■ …και εκλογές Ευρωκοινοβουλίου
Με έντονο σκεπτικισµό βλέπει τις επερχόµενες εκλογές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ισχυρή µερίδα παραγόντων, που προέρχονται εκτός των τειχών της Αθήνας, για τον πρωτογενή τοµέα. Και ο λόγος είναι απλός: Όλα τα δεδοµένα συγκλίνουν προς αδιέξοδες πλευρές της γεωργίας που επηρεάζουν την επίλυση σοβαρών σηµείων τόσο της παραγωγής, όσο και της κατανάλωσης των προϊόντων της γεωργίας. Τόσο τα προβλήµατα της επισιτιστικής βαθµίδας, όσο και του αυξηµένου ενεργειακού κόστους παραγωγής, σε συνδυασµό µε την έλλειψη πρώτων υλών λιπασµάτων και – δυστυχώς – αστοχιών της γραφειοκρατικής ελίτ των Βρυξελλών, βρίσκονται στη βάση της προβληµατικής αυτής.
Την Παρασκευή 24/5/24 έληξε µια σηµαντική πρωτοβουλία της πατρινής εφηµερίδας «Σύµβουλος»¹ που οργάνωσε µια σειρά εκδηλώσεων για τον πρωτογενή τοµέα, µε τίτλο: e-FORUM ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Στα συµπεράσµατα που έχει στο πρωτοσέλιδό της καταδεικνύει και επεξηγεί ότι ενώ είναι ορατή στον ορίζοντα η επισιτιστική ανασφάλεια ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ στη χώρα µας από την προεκλογική ατζέντα ο πρωτογενής τοµέας.
Είχα την ευκαιρία να αναπτύξω το θέµα του ετήσιου προϋπολογισµού στην Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), τα συµπεράσµατα δε, της παρέµβασής µου αυτής παρουσιάζω συνοπτικά στο παρόν σηµείωµα.
Πρόσφατα, οι βουλευτές ορισµένων κρατών φλερτάρουν µε την ιδέα ότι νέοι νόµοι πρέπει να σχεδιάζουν να δώσουν στη γεωργία χαρακτήρα «µείζονος γενικού συµφέροντος», που αποτελεί µια νοµική καινοτοµία.² Ο λόγος είναι ότι η ΚΓΠ ολοένα και συρρικνώνεται, µε τελευταίο αναµενόµενο αποτέλεσµα την κάθοδο των αγροτών στους δρόµους της ΕΕ σε όλα σχεδόν τα κράτη – µέλη. Μιας παραδειγµατικής πολιτικής που από τότε που υιοθετήθηκε απορροφούσε τα ¾ του κοινού προϋπολογισµού των κρατών µελών.
Αν αναφερθούµε στη σηµερινή εικόνα της θα δούµε ότι, τουλάχιστον τα 10 τελευταία χρόνια η συρρίκνωσή της ακολούθησε µια πορεία που καταδικάζει τους πόρους για τη γεωργία µε ανεπίτρεπτο τρόπο, όπως έχουµε αναπτύξει σε πρόσφατο άρθρο µας από τις στήλες της εφηµερίδας αυτής..
Από τα ¾ του κοινοτικού προϋπολογισµού η ΚΓΠ καταφέρνει µόλις και µετά βίας να φτάνει στο φετινό προϋπολογισµό το 29,8% ενός συνόλου πόρων για την κάλυψη των αναγκών της ΕΕ 184 δις €.
Τονίζουµε όµως, ότι η ΚΓΠ, η οποία θεσπίστηκε το 1962, είναι σύµπραξη της γεωργίας και της κοινωνίας, της Ευρώπης και των γεωργών της.
Στα πλαίσια αυτά βλέπουµε µε δυσκολία στο φετινό προϋπολογισµό να ανέρχονται σε περίπου σε 40,5 δις. € οι πιστώσεις των εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), και της αγροτικής ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) περίπου σε 13,2 δις €, και τέλος, µαζί µε το ΕΤΘΑΥ, που αναµένεται να δαπανήσει περίπου 1,1 δις €, φθάνουµε σε ένα σύνολο 54,9 δις €.
Στα ποσά αυτά εντύπωση όµως µου προκαλεί ο µη καθορισµός των ποσών που αφορούν τους ακόλουθους υποτοµείς και που φυσικά θα κληθούν να δαπανήσουν συγκεκριµένα ποσά, όπως προβλέπει το νοµικό καθεστώς, για την περίπτωση που αφορά τις Άµεσες ενισχύσεις εκτός των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ :
1. POSEI και µικρά νησιά του Αιγαίου (άµεσες ενισχύσεις) (µόνο για το πρόγραµµα αυτό δεσµεύονται 444 εκ. €), ενώ για όλα τα άλλα το θέµα είναι εν αναµονή.
2. Καθεστώς ενιαίας στρεµµατικής ενίσχυσης (ΚΕΣΕ)Αναδιανεµητική ενίσχυση
3. Καθεστώς βασικής ενίσχυσης (ΚΒΕ)
4. Ενίσχυση για γεωργούς που εφαρµόζουν γεωργικές πρακτικές που είναι επωφελείς για το κλίµα και το περιβάλλον
5. Ενίσχυση για τους γεωργούς που δραστηριοποιούνται σε περιοχές µε φυσικούς περιορισµούς
6. Ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας
7. Ειδική ενίσχυση για το βαµβάκι
8. Καθεστώς προαιρετικής συνδεδεµένης στήριξης
9. Καθεστώς µικροκαλλιεργητών
10. Αποθεµατικό για τις κρίσεις στον γεωργικό τοµέα
11. Επιστροφή άµεσων ενισχύσεων σε γεωργούς από πιστώσεις που έχουν µεταφερθεί σχετικά µε τη δηµοσιονοµική πειθαρχία.
Εκτός της βάσης που υπάρχει για το πρώτο κονδύλι της αναφοράς αυτής θεωρώ ότι εν αναµονή βρίσκονται ποσά που δε γνωρίζουµε αν µπορούν να κατευθυνθούν στα ειδικότερα κονδύλια και δε γνωρίζουµε αν έλθουν εποχές που θα αναγκαστούν ορισµένες κυβερνήσεις να προκαταβάλουν ποσά, πράγµα που σηµαίνει είτε δυσχέρεια καθορισµού των ποσών, είτε πρόθεση µερικής (επαν)εθνικοποίησης της ΚΓΠ, που τρέµω µόνο να το σκέφτοµαι. Μακάρι να µην επαληθευθούν οι δυσοίωνες αυτές πρακτικές.
Σχετικά δε, µε τους Τύπους παρεµβάσεων άµεσων ενισχύσεων στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ (36,3 ∆ις €) βλέπουµε στον προϋπολογισµό να καθορίζονται ποσά ανάλογα µε τα αµέσως προηγούµενα σχέδια.:
Βασική εισοδηµατική στήριξη για τη βιωσιµότητα 18,2 δις €
Συµπληρωµατική αναδιανεµητική εισοδηµατική στήριξη για τη βιωσιµότητα 3,9 δις €
Συµπληρωµατική εισοδηµατική στήριξη για γεωργούς νεαρής ηλικίας 0,7 δις €
Προγράµµατα για το κλίµα και το περιβάλλον 8,7 δις €
Συνδεδεµένη εισοδηµατική στήριξη 4,5 δις €
Ειδική ενίσχυση για το βαµβάκι 244 εκ. €
Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, οι Τύποι παρεµβάσεων αγροτικής ανάπτυξης στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ προικοδοτήθηκαν µε 13,1 δις € εκ των οποίων µόνο 4,4 δις € αφορούν τον τρέχοντα προϋπολογισµό.
Τύποι παρεµβάσεων αγροτικής ανάπτυξης — Προγράµµατα 2014-2022 αναµένεται να απορροφήσουν τη µερίδα του λέοντος ήτοι 7,6 δις €
Και αυτό είναι ένα σηµείο κριτικής, διότι οι αργοπορίες του παρελθόντος δεν πρέπει να επηρεάζουν τις εξελίξεις του προϋπολογισµού, στο µέλλον.
Όσα περιγράψαµε συγκλίνουν στην ανάγκη να εντείνουµε τις προσπάθειές µας για συµµετοχή στις εκλογές του Ευρωκοινοβουλίου, µε στελέχη που µπορούν να διαχειριστούν σοβαρά προβλήµατα όπως αυτό της γεωργίας.
1. www.symboulos.gr
2. https://www.agri-mutuel.com/politique-economie/les-deputes-erigent-lagriculture-en-interet-general-majeur/?code_tracking
