Μπορεί το σχολείο να αποτελεί έμπνευση για τους μαθητές; Μπορούν οι τέχνες και το παιχνίδι να λειτουργήσουν ως γέφυρες για να φτάσει κανείς στη γνώση; Κι ακόμα μπορεί σε ένα δημοτικό σχολείο τα παιδιά να μαθαίνουν να συμπεριφέρονται σαν ώριμοι πολίτες, λαμβάνοντας συλλογικά και ισότιμα με τους δασκάλους τους αποφάσεις για την καθημερινότητα τους; Αν πρόκειται για το Δημοτικό Σχολείο του Βατόλακκου τότε η απάντηση είναι αμφίβολα καταφατική!
Ο λόγος για ένα μικρό σχολείο στην ενδοχώρα του Νομού που, ωστόσο, λειτουργεί στα πρότυπα των πιο σύγχρονων σχολείων. Ενός σχολείου όπου η μάθηση δεν περιορίζεται στην μετάδοση πληροφοριών, αλλά στοχεύει να καλλιεργήσει παράλληλα πολλές δεξιότητες στα παιδιά δίνοντάς τους πολλά και διαφορετικά ερεθίσματα.
Στο πλαίσιο αυτό, τα παιδιά παράλληλα και σε συνδυασμό με τα μαθήματά τους έχουν συστήσει κινηματογραφική και φωτογραφική ομάδα, ομάδα φιλαναγνωσίας, ένα μουσικό σχήμα κρουστών, εκδίδουν την εφημερίδα “Τα Βατολακκιανάκια”, συντηρούν ως περιβαλλοντική ομάδα τον δικό τους λαχανόκηπο και φιλοξενούν κατά διαστήματα ξεχωριστούς επισκέπτες οι οποίοι τα μυούν στον κόσμο της μελισσοκομίας, των τεχνών, της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής ή και του κουνγκ – φου!
Συγχρόνως, εκτός από τα μαθήματά τους και τις δράσεις που αναπτύσσουν, τα παιδιά κάθε εβδομάδα, πραγματοποιούν μαζί με τις δασκάλες τους συνεδριάσεις στο πλαίσιο της λειτουργίας του σχολικού συμβουλίου. Ενός θεσμού μέσα από τον οποίο τα παιδιά παρουσιάζουν και προτείνουν ιδέες για τη βελτίωση του σχολείου, μεταφέρουν ανησυχίες και προβληματισμούς αλλά και βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα που υπάρχουν, οι οποίες εγκρίνονται έπειτα από ψηφοφορία!
Όλες αυτές οι δράσεις ξεκίνησαν σταδιακά από το 2015 και στηρίζονται στο μεράκι που έχουν τη δουλειά τους οι δασκάλες του σχολείου Ελένη Ζαχαριάδου και Φωτεινή Δημοπούλου. Δυο νέες εκπαιδευτικοί που -κόντρα στον κανόνα που θέλει τα σχολεία της ενδοχώρας να καλύπτονται με αναπληρωτές- αποφάσισαν να εργαστούν μόνιμα στο συγκεκριμένο Δημοτικό. Το 2016-2017 με τη βοήθεια κάποιων γονέων προχώρησαν σε ανακαίνιση του σχολείου, φιλοδοξώντας οι μαθητές να αισθάνονται τον χώρο σαν το σπίτι τους. «Το ιδιαίτερο σε αυτό το σχολείο είναι ότι η ομάδα είναι μικρή και ευέλικτη και έχει διαμορφωθεί ένα οικογενειακό κλίμα. Έτσι οι μαθητές μπορούν να δεχτούν εύκολα τα ερεθίσματα που τους δίνεις. Επίσης, υπάρχει καλή συνεργασία μεταξύ μας και αυτό μεταδίδεται στα παιδιά», σημείωσαν οι δύο δασκάλες, ενώ ως προς την εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιούν επεσήμαναν: «Στόχος των προγραμμάτων αυτών, έχοντας πάντα ως βάση το αναλυτικό πρόγραμμα, είναι να καλλιεργήσουμε τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών και παράλληλα το αίσθημα στα παιδιά ότι το σχολείο και η γνώση μπορεί να είναι δημιουργία και χαρά». Ταυτόχρονα, οι δύο δασκάλες οργάνωσαν δράσεις για να “ανοίξουν” το σχολείο στην τοπική κοινωνία. Μεταξύ αυτών των πρωτοβουλιών, ήταν η πραγματοποίηση κινηματογραφικών προβολών στο σχολείο με ελεύθερη είσοδο για όλους, οι επισκέψεις επαγγελματιών από διαφορετικά πεδία δράσης προκειμένου να μάθουν στα παιδιά τα “μυστικά” της δουλειάς τους και οι πρωτοβουλίες που οργάνωναν και παρουσίαζαν στο σχολείο γονείς μαζί με τα παιδιά τους.
Ρωτήσαμε τις δύο εκπαιδευτικούς αν το σχολείο δίνει τη δυνατότητα για δημιουργικές δραστηριότητες όπως αυτές που υλοποιούν: «Το αναλυτικό πρόγραμμα είναι πολύ ανοιχτό σε δράσεις. Με οδηγίες και συγκεκριμένους κανόνες παρουσιάζει τους στόχους που πρέπει να πετύχουμε κάθε χρονιά. Οπότε είμαστε ελεύθεροι να χρησιμοποιούμε εγκεκριμένο υλικό και υλικό που σχεδιάζουμε εμείς, το οποίο υποβάλλεται ως σχέδιο σε μια επιτροπή που το εγκρίνει. Παράλληλα, για κάθε δράση του σχολείου ενημερώνεται η Διεύθυνση της Πρωτοβάθμιας και βέβαια είναι ενταγμένη σε κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα».
“Ενα σχολείο όπως ονειρευόμαστε τον κόσμο μας”
Πώς όμως βλέπουν το σχολείο οι γονείς των μαθητών; Τι εκτιμούν, τι ζητάνε από την τοπική κοινωνία των Χανίων και τι τους ανησυχεί; Τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνουν μέσα από μια κοινή επιστολή που έστειλαν στα “Χ.ν.”: «Στον Βατόλακκο, στο νομό Χανίων, υπάρχει ένα διθέσιο δημοτικό σχολείο που μέσα στα πλαίσια της ελληνικής νομοθεσίας ακολουθεί τα χνάρια πρότυπων Ευρωπαϊκών σχολείων. Οι δασκάλες με απίστευτο ζήλο εμφυσούν στα παιδιά την αγάπη για το σχολείο, το βιβλίο, το διάβασμα και τους δίνουν τις κατάλληλες βάσεις για να συνεχίσουν τη σχολική τους πορεία με ευκολία και επιτυχία. Κερδίζουν το ενδιαφέρον των παιδιών με στοιχεία έρευνας και παιχνιδιού με αποτέλεσμα αυτά ν’ αγαπούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Χρησιμοποιώντας πλούσια εκπαιδευτικά εργαλεία κάνουν το μάθημα πιο δημιουργικό και πιο αποτελεσματικό. Αξιοποιώντας την τελευταία διδακτική ώρα και τον χρόνο του ολοημέρου, οι μαθητές καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους σε μελέτη ώστε μετά τις 4 να μπορούν να κάνουν κι άλλες δημιουργικές δράσεις και να έχουν χρόνο ουσιαστικό με τους γονείς τους. Οι δασκάλες εκμεταλλευόμενες την διδακτική ώρα της ευέλικτης ζώνης διευρύνουν το γνωστικό πεδίο των παιδιών σε άλλες επιστήμες, τέχνες και θεματικές ενότητες όπως αστρονομία, ρομποτική, κινηματογράφο, διατροφή, πειράματα και άλλα. Ενθαρρύνουν την αυτοδιάθεση, την κριτική σκέψη και την αλληλεγγύη. Μαθαίνουν στα παιδιά να συνυπάρχουν, να στηρίζουν τους φίλους τους στις δυσκολίες, να σέβονται τις ιδιαιτερότητες και την μοναδικότητα του άλλου δίπλα τους. Μαθαίνουν ν’ ακούνε, να μιλάνε και να παίρνουν αποφάσεις μέσα από συμβούλια που πραγματοποιούν οι ίδιοι οι μαθητές. Ως γονείς είμαστε χαρούμενοι γιατί τα παιδιά μας λαχταρούν κάθε πρωί να πάνε στο σχολείο και γιατί ξέρουμε ότι, εκτός του ότι μαθαίνουν γράμματα, γίνονται άνθρωποι που σέβονται τους άλλους γύρω τους και αγαπάνε τον εαυτό τους. Μας λυπεί βαθιά που το σχολείο αυτό αντιμετωπίζεται με δυσπιστία από την τοπική κοινωνία σε σημείο που να κινδυνεύει να υποτιμηθεί σε μονοθέσιο ή και να κλείσει. Το σχολείο αυτό χρειάζεται την στήριξη απ’ όλους τους φορείς, την κοινωνία των Χανίων και τον καθένα μας ξεχωριστά ώστε να παραμείνει ζωντανό και να εκτιμηθεί το έργο του στο παρόν και όχι αναδρομικά. Ας επιτρέψουμε την ύπαρξη αυτής της επιλογής να φωτίσει τις καρδιές των παιδιών στο παρόν και να λάμψει στο μέλλον».
Τυγχάνει να γνωρίζω πόσο χρόνο αφιερώνουν οι δασκάλες στο σπίτι τους. Είναι απίστευτα πολύς. Η τοπική κοινωνία όμως τρόμαξε που τα παιδιά είναι χαρούμενα στο σχολείο και δεν έχουν πολύ διάβασμα στο σπίτι. Φοβήθηκαν ότι κάτι κακό συμβαίνει σε αυτό το σχολείο. Οι περισσότεροι πήραν τα παιδιά τους στο σχολείο του Αλικιανου με αποτέλεσμα το σχολείο να έχει ελάχιστα παιδιά πλέον και ήδη η μία από τις δύο δασκάλες να έχει αποσπαστεί σε άλλο σχολείο. Ούτε η πρωτοβάθμια αλλά ούτε οι συνδικαλιστές του κλάδου έχουν αντιδράσει. Για άλλη μια φορά τα θύματα είναι τα παιδιά. Τελικά ο εχθρός είμαστε εμείς οι ίδιοι
Μακαρι τα πραγματα να ηταν ετσι οπως θελουν να παρουσιζονται σε αυτο το γλαφυρο αρθρο απο γονεις που αν μη τι αλλο εφυγαν με μετεγραφες απο τα λαθος σχολεια των Χανιων ψαχνοντας το (εναλλακτικο σχολειο “προτυπο” που τα βαζουν με ολη τη τοπικη κοινωνια του χωριου Βατολακκου που δε καταλαβαινει τις εναλλακτικες μεθοδους των δασκαλων.Δυο μιση χρονια ομως σε αυτο το σχολειο και απο εμπειριας η εγχειρηση δε πετυχε και ο ασθενης απεβιωσε…..Ξερουν καλα την αληθεια οι τοπικοι φορεις του δημου Πλατανια……Και προσωπικα ευχαριστω πολυ το σχολειο του Αλικιανου που ηδη εκει ενα μηνα καλυφθηκαν οι μαθησιακες ελλειψεις του παιδιου μου…Αυτο ειναι το προτυπο σχολειο και πραγματικα λυπαμαι πολυ που καποιοι δε καταλαβαινουν τη διαφορα….