Μεσούντος του δωδεκαημέρου ανοίγουμε τα παράθυρα της ψυχής μας κ’ ευχόμεθα η ανατολή του νέου έτους να χαρίσει υγεία, χαρά κ’ αισιοδοξία στα σπιτικά όλου του κόσμου κ” να θυμόμαστε… Αγάπη σημαίνει… Να δίνεις χωρίς να θυμάσαι κ’ να λαμβάνεις χωρίς να ξεχνάς!
ΤΟ ΡΟΔΙ
Το ρόδι είναι ο καρπός της ζωής και της καλοτυχίας και τις μέρες των γιορτών είχε ξεχωριστή θέση στα μικρασιάτικα σπίτια. Διάλεγαν το καλύτερο ,χωρίς σκασίματα και γρατζουνιές και το έπαιρνε μαζί του ο πατέρας κάθε οικογένειας στην λειτουργία του Αγίου Βασιλείου ,να ευλογηθεί.
Γυρίζοντας στο σπίτι έπρεπε να χτυπήσει την εξώπορτα και να του ανοίξουν,να μπει με τι δεξί και να του ευχηθούν.
Έδινε στη νοικοκυρά το ρόδι και αυτή το πήγαινε κατευθείαν στα εικονίσματα ,και θα έμενε εκεί μέχρι την ημέρα του Σταυρού, στις 14 του Σεπτέμβρη. Μετά του έβαζε στο χέρι ένα μεγάλο ρόδι κι αυτός το πέταγε πίσω από την εξώπορτα. Όσο πιο πολλά σποράκια βγαίνανε ,τόσο περισσότερους παράδες θα έφερνε ο καινούργιος χρόνος
.
ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ
Το βράδυ της παραμονής , πάνω στο μεγάλο τραπέζι ,έστρωναν το άσπρο τραπεζομάντηλο με τα κεντήδια του, αυτό που φύλαγαν για τις καλές τις μέρες. Εκεί έμπαιναν οι πιατέλες με τα ξηροκάρπια ,φουντούκια ,σταφίδες σύκα, αμύγδαλα και καρύδια. Δίπλα τα φρούτα, πορτοκάλια ,μανταρίνια, ρόγδια, κυδώνια ,και στο κέντρο του τραπεζιού ,καθόνταν σαν αρχόντισσα ,η βασιλόπιτα. Στολισμένη με επιδεξιότητα ,γιατί από το στόλισμα , φαινόταν και η αξιοσύνη της νοικοκυράς.
Την Πρωτοχρονιά ανήμερα ,πριν να ξεκινήσει το φαγητό ,ο πατέρας αρχίνιζε το κόψιμο της πίτας, ξεκινώντας από το κομμάτι του Άη Βασίλη. Πάντα έκοβαν κομμάτι στον φτωχό και στον ξενιτεμένο.
Στις πόρτες και στα μπαλκόνια των σπιτιών σε πολλά χωριά κρεμνούσαν κρομμυδασκέλλες που είναι σύμβολα της μακροζωίας.
ΤΟ ΦΑΓΗΤO
Τα φαγητά που μαγείρευαν για το Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι ήταν πολλά.
Τα περισσότερα από αυτά ήταν παραγεμιστά , « για να είναι κι ο νέος χρόνος ,γεμάτος από καλά».Λαχανοντολμάδες, κατιμέρια, χορτόπιτες , μπουρεκάκια ,
Γιουβαρλάκια, αρνί γεμιστό με ρύζι, αγριογούρουνο με κυδώνια ,γουρουνόπουλο ψητό.
Αυτό που πρόσεχαν πάρα πολύ ήταν να φροντίσουν τους ανθρώπους που είχαν πένθος και τους φτωχούς. Ανήμερα ετοίμαζαν καλάθια με κρασί, φαγητά και γλυκά ,και τα πήγαιναν στα σπίτια ,για να φύγει η στεναχώρια και η θλίψη από τους ανθρώπους.
ΤΟ ΠΟΔΑΡΙΚΟ
Η σημασία που έδιναν στο ποδαρικό ,ήταν μεγάλη. Συνήθως ποδαρικό έκανε ένα μικρό αγόρι που είχε καλή υγεία και ήταν τυχερό. Άλλες φορές , φώναζαν φίλους που ήταν γουρλήδες για να πάει η χρονιά με τύχη. Τις περισσότερες φορές όμως ,ποδαρικό έκανε ο νοικοκύρης του σπιτιού.
Καλή χρονιά με υγεία!
Για το Δ.Σ της
Αδελφότητας Μικρασιατών
Η πρόεδρος
Στέλλα Γκοζάνη Χαριτάκη
