Σε λίγες ηµέρες, ως Επιµελητήριο Χανίων, θα συµµετάσχουµε στην 88η ∆ιεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, προωθώντας πολυδιάστατα τις δυναµικές επιχειρήσεις και την Οικονοµία του τόπου µας στο µεγαλύτερο εκθεσιακό γεγονός της χώρας. Ο κ. Πρωθυπουργός, όπως κάθε χρόνο, θα παρουσιάσει από τα εγκαίνια της διοργάνωσης προς την Επιχειρηµατική κοινότητα της πατρίδας µας το αναπτυξιακό στρατηγικό πλαίσιο και τις νέες κυβερνητικές παρεµβάσεις για την υλοποίησή του.
Η εθνική µας Οικονοµία είναι γεγονός ότι µέχρι σήµερα δεν έχει κατορθώσει να εξέλθει πλήρως από το πρωτοφανούς µήκους «τούνελ» της 15ετούς περιόδου αλλεπάλληλων κρίσεων. Σήµερα, η Ελλάδα εξαντληµένη από τις σκληρές θυσίες της Κοινωνίας και των Επιχειρήσεών της, περιβάλλεται από σηµαντικές εστίες πολεµικών συρράξεων, οι οποίες δηµιουργούν ισχυρές αναταράξεις στο παγκόσµιο και στο εσωτερικό εµπόριο, επιτείνοντας την ενεργειακή κρίση και την ανεξέλεγκτη ακρίβεια πρώτων υλών. Οι µεγαλύτερες Ευρωπαϊκές Οικονοµίες και η ευρωζώνη παρουσιάζουν ασθενικούς ρυθµούς ανάπτυξης και τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν περαιτέρω µικρή κάµψη. Η Αµερικανική Οικονοµία εµφανίζει επίσης τα πρώτα σηµάδια «κόπωσης». Συνεπώς, δηµιουργούνται πλέον αµφιβολίες κατά πόσο θα επιτύχει η προσχεδιασµένη από τις Κεντρικές Τράπεζες «οµαλή προσγείωση» της διεθνούς Οικονοµίας και η οµαλή αποκλιµάκωση των επιτοκίων. Η επανάκαµψη του συγκεκριµένου προβληµατισµού µε ανθεκτικό το ύψος του πληθωρισµού δηµιουργεί κλίµα ανασφάλειας και µεταβλητότητας, µε τις συνηθισµένες συνέπειες: περικοπή ή αναστολή επενδυτικών σχεδίων, µείωση θέσεων εργασίας, περιορισµό της κατανάλωσης, στροφή από τις επενδύσεις υψηλού κινδύνου µε αναζήτηση ασφαλών καταφύγιων.
Τα τελευταία χρόνια, παρά την ανθεκτικότητα των θετικών αναπτυξιακών ρυθµών της εθνικής µας Οικονοµίας (+2,1% το 2024), παραµένει για την πατρίδα µας η κρίσιµη πρόκληση του υψηλότερου δηµοσίου χρέους στην Ευρώπη (σήµερα στα 405,5 δις ευρώ, ενώ το 2012 στα 367 δις ευρώ), το οποίο όµως φέτος συνεχίζει να µειώνεται σηµαντικά, ως ποσοστό του Α.Ε.Π., στο 159,8%, (σε σχέση µε το 207% που είχε εκτιναχθεί λόγω της πανδηµίας, ενώ σήµερα στην ζώνη του ευρώ µεσοσταθµικά βρίσκεται στο 88,7%). Παρά το αντίξοο οικονοµικό περιβάλλον, το 2023 ιδρύθηκαν στη χώρα µας περισσότερες επιχειρήσεις από κάθε άλλη χρονιά, ενώ διευρύνθηκε και στα Χανιά το θετικό ισοζύγιο ενάρξεων – διαγραφών στο ΓΕΜΗ.
Παρασκευάς Περάκης και Μιχαήλ Λαμπαθάκης κάνουν… uboxing την επικαιρότητα
Αξιοσηµείωτο γεγονός τη χρονιά που διανύουµε ότι τα δηµόσια έσοδα από Φ.Π.Α. υπεραπέδωσαν του στόχου του προϋπολογισµού και αυξήθηκαν κατά 10,7% στο πρώτο επτάµηνο του 2024 (14,581 δισ. ευρώ), σηµειώνοντας υπέρβαση άνω του µισού δισεκατοµµυρίου! Η αύξηση αυτή αποδίδεται κατά ένα µέρος στις ανατιµήσεις και την ακρίβεια που παραµένουν ψηλά (+3% πληθωρισµός τον Ιούλιο) και παρά τις έντονες προσπάθειες περιορισµού τους, όπως και στον εκσυγχρονισµό του φορολογικού µηχανισµού της Πολιτείας. Τα έσοδα από Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης ανήλθαν σε 4,046 δισ. ευρώ και το κράτος εισέπραξε 135 εκατ. ευρώ περισσότερα έναντι του προϋπολογισµένου στόχου. Παρά το ασφυκτικό δηµοσιονοµικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που από το 2025 επιβάλει ασφυκτικό όριο 3% όριο (3 δισ. ευρώ) στην αύξηση των καθαρών πρωτογενών κρατικών δαπανών, στο Επιµελητήριο Χανίων πιστεύουµε ότι ανοίγεται ένα σηµαντικό «παράθυρο ευκαιρίας» για την αναγκαία φορολογική ανακούφιση της µικροµεσαίας Επιχειρηµατικής κοινότητας. Απαιτείται δραστική παρέµβαση µείωσης εκ µέρους της Ελληνικής Πολιτείας στην αντιαναπτυξιακή ζώνη των υπερβολικά υψηλών συντελεστών της έµµεσης και άµεσης φορολογίας, συνδυαστικά µε τις δυσβάσταχτες εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές. Το Επιµελητήριο Χανίων έχει ήδη καταθέσει δηµόσια µαζί µε το Σύλλογο Λογιστών Χανίων προς την Ελληνική Πολιτεία ολοκληρωµένη πρόταση τεκµηριωµένων µέτρων για τη δίκαιη Φορολόγηση και Ασφάλιση της Επιχειρηµατικής Κοινότητας. Σήµερα, το σύνολο των οφειλών που έχουν οι πολίτες σε τράπεζες, funds, εφορία, ΕΦΚΑ υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 256 δις ευρώ, ενώ το σύνολο του ιδιωτικού χρέους εκτιµάται περίπου στα 270 δις ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κόκκινα δάνεια υπολογίζοντα σε 1.200.000, ενώ πάνω από 4 εκατοµµύρια επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν οφειλές προς την Εφορία. Αναµφίβολα, οι παρεµβάσεις της Πολιτείας και του τραπεζικού συστήµατος, µέσω στοχευµένων ρυθµίσεων, «ανακουφίζουν» ένα ποσοστό των οφειλετών, αλλά για να διαφυλαχθούν η κοινωνική συνοχή και η σταθερότητα απαιτείται ένταση µέτρων στήριξης και βιώσιµου περιορισµού των χρεών, σε συνδυασµό µε την αξιόπιστη διεύρυνση των δικαιούχων. Αξίζει να σηµειωθεί ότι σε πρόσφατη µελέτη διαπιστώνεται µε ανησυχία ότι έξι στους δέκα βιοτέχνες (ποσοστό 58%) διαθέτουν στα ταµεία των επιχειρήσεών τους µηδενικά διαθέσιµα!
Σήµερα, λιγότερες από το 30% των επιχειρήσεων έχει πρόσβαση στην τραπεζική χρηµατοδότηση, την ίδια στιγµή που τα επόµενα επτά χρόνια είναι διαθέσιµα προς απορρόφηση από τα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταµεία (ΕΣΠΑ 2021-2027, ΚΑΠ και Ταµείο Ανάκαµψης) περίπου 70 δισ. ευρώ πόρων. Στρατηγική πρόκληση για την εθνική µας Οικονοµία παραµένει η ουσιαστική διευκόλυνση και των µικροµεσαίων επιχειρήσεων στην αποτελεσµατική απορρόφηση των πολύτιµων κονδυλίων, ώστε να µετατραπούν από «αδύναµο κρίκο», σε δυναµικό παράγοντα µετάβασης της Ελληνικής Οικονοµίας στο Μέλλον. Οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα αποτελούν το 99% του συνόλου, συνεισφέρουν το 67% της ακαθάριστης προστιθέµενης αξίας στην Ελληνική Οικονοµία και απασχολούν το 84,6% του ανθρώπινου δυναµικού της.
Το 2024, στην Οικονοµία των Χανίων, µε αναπτυξιακό καταλύτη µας τον διεθνώς καταξιωµένο Τουριστικό κλάδο, θέσαµε συλλογικά µε σχέδιο και σκληρή δουλειά ισχυρά θεµέλια στην κατάκτηση νέας «κορυφής» αφίξεων και εσόδων. Έτσι, σε µια απαιτητική τουριστική χρονιά µε αρκετά αρνητικά πρόσηµα σε άλλους καταξιωµένους τουριστικούς προορισµούς της χώρας, τα Χανιά στο πρώτο 7µηνο του 2024 εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν, επιτυγχάνοντας ένα ακόµα ανοδικό ρεκόρ +7,6% στις µετακινήσεις επιβατών (2.116.506) – µόνο µέσω του αεροδροµίου «∆ασκαλογιάννης» – σε σχέση µε την ίδια περίοδο του 2023 (1.966.744). Συνδυαστικά, και το λιµάνι της Σούδας µε βάση το φετινό προγραµµατισµό αφίξεων 150 κρουαζιερόπλοιων επιτυγχάνει αποτελεσµατικά τον ιστορικά υψηλό αριθµό των 250.000 επισκεπτών στην Αγορά των Χανίων.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια και ο Εξαγωγικός τοµέας της Οικονοµίας των Χανίων εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί µε διαρκώς νέα υψηλά σε όγκο και αξία προϊόντων. Φέτος, το πρώτο 4µηνο του 2024 και παρά την καταστροφική χρονιά για την παραγωγή Ελαιόλαδου, η ποσότητα των Χανιώτικων εξαγωγών κατέκτησε νέο υψηλό µε άνοδο +24,3%, ενώ η αξία τους άντεξε σταθεροποιητικά µε 66,8 εκ. ευρώ έναντι 68,3 εκ. ευρώ το 2023 (δηλαδή µείωση -2,2% την ίδια στιγµή που η περιφερειακή αξία των εξαγωγών της Κρήτης συρρικνώθηκε κατά -40,3%). Με ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα την υψηλή ποιότητα των Τροφίµων του τόπου µας, σε συνδυασµό µε τις στρατηγικές εξωστρέφειας που προωθούµε συστηµατικά, εξελίσσουµε συλλογικά έναν ακόµα αναπτυξιακό «µοχλό» για το Μέλλον.
Την ίδια στιγµή, οι πολυδιάστατες και σηµαντικές διεθνείς επενδύσεις στον Τουρισµό, στα Τρόφιµα και στην Ενέργεια µεταβάλουν ριζικά και αναβαθµίζουν το στρατηγικό και αναπτυξιακό ρόλο των Χανίων στην Ανατολική Μεσόγειο. Όµως, οι σηµαντικές δυσχέρειες Ανταγωνιστικότητας που αντιµετωπίζει η Νησιωτική Επιχειρηµατικότητα δεν έχουν πλήρως εξαληφθεί. Στην Κρήτη, παρά την επιτυχηµένη κατάληξη το 2020 – µετά από διαπραγµατεύσεις – σε συµφωνία µεταξύ των Επιµελητηρίων µας µε το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τη σταδιακή επέκταση εφαρµογής του µέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναµου, µέχρι σήµερα εξακολουθούν να εκκρεµούν σηµαντικά θέµατα χρηµατοδότησης και επέκτασής του σε αρκετούς Επιχειρηµατικούς κλάδους. Επιπλέον, οι Επιχειρηµατίες των Χανίων µε στρατηγικό σύµµαχο την καταξιωµένη Ακαδηµαϊκή µας Κοινότητα σχεδιάζουµε, δουλεύουµε και καινοτοµούµε µε «όχηµα» το «Αναπτυξιακό ∆ίκτυο Επιστηµονικής και Επιχειρηµατικής Καινοτοµίας Χανίων» που από κοινού ιδρύσαµε πρόσφατα.
Χρέος όλων µας, της Πολιτείας, των Επιχειρήσεων και της Κοινωνίας είναι να αναµετρηθούµε συναινετικά, ριζοσπαστικά και αποτελεσµατικά µε τις πιεστικές προκλήσεις για την Πρόοδο του τόπου µας. Απαιτείται επίκαιρο εθνικό και περιφερειακό σχέδιο µε ορίζοντα το 2030 για το ∆ηµογραφικό, τις ανεπαρκείς Υποδοµές, τις σηµαντικές ελλείψεις Εργατικού δυναµικού, το υψηλό κόστος Στέγασης, την Ενεργειακή ασφάλεια, την υποβάθµιση της Υγείας, της Εκπαίδευσης και του Περιβάλλοντος.
Ως Έλληνες πολίτες, οι επιχειρηµατίες αναγνωρίζουµε το πιεστικό περιβάλλον του εθνικού προϋπολογισµού, µε ιδιαίτερο σεβασµό στις πρωτεύουσες εθνικές αµυντικές δαπάνες (€850 εκατ. ευρώ), σε συνδυασµό µε έκτακτη και αναγκαία στήριξη των συνανθρώπων µας που επλήγησαν σκληρά από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές. Το Επιµελητήριο Χανίων, έχει συµβάλει ήδη θεσµικά και ενεργά στη διαµόρφωση του ολοκληρωµένου υποµνήµατος µε τις θέσεις στήριξης της Επιχειρηµατικότητας, το οποίο κατέθεσε εγκαίρως η Κεντρική Ένωση Επιµελητηρίων Ελλάδος (Κ.Ε.Ε.Ε.) στον Πρωθυπουργό. Η µικροµεσαία και η νησιωτική Επιχειρηµατικότητα διεκδικούν την επείγουσα, ουσιαστική και πολύπλευρη στήριξη που δικαιούνται εκ µέρους της Ελληνικής Πολιτείας, ώστε να κρατήσουν «όρθια» την Ανάκαµψη της Οικονοµίας και το Μέλλον της Κοινωνίας. Είναι θέµα επιβίωσης.
*O Αντώνης Ροκάκης είναι πρόεδρος του Επιµελητρίου Χανίων
