτρεμιστικού, παρα-θρησκευτικού ή άλλου επιβλαβούς γι’ αυτά περιεχομένου.
• Εκπαιδεύστε τα παιδιά να διαχειρίζονται με σωστό τρόπο τα προσωπικά τους δεδομένα και να μην τα δημοσιεύουν χωρίς όρια.
• Διασφαλίστε τεχνικές λύσεις όπως, φίλτρα, εργαλεία γονικού ελέγχου, ιστορικό πλοήγησης, εργαλεία αναφοράς.
• Διαβάζουμε τους όρους χρήσης κάθε ιστοχώρου πριν από τη χρήση του για δε τους ανήλικους χρήστες ελέγχουμε τον χαρακτηρισμό του ιστοχώρου και από ποιες ηλικίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
• Παραμένουμε επάγρυπνοι και γνωρίζουμε σε ποιον μπορούμε να απευθυνθούμε για περαιτέρω ενημέρωση, προβληματισμούς και ερωτήματα.
• Μάθετε στα παιδιά σας να κάνουν τακτικά διαλείμματα όταν είναι στον υπολογιστή, για να ξεκουράζονται τα μάτια τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ενδεδειγμένος χρόνος για παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών μπροστά σε οθόνη δεν μπορεί να είναι πάνω από δύο ώρες ημερησίως. Ενώ για τους εφήβους ο χρόνος μπορεί είναι παραπάνω. Ο χρόνος που μένουν τα παιδιά σας στον υπολογιστή και το Διαδίκτυο δεν πρέπει να τους στερεί ούτε ένα λεπτό από την οικογένειά τους, το διάβασμά τους, το παιχνίδι τους, τα χόμπι τους και τους φίλους τους στον πραγματικό κόσμο.
Κάντε το Διαδίκτυο οικογενειακή υπόθεση!
Επιμέλεια άρθρου: Επιστημονική Ομάδα Κοινωνικής Υπηρεσίας Δ.Ο.ΚΟΙ.Π.Π. Δήμου Χανίων
Κουνελάκη Κατερίνα, επισκέπτρια Υγείας
Μαλανδράκη Κατερίνα, ψυχολόγος
Σεφερλή Κατερίνα, κοινωνική λειτουργός
