Σήμερα Δευτέρα 15 Ιουλίου 2019 συνέρχεται το συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας1, στις Βρυξέλλες, με ιδιαίτερα αξιόλογη ατζέντα που υπογραμμίζει τις προτεραιότητες και το πρόγραμμα εργασίας της προεδρίας της Φινλανδίας στον τομέα της γεωργίας και της αλιείας.
Στο σημείωμά αυτό αναλύονται ορισμένες πλευρές από την πολυσύνθετη κατάσταση προς τα πού πάει η νέα ΚΓΠ, τι θέλουν να επιβάλουν οι ιθύνοντες του γαλλογερμανικού άξονα και πως επηρεάζονται τα ελληνικά συμφέροντα τα οποία πλήττονται διαρκώς και αδιαλείπτως. Ο υπ. κ. Βορίδης θα ανταλλάξει με τους άλλους υπουργούς απόψεις σχετικά με τις πτυχές που αφορούν τη μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής μετά το 2020 σχετικά με το περιβάλλον και το κλίμα.
Έχουν κατατεθεί προτάσεις της Επιτροπής για τη δέσμη μεταρρύθμισης της ΚΓΠ, και το Συμβούλιο θα συνεχίσει να ανταλλάσσει απόψεις για τις προτάσεις αυτές μεταρρύθμισης της ΚΓΠ μετά το 2020, με ιδιαίτερη αναφορά στα οικοσυστήματα και την αυξημένη περιβαλλοντική φιλοδοξία της ΚΓΠ2
Οι στόχοι της μελλοντικής Κ.Γ.Π.:
► ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ
• υποστήριξη βιώσιμου εισοδήματος
• αύξηση της ανταγωνιστικότητας και προσανατολισμό στην αγορά
• βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα προστιθέμενης αξίας
► ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ
• καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
• προώθηση της βιώσιμης χρήσης των φυσικών πόρων
• προστασία της βιοποικιλότητας
► ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
ΣΤΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
• υποστήριξη γενετικής ανανέωσης
• προώθηση της απασχόλησης και της ανάπτυξης
• εξασφάλιση υψηλής ποιότητας τροφίμων
Οι τρεις στοχεύσεις, και οι τρεις ανά περίπτωση υπο-στοχεύσεις θεωρητικά δείχνουν τι γίνεται με το μέλλον της ΚΓΠ.
Η βασική διαπίστωση είναι ότι χωλαίνει ο σχεδιασμός για το μέλλον της ΚΓΠ.Οι ασχολούμενοι με το μέλλον της γεωργίας, έχουν να τονίσουν ένα καίριο σημείο αρνητικής εξέλιξης της ΚΓΠ, και φάνηκε από τον περασμένο χρόνο, όταν σε μια πρώτη συζήτηση για το θέμα, οι υπουργοί εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τις «περικοπές» στον προϋπολογισμό της ΚΓΠ, γενικότερα και ειδικότερα στην αγροτική ανάπτυξη. Δεν εντοπιζόταν η ικανότητα της νέας ΚΓΠ να είναι απλουστευμένη για τους αγρότες3. Αν σημειώσει κανείς ότι η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ είναι μια δυναμική πολιτική η οποία, μέσω διαδοχικών μεταρρυθμίσεων,προσαρμόστηκε στις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία, θα διαπιστώσει απουσία βιώσιμης χρήσης των φυσικών πόρων, σοβαρή αρνητική εξέλιξη από την αλλαγή του κλίματος, αυξημένο αθέμιτο ανταγωνισμό από τις παγκόσμιες αγορές και έντονες ανισορροπίες στον πλούτο των αγροτικών περιοχών στην ΕΕ.
Εδώ λοιπόν εντοπίζεται όλη η αλήθεια που έχει οδηγήσει σταδιακά την ελληνική γεωργία από μια δυναμική προοπτική που είχε, σε μια ημιθανή κατάσταση, έστω και με λίγες εξαιρέσεις που εξακολουθούν να φανερώνουν το δυναμισμό του τομέα.
Έτσι, ενώ ο καθένας μας γνωρίζει ότι η ΚΓΠ πρέπει να συνεχίσει να εξασφαλίζει βιώσιμη παραγωγή τροφίμων και σταθερό εφοδιασμό σε τρόφιμα, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη την ασφάλεια των τροφίμων, την αγροτική οικονομία, την καλή διαβίωση των ζώων και τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες, εν τούτοις, οι κανονισμοί και τα μέτρα που λαμβάνονται δε δείχνουν την ίδια κατάσταση πραγμάτων.
Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ που κάλυψε την περίοδο 2014-2020 μπορεί να είναι πλήρως σύμφωνη με τις θεμελιώδεις αρχές της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, αλλά δεν έχουν ληφθεί επαρκώς μέτρα εξειδίκευσης των γεωργικών πολιτικών σε περιοχές υστέρησης στην ανάπτυξη, σε περιοχές ή χώρες με ειδικά προβλήματα και σε τομείς όπως η ανεργία που πλήττει ανισόρροπα τις περιφέρειες γεωργικής ανάπτυξης της ΕΕ. Στη Δυτική Μακεδονία η ανεργία των νέων υπερέβη μια στιγμή και το 75%. Ας πούμε λοιπόν την αλήθεια και στους αγρότες και στην ύπαιθρο χώρα, η οποία, με τη γενική από-επένδυση του 26% του ΑΕΠ τα χρόνια της κρίσης, εμφάνισε εξαιρετικά σημάδια κακοποίησης του αγροτικού τομέα και των αγροτών.
Η αναθεωρημένη ΚΓΠ της περιόδου 2014-2020περιελάμβανε πράσινες γεωργικές ενισχύσεις, ενδεχόμενη μείωση των μεγάλων ενισχύσεων, για να επιτευχθεί περισσότερηισότηταστην κατανομή της στήριξης του αγροτικού εισοδήματος, ακόμη και τη διατήρηση της δομής των πυλώνων της ΚΓΠ: Αυτό δεν εμπόδισε να μεγαλώσουν και να εδραιωθούν οι ανισότητες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και σε όλα αυτά παρατηρήθηκε μια απαράδεκτη μείωση από το 44% του συνόλου του προϋπολογισμού της ΚΓΠ στο 38%, φθάνοντας στα περίπου € 408 δις. Αυτό δείχνει και τη δυσοίωνη προοπτική για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021 – 2027, που θα αποφασιστεί προς το τέλος του έτους, ή τις αρχές του ερχόμενου έτους. Μάλιστα εδώ θα δούμε και τις αναταράξεις που θα επιβληθούν από τη βρετανική έξοδο (Brexit), η οποία ως χώρα ήταν καθαρός συνεισφέρων στον κοινοτικό κορβανά, αλλά δεν είναι καθόλου προφανές ότι ο άξονας Παρίσι Βερολίνο θα αναλάβει να καλύψει το έδαφος. Κατά συνέπεια οι δορυφορικές χώρες, στις οποίες ανήκουμε και εμείς, θα αναλάβουν το μεγάλο βάρος από τη μείωση των πόρων του τομέα.
Και το ερώτημα που πρέπει να τεθεί από τους αγρότες και τις οργανώσεις τους είναι αν προτίθεται ο νέος υπουργός να δώσει αγώνα κατά της μείωσης των κονδυλίων του τομέα. Αλλιώς θα επιταθεί η παρατηρούμενη δυσαρμονία για την ουσιαστική μεταρρύθμιση της ΚΓΠ και θα παρατηρηθούν φαινόμενα επιδείνωσης της ανάπτυξης του τομέα, και θα οφείλεται βασικά, σε δυο επιπρόσθετους παράγοντες.
Ο ένας παράγων αφορά στην παγκοσμιοποίηση, η οποία έδρασε υπέρ των ισχυρών της ΕΕ για να μπορέσουν οι ευάλωτοι της Βόρειας Αφρικής της Μέσης Ανατολής και της Τουρκίας να εισάγουν ατελώς σημαντικά τμήματα της αγροτικής τους παραγωγής, χρησιμοποιώντας τους εξοικονομούμενους πόρους ακόμη και για εξοπλιστικά προγράμματα, ή για αγορά εργαλειομηχανών από τους βασικούς κατασκευαστές της ΕΕ (διάβαζε Γερμανία).
Ο άλλος παράγοντας είναι ότι το γνωστό σλόγκαν: όταν μαλώνουν τα βουβάλια στο βάλτο, την πληρώνουν τα βατράχια, και αυτό αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται σε βάρος οντοτήτων ενώ δεν έχει προηγηθεί κανενός είδους μελέτη επιπτώσεων από τα μέτρα αυτά. Μόλις πριν από δυο μήνες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ, επέβαλε μέτρα κατά των Ευρωπαίων για παράνομες επιδοτήσεις που χορηγούσαν στα airbus, τα όποια κατασκευάζουν 4 χώρες της ΕΕ, εκτός της χώρας μας, αλλά τα προϊόντα στα οποία επιβλήθηκαν δασμοί μέχρι 100% είναι όλα τα αγροτικά προϊόντα και άλλα βιομηχανικά αγαθά, μεταξύ άλλων και το ελαιόλαδο, για το οποίο οι εξαγωγές μας μόνο για τις ΗΠΑ ανέρχονται σε € 90 εκατ./έτος. Ουσιαστικά λοιπόν, η Ελλάδα καλείται να πληρώσει σημαντικά κονδύλια για να δίνονται επιδοτήσεις ενδεχομένως παράνομες κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, που ωφελούν τις κατασκευάστριες χώρες του airbus, Γαλλία, Ην. Βασίλειο, Γερμανία και Ισπανία!
Η πρώτη αναφορά μας αυτή γίνεται ακριβώς πριν την ερχόμενη σύνοδο των υπουργών γεωργίας και αλιείας, για να καταδείξουμε ότι πρέπει να ετοιμαστούν με την ανάλογη σοβαρότητα οι φάκελοι του νέου υπουργού, ώστε να ταχθεί με το μέρος εκείνων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα της γεωργίας και της αλιείας με δομές όμοιες με τη χώρα μας.
Οι καιροί ου μενετοί, αλλά ταυτόχρονα και η μελέτη και αξιοποίηση ειδικών και μεμονωμένων στοιχείων μπορούν να αποτελέσουν την ευκαιρία για εισροή σημαντικών πόρων από τον κοινοτικό κορβανά για την ΚΓΠ. Πρόκειται για το ότι οι Ευρωπαίοι αρχίζουν και ανησυχούν όταν μαθαίνουν ότι το ένα τρίτο της ελληνικής γης ερημώνει και μετατρέπεται σε κρανίου τόπο! Αν λοιπόν μειωθούν και τα € 2,5 δις που εισρέουν στη χώρα ετησίως, αυτό θα προστεθεί στη διαρκή εξέλιξη της καταστροφής του τομέα. Ο τουρισμός μπορεί να είναι η ατμομηχανή της χώρας, αλλά τα τρόφιμα πρέπει να αποτελέσουν το καύσιμο για να κινηθεί σωστά η ατμομηχανή αυτή.
1. https://www.consilium.europa.eu/en/meetings/agrifish/2019/07/15/?utm_source=dsms-auto&utm_medium=email&utm_campaign=Agriculture+and+Fisheries+Council+of+15+July+2019
2. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/cap-future-2020/
3. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/cap-reform/
