Πρωτοχρονιά στα Χανιά πριν εξήντα χρόνια και…

Οι σημερινοί Χανιώτες ούτε που θα μπορούν να φανταστούν άλλες πρωτοχρονιάτικες συνήθειες που επικρατούσαν στην πόλη μας αμέσως μετά τη Γερμανική κατοχή η και στη δεκαετία του 1950.
Μετά την κατοχή, δεν θυμάμαι για ποσά χρόνια, την παραμονή της πρωτοχρονιάς, μα και τις υπόλοιπες εορταστικές ήμερες, στηνόταν έξω από την κεντρική είσοδο της δημοτικής αγοράς τα τυχερά παιχνίδια της εποχής (λοταρίες) διάφορων ειδών, μα κυρίως τα ζάρια.
Σε πρόχειρα τραπεζάκια επάνω βρισκόταν ένα τενεκεδένιο ομοίωμα μιναρέ που από το επάνω άνοιγμα έριχνες τα ζάρια και είχαν έξοδο στη βάση και αναλόγως κέρδιζες ή έχανες ότι κατέβαλλες προηγουμένως. Το έλεγαν… “κουρκούτσα μιναρές” Αυτά λειτουργούσαν με άδειες που έδινε κατά βούληση ο κάθε… καπετάνιος των ανταρτών της προηγούμενης κατάστασης και ας μην αναφέρουμε ονόματα.
Τώρα στη δεκαετία του 1950, η νεολαία, κυρίως, που τότε δεν είχε τη σημερινή πολυτέλεια των ντίσκο καφέ άρχιζε μόλις βράδιαζε την εορταστική, πορεία… σπρωξίματος, καταβρέγματος και χαβαλέ.
Από το Σιντριβάνι ξεκινούσαν οι παρέες ή οι μεμονωμένοι, και από την οδό Νοέλ, σημερινή Καραολή και Δημητρίου, την οδό Ποτιέ έφθαναν στην οδό Τσουδερών, διαδρομή που λόγω του σαρδελοειδούς συνωστισμού ήταν δυνατόν να κρατάει κάθε φορά και μια ώρα.
Έξω από τα καταστήματα αυτών των δρόμων άλλοι γλεντιστές παρακολουθούσαν και συμμετείχαν με τον τρόπο τους. Την τιμητική είχαν τα νεροπίστολα. Πλαστικά με νερό, που καμιά φορά περιείχε και ανθόνερο, κατευθυνόταν από τους χρήστες τους σε γνωστούς και άγνωστους που αν αυτό γινόταν στη σημερινή εποχή θα προκαλούνταν σοβαρές παρεξηγήσεις.
Μετά ακολουθούσαν τα φρου-φρου. Κάτι φυσερά από ειδικό χαρτί που ξεφυσώντας τα αναπτύσσονταν και έφθαναν στο πρόσωπό σου. Επίσης οι καραμούζες που με το επί ώρες κράξιμό τους σε έκαναν κουφό για κάμποση ώρα. Επίσης τα πλαστικά ρόπαλα για… κατακεφαλιές και άλλα. Αυτό τελείωνε μετά την αλλαγή του χρόνου που όλοι πλέον αποσυρόταν στα σπίτια τους για οικογενειακές ευχές μιας και τα κέντρα – ταβέρνες και παρόμοια μετριόταν, σε όλη την περιοχή στα δάχτυλά του ενός χεριού. Λόντον Μπαρ στην πλατεία της αγοράς. Νυχτερίδα στις Κορακιές και δεν θυμάμαι τα υπόλοιπα.
Άλλα χρόνια, άλλες συνήθειες και ατελείωτες αναμνήσεις.
Ας σημειωθεί ότι την ίδια δεκαετία και περισσότερο υπήρχε η συνήθεια που οι Χανιώτες την ονόμαζαν νυφοπάζαρο. Δηλαδή η κατά τον ίδιο… στριμωγμένο τρόπο που ανέφερα εκατοντάδες νέοι και νέες, και όχι μόνο, τις καθημερινές “όργωναν” την παραλία του λιμανιού μας από οδό Ποτιέ μέχρι το μέσα λιμάνι και τις Κυριακές, ακόμη και τον χειμώνα, τη λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου (Ηρώων Πολυτεχνείου) από δικαστήρια μέχρι Χαλέπα. Αφάνταστο… σπρώξιμο και χαβαλές και η ευκαιρία για… γνωριμίες ωραίες που, όπως ανέφερα, δεν υπήρχαν τότε οι προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν αλλού.