Τη δυνατότητα χειρουργικής αντιμετώπισης προβλημάτων του αμφιβληστροειδούς δίνει για πρώτη φορά στα Χανιά η Οφθαλμολογική Κλινική του Ναυτικού Νοσοκομείου Κρήτης (Ν.Ν.Κ.). Στο μεταξύ, έρευνα που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια με επικεφαλής τον Χανιώτη οφθαλμίατρο Νίκο Βακάλη αποκάλυψε ότι είναι εφικτή η φαρμακευτική αντιμετώπιση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας με πολύ χαμηλότερο κόστος και μικρότερο αριθμό ενέσεων από ό,τι συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα και την υιοθέτηση της συγκεκριμένης θεραπείας από χώρες όπως η Γαλλία, στην Ελλάδα, ελέω… Novartis, ακόμα δεν έχει επιτραπεί η χρήση του συγκεκριμένου φθηνού φαρμάκου…
ΝΕΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΑ
Να σημειώσουμε ότι μέχρι πρόσφατα όλοι οι ασθενείς που χρειάζονταν χειρουργική επέμβαση στον αμφιβληστροειδή ήταν αναγκασμένοι να μεταβαίνουν στο Ηράκλειο. Ωστόσο, το τελευταίο δεκαήμερο, ξεκίνησαν στο Ν.Ν.Κ. στα Χανιά να γίνονται αντίστοιχες επεμβάσεις ανοίγοντας τον δρόμο για να σταματήσει η ταλαιπωρία των ασθενών και παράλληλα να αποσυμφορηθεί το Νοσοκομείο του Ηρακλείου που μέχρι σήμερα σήκωνε όλο το βάρος των ασθενών από την Κρήτη.
Όπως εξήγησε, μιλώντας στα “Χ.ν.” ο διευθυντής της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Ν.Ν.Κ. Νίκος Βακάλης μέσα από τα χειρουργεία που ξεκίνησαν αντιμετωπίζεται μια πολύ μεγάλη γκάμα προβλημάτων που σχετίζονται με τον αμφιβληστροειδή και την ωχρά κηλίδα (αποκόλληση, οπή ωχράς κηλίδας, αιμορραγίες και τραύματα, επιπλοκές χειρουργείων καταρράκτη, μολύνσεις όπως η ενδοφθαλμίτιδα, οιδήματα που εμφανίζονται σε διαβητικούς κ.ά.).
«Όλα αυτά τα χειρουργεία αντιμετωπίζονταν μέχρι πρόσφατα στο Ηράκλειο. Πλέον, όμως, ξεκίνησαν να γίνονται και στο Ν.Ν.Κ. με τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό που υπάρχει -κι ο οποίος διατέθηκε από το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών (Ν.Ν.Α.)- και με την πιο σύγχρονη τεχνογνωσία και επιστημοσύνη που υπάρχει στον τομέα αυτό», εξήγησε ο κ. Βακάλης ο οποίος επί χρόνια έχει την ευθύνη για τα συγκεκριμένα χειρουργεία στο Ν.Ν.Α.
Διευκρίνισε, δε, ότι το Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης είναι διατεθειμένο, εφόσον ζητηθεί από τις δομές υγείας της Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης που λειτουργούν στα Χανιά, να συνεργαστεί μαζί τους για την αντιμετώπιση και εξυπηρέτηση των περιστατικών αυτών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Στο μεταξύ, ο κ. Βακάλης υπήρξε επικεφαλής μιας σημαντικής έρευνας για την αντιμετώπιση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας που απέδειξε ότι η χρήση μπεβασιζουμάμπης που χορηγείται ως αντικαρκινικό φάρμακο (Avastin) σε συνδυασμό με φωσφορική δεξαμεθαζόνη, μπορεί να φέρει εξίσου ικανοποιητικά αποτελέσματα με την ουσία ρανιμπιζουμάμπης του φαρμάκου Lucentis που παράγει η εταιρεία Novartis, στοιχίζοντας όμως 23 φορές λιγότερο και απαιτώντας πολύ μικρότερο αριθμό ενέσεων στο μάτι.
Ειδικότερα, όπως εξήγησε ο κ. Βακάλης, στο πλαίσιο της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical & Experimental Ophthalmology το 2017, χρησιμοποιήθηκαν δύο ομάδες ασθενών αποτελούμενες από 40 άτομα η καθεμία: Στην πρώτη ομάδα έγιναν 248 ενέσεις με μπεβασιζουμάμπη (Avastin) σε συνδυασμό με φωσφορική δεξαμεθαζόνη, η οποία μειώνει το ποσοστό υποτροπής, και στη δεύτερη έγιναν 313 ενέσεις με ρανιμπιζουμάμπη (Lucentis).
Όπως προέκυψε τα θεραπευτικά αποτελέσματα και στις δύο ομάδες ήταν ακριβώς τα ίδια. Η μεγάλη διαφορά ήταν στον αριθμό των ενέσεων και στο κόστος, καθώς στην πρώτη περίπτωση ο έγιναν 248 ενέσεις με 35 ευρώ κόστος ανά ένεση δηλαδή συνολική επιβάρυνση 8.680 ευρώ, ενώ στη δεύτερη περίπτωση έγιναν 313 ενέσεις από 650 ευρώ η ένεση, με το συνολικό κόστος να αγγίζει τα 203.450 ευρώ.
«Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν πραγματικά εντυπωσιακά και μάλιστα ήταν αισθητά από το πρώτο 24ωρο στους ασθενείς, ενώ οι ενέσεις γίνονταν πιο αραιά, οι υποτροπές ήταν λιγότερες και δεν διαπιστώθηκε καμία παρενέργεια. Εξίσου σημαντικό είναι κι ότι το κόστος ήταν πολύ μικρότερο με τη χρήση της μπεβασιζουμάμπης σε σχέση με το κόστος του άλλου φαρμάκου», εξήγησε ο κ. Βακάλης.
Ωστόσο, παρά τα θετικά αποτελέσματα της έρευνας και παρά του ό,τι στο εξωτερικό έχει ήδη ξεκινήσει η χρήση του φθηνού φαρμάκου για την αντιμετώπιση της ωχράς κηλίδας, στην Ελλάδα εξακολουθεί αυτό να θεωρείται νοσοκομειακό υλικό και να μην είναι εφικτή η αξιοποίησή του.
Συνέπεια αυτού είναι τα ασφαλιστικά ταμεία να καταβάλλουν υπερδιπλάσια ποσά για τη θεραπεία των ασθενών, τη στιγμή που θα μπορούσε να εξοικονομηθεί ένα μεγάλο χρηματικό ποσό προς όφελος του Δημοσίου.
Μάλιστα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Γ. Κουβαρά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, το συγκεκριμένο θέμα απασχόλησε τη Γαλλία λίγο πριν από τον Αύγουστο του 2012 κι έγινε γνωστό ως «σκάνδαλο της Novartis για τη θεραπεία της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας». Ο λόγος είναι ότι το θέμα αφορούσε πάνω από 1 εκατομμύριο Γάλλους ασθενείς κι ένα ποσό 500-800 εκατ. ευρώ το χρόνο το οποίο χρεώνονταν τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ετσι, έπειτα από δικαστική διαμάχη το 2014 επετράπη τελικά στη Γαλλία η χρήση του Avastin, ενώ για την ίδια υπόθεση στην Ιταλία επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 182,5 εκατ. ευρώ στη Novartis και τη Roche με την κατηγορία ότι πίεζαν γιατρούς να συνταγογραφούν το ακριβό φάρμακο.
Να σημειώσουμε, πάντως, ότι η έρευνα που διεξάγεται στο Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης σε συνεργασία με το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών δεν περιορίζεται στο συγκεκριμένο θέμα αλλά επεκτείνεται και σε άλλες παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, αγγειακής φύσεως, όπως η θρόμβωση φλέβας του αμφιμβληστροειδούς και οιδήματα ωχράς κηλίδας σε διαβητικούς ασθενείς με προχωρημένο στάδιο διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.