Ψηφιακή οικονομία, καινοτομία και υπηρεσίες

Η χώρα μας κινδυνεύει να χάσει και τη μάχη των νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας, αν κρίνουμε από τα όσα συμπέραναν στις 24/25 Οκτωβρίου 2013, στη συνάντηση κορυφής των 28 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε.
Τονίζουμε το ιδιαίτερα ευαίσθητο της συνάντησης, λόγω του αντικειμένου, διότι προαναγγέλλει μια στροφή της παραγωγικής διαδικασίας και των προτεραιοτήτων των κρατών μελών. Εισάγεται λοιπόν ένα νέο και ευαίσθητο στοιχείο στη συλλογιστική της Ενωσης, που μεταφράζεται και εκλαϊκεύεται στο ότι οι ιδιαίτερα έτοιμοι θα μπορούν να εισάγουν σε ευρύ φάσμα νέες τεχνολογίες μεγεθύνοντας τόσο το ρόλο της καινοτομίας, όσο και το αποτέλεσμα των νέων τεχνολογιών. Εκείνοι δε, που θα κερδίσουν από τη νέα συλλογιστική είναι οι έχοντες επενδυτές προς τούτο.
Τα σημεία βάσης που συζητήθηκαν και αναφέρονται στα συμπεράσματα της συνάντησης κορυφής αφορούν, τόσο στις επενδύσεις στην ψηφιακή οικονομία, όσο και στην προώθηση ψηφιακής ενιαίας αγοράς φιλικής προς τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα και στο ίδιο βαθμό δίδεται ιδιαίτερη σημασία στη βελτίωση των δεξιοτήτων και την καινοτομία, ώστε να σηματοδοτηθούν εξελίξεις προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Με τη μορφή παραινέσεων γίνεται η διαφοροποίηση του ρόλου κάθε εταίρου, όπως θα έκανε μία μάνα που θέλει να δώσει ένα ρόλο σε κάθε της παιδί.
Ετσι, η βασική παραίνεση λέει ότι «πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε η ευρωπαϊκή βιομηχανία να λάβει νέα ώθηση στον τομέα των ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών. Είναι απαραίτητο να εγκαθιδρυθεί επειγόντως ολοκληρωμένη ενιαία αγορά στον ψηφιακό τομέα και τον τομέα των τηλεπικοινωνιών, προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Η Ευρώπη, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την ανάπτυξη, πρέπει να προωθήσει σε όλους τους κλάδους της οικονομίας την ψηφιακή καινοτομία που βασίζεται στα δεδομένα. Θα πρέπει να εξεταστεί ιδιαίτερα η στήριξη της μείωσης του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των κρατών μελών ακριβώς βάζει το δάκτυλο στο στόχο».
Οσον αφορά την επένδυση στην ψηφιακή οικονομία δηλώθηκε, ότι η Ευρώπη χρειάζεται επενδύσεις και το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο. Θα πρέπει να προωθηθούν νέες επενδύσεις, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαμόρφωση υποδομών για την επίτευξη των στόχων ευρυζωνικής ταχύτητας που περιλαμβάνονται στο ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη, καθώς και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως η τέταρτη γενιά (4G), παράλληλα με τήρηση της τεχνολογικής ουδετερότητας. Θα πρέπει να εγκριθούν ταχέως νομοθετικά μέτρα για τη μείωση του κόστους εγκατάστασης ευρυζωνικών δικτύων.
Στον τομέα αυτό παρατηρούμε, ότι η χώρα μας δυστυχώς μάλλον θα αποκλειστεί, διότι στην οικονομική κατάσταση που βρισκόμαστε και με βάση ότι δεν είμαστε και οι καλύτεροι στον τομέα των δεξιοτήτων, ούτε διακρινόμαστε για τις καινοτόμες λύσεις που έχουμε ρίξει στην αγορά, εκτός ορισμένων περιπτώσεων, δύσκολα θα εξευρεθούν στρατηγικοί επενδυτές που θα δουν την Ελλάδα, λόγω φτηνής εργατικής δύναμης, ως μια επενδυτική ευκαιρία. Και αυτό, διότι με την αποβιομηχάνιση και την υποχώρηση του Α.Ε.Π. σε επίπεδα πολεμικών επιχειρήσεων σειράς ετών, που υπέστη η χώρα μας, δεν είναι δυνατόν να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις και οι συνθήκες που θα επέτρεπαν την έλευση κεφαλαίων.
Ποιος επιχειρηματίας ή όμιλος θα αποδεχθεί να έρθει να επενδύσει στην Ελλάδα, όταν κανείς δεν μπορεί να του εγγυηθεί, ούτε το αν καταφέρει να ιδρύσει την επιχείρηση που επιθυμεί, έστω και αν έχουν κατρακυλήσει τα μεροκάματα από την άθλια πολιτική που εφάρμοσαν οι τοποτηρητές της τελευταίας 10ετίας; Εξάλλου, γιατί να μην παρακάμψουν την Ελλάδα, αλλά απ’ότι φαίνεται και άλλες περιοχές του κοινοτικού νότου, αφού τα επιτόκια δανεισμού εξανεμίζουν και το πλεονέκτημα του φτηνού εργατικού κόστους; Περιμένει κανείς να γίνουν επενδύσεις του νέου είδους στη γειτονική Βουλγαρία, στην Πολωνία, ή στην Πορτογαλία, με τις σημερινές συνθήκες;
Αρα η Ε.Ε. οδεύει προς δρόμους χαραγμένους προς καταστάσεις που δεν έχουν διευκρινιστεί, τουλάχιστον σε εμάς που έχουμε χρυσοπληρώσει την παρούσα οικονομική κρίση.
Οσον αφορά την προώθηση της ψηφιακής ενιαίας αγοράς φιλικής προς τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις, έχει να κάνει με την προώθηση της δέσμης «Συνδεδεμένη ήπειρος», που είναι πρόταση της Κομισιόν και παροτρύνει τον νομοθέτη να εξετάσει εντατικά τη δέσμη αυτή με στόχο την έγκαιρη έγκρισή της. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα, οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις της μπορεί να ωφεληθούν από το σκέλος αυτό στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης εντός του 2015 ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Για τον σκοπό αυτό, απαιτείται συνολική προσέγγιση που θα προωθεί την καινοτομία και τον ανταγωνισμό στις ψηφιακές υπηρεσίες.
Εδώ αναμένεται να βοηθηθούν περιοχές που χαρακτηρίζονται ως καταναλωτές (άρα το σύνολο των Ευρωπαίων), αν ολοκληρωθούν έγκαιρα οι νομοθετικές πράξεις που αφορούν την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τις υπηρεσίες πληρωμών, και άλλων σημείων συναφών με το αντικείμενο αυτό. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν και οι εκσυγχρονισμένες δημόσιες διοικήσεις μέσω της ταχείας εφαρμογής υπηρεσιών όπως η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η ηλεκτρονική υγεία, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και οι ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις. Αυτό θα οδηγήσει σε περισσότερες και καλύτερες ψηφιακές υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε εξοικονόμηση δαπανών στον δημόσιο τομέα.
Ο τομέας όμως στον οποίο η χώρα μας μπορεί να κερδίσει αρκετά αφορά τη βελτίωση των δεξιοτήτων, αν εγκαίρως αναλάβει συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση της κατάστασης:
α) μέρος των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων (2014 – 2020) θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση στις Τ.Π.Ε., τη στήριξη της επιμόρφωσης και την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στις Τ.Π.Ε., μεταξύ άλλων μέσω ψηφιακών εργαλείων και περιεχομένου, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων·
β) θα πρέπει να εξασφαλιστεί υψηλότερος βαθμός ένταξης των ψηφιακών δεξιοτήτων στην εκπαίδευση, από τα πρώτα στάδια της σχολικής ζωής έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση·
γ) θα πρέπει να ενισχυθεί ο μεγάλος συνασπισμός για τις ψηφιακές θέσεις απασχόλησης, ώστε να αντιμετωπιστεί η αναντιστοιχία δεξιοτήτων, με τη στήριξη στοχοθετημένων συστημάτων κινητικότητας του εργατικού δυναμικού και τη χρήση της ταξινόμησης ευρωπαϊκών δεξιοτήτων/ικανοτήτων, προσόντων και επαγγελμάτων (ESCO) που διαμορφώθηκε πρόσφατα·
δ) η Επιτροπή θα εντείνει περαιτέρω τις εργασίες με βάση το πανόραμα δεξιοτήτων της Ε.Ε. για τις ψηφιακές θέσεις απασχόλησης, ώστε να επιταχυνθεί η πρόοδος σχετικά με τα πανευρωπαϊκά πλαίσια ικανοτήτων για τις ψηφιακές δεξιότητες.
Στο Β’ Μέρος θα ασχοληθούμε με τα συμπεράσματα της συνάντησης κορυφής, ως προς τα υπόλοιπα σημεία που δεν περιλάβαμε στη σημερινή μας αναφορά, όπως είναι το μεταναστευτικό και η Ο.Ν.Ε.