«Είναι μονόδρομος για την Ευρώπη να εξελιχθεί σε μια ανοικτή κοινωνία πολυπολιτισμική, σε μια κοινωνία ισότητας, σε μια κοινωνία στη οποία η υγεία, η παιδεία, και η στέγη θα αντιμετωπίζονται ως αυτονόητα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η αντίστροφη πορεία που προτείνουν ορισμένοι σε εθνικισμούς και απομόνωση είναι απλώς αδιέξοδη».
Aυτό επισημαίνει ο μουσικός και υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ρος Ντέιλι ο οποίος ενόψει των ευρωεκλογών μίλησε στα «Χ.ν.» για το όραμα μιας πραγματικά ενωμένης Ευρώπης, τον κίνδυνο της ακροδεξιάς αλλά και τους λόγους που τον έφεραν υποψήφιο στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ.
• Ποιος ήταν ο βασικότερος λόγος που αποφασίσατε να συστρατευτείτε με τον ΣΥΡΙΖΑ στην παρούσα πολιτική συγκυρία;
Πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήθελε να ασκήσει μια εντελώς διαφορετική πολιτική από αυτήν που, λόγω των πολύ δύσκολων συνθηκών που προέκυψαν από την αρχή της θητείας του, αναγκάστηκε να εφαρμόσει. Σε παρά πολλά θέματα, από την πίεση των πιστωτών και της τρόικας, δεν υπήρχαν καθόλου ρεαλιστικές επιλογές που διέφεραν από αυτές που η χώρα αναγκάστηκε να ακολουθήσει. Για μένα η έξοδος από την Ευρωζώνη, η από την Ε.Ε. ακόμα, δεν υπήρξε ποτέ ρεαλιστική πρόταση. Η Ε.Ε. έχει πολλά προβλήματα και πολλές ατέλειες, αλλά κατά την άποψή μου, για την Ελλάδα δεν υπάρχει άλλη επιλογή, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τις πολύ επικίνδυνες και έκρυθμες καταστάσεις που λαμβάνουν χώρα στην άμεση γειτονιά μας. Τώρα όμως βρισκόμαστε σε ένα άλλο σημείο από εκεί που ήμασταν το 2015. Δεν έχουν λυθεί όλα τα προβλήματα επ’ ουδενί λόγω, άλλα υπάρχουν πια έστω κάποια περιθώρια να αρχίσει η κυβέρνηση να κινηθεί προς μια κατεύθυνση πιο φιλολαϊκή ώστε το βάρος που κουβάλησε ο λαός τα τελευταία 10 χρόνια να ελαφρύνει, και η ζωή μας να εισέλθει σταδιακά σε μια κανονικότητα. Δεν λέω να επιστρέψει σε μια κανονικότητα καθώς θεωρώ ότι η κατάσταση που επικρατούσε πριν την κρίση και τα μνημόνια μόνο κανονικότητα δεν ήταν. Νομίζω ότι και ο κόσμος και η κυβέρνηση κατάλαβαν πολλά πράγματα στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, και ότι είναι αμφότεροι έτοιμοι και ικανοί για πιο ώριμες και νηφάλιες επιλογές. Πιστεύω επίσης ότι οι πολιτικές επιλογές της αμέσως επόμενης δεκαετίας θα έχουν καθοριστική σημασία για το μέλλον της χώρας σε βάθος χρόνου και ότι οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτές που, από τη μία, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, και, από την άλλη, βρίσκονται εντός των πλαισίων της πραγματικότητας. Θεωρώ συνεπώς ότι είναι σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία να υποστηρίξω με αυτόν τον τρόπο αυτή την επιλογή.
• Συμμερίζεστε την ανησυχία ότι στις επικείμενες ευρωεκλογές υπάρχει ο κίνδυνος η ακροδεξιά να καταγράψει υψηλά ποσοστά;
Δυστυχώς σε όλη την Ευρώπη διαπιστώνουμε μια άνοδο της ακροδεξιάς. Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό καθώς οι «θέσεις» τους, εάν μπορούν να θεωρούνται θέσεις, δεν εμπεριέχουν καμία πρόταση, κανένα θετικό άνοιγμα και τίποτα το φωτεινό. Ουσιαστικά η ακροδεξιά δεν έχει απολύτως τίποτα να προτείνει και ο λόγος της εξαντλείται σε άρνηση, μίσος και αντίδραση χωρίς σκέψη. Δεν πιστεύω ωστόσο ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων που έχουν μεταβεί σε αυτό το χώρο τα τελευταία χρόνια είναι όντως φασίστες η πραγματικοί οπαδοί αυτής της γραμμής. Έχω την εντύπωση ότι η άνοδος της ακροδεξιάς οφείλεται εν πολλοίς σε μια γενικότερη δυσαρέσκεια με την πορεία που διανύει η σύγχρονη Ευρώπη και ότι αυτό εκφράζεται ως αντίδραση από μια μερίδα του κόσμου που μάλλον αδυνατεί να κάνει μια σωστή ανάλυση της κατάστασης και να δει τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων της. Γι’ αυτό πιστεύω ότι, ενώ τα περιθώρια για διάλογο με τους πρωτεργάτες αυτού του χώρου είναι μάλλον πολύ περιορισμένα έως και ανύπαρκτα, όλος αυτός ο κόσμος που βρίσκεται εκεί είτε από άγνοια είτε από σύγχυση πρέπει με κάποιον τρόπο να κρατηθεί εντός διαλόγου ώστε να μπορούμε να τους αποδείξουμε με συγκεκριμένα επιχειρήματα και στοιχεία γιατί η ακροδεξιά είναι από τις αιτίες και σίγουρα όχι η λύση των προβλημάτων τους.
• Στην Ευρώπη βλέπουμε τα τελευταία χρόνια με το προσφυγικό να μετατρέπεται σε φρούριο, χώρες κλείνουν τα σύνορά τους και αφήνουν ανθρώπους να πνίγονται στη Μεσόγειο. Ποια είναι η δική σας γνώμη για το προσφυγικό;
Απέναντι σε ανθρώπους πρόσφυγες, σε αυτούς που φεύγουν από πολέμους, φυσικές καταστροφές και τον διωγμό απολυταρχικών καθεστώτων, οφείλουμε, εάν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι, να προσφέρουμε ότι χρειάζεται προκειμένου να αισθάνονται ασφαλείς και ευπρόσδεκτοι. Κανένας δεν φεύγει έτσι από τον τόπο του χωρίς να υπάρχει ένας πολύ σοβαρός λόγος. Σε πολλές περιπτώσεις αυτοί οι άνθρωποι έχουν φύγει από τα σπίτια τους αφήνοντας πίσω ότι είχαν και δεν είχαν σε μια προσπάθεια μονάχα να σώσουν τη ζωή τη δική τους και των δικών τους. Πολλοί από αυτούς μπορεί να είχαν μια κανονική έως και καλή ζωή στη χώρα τους μέχρι που ήρθε ο πόλεμος καταστρέφοντας τα πάντα και απειλώντας την ίδια τη ζωή τους. Απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους οφείλουμε να είμαστε γενναιόδωροι βέβαια, αλλά πάνω από όλα οφείλουμε να είμαστε δίκαιοι. Το να δεχθούμε τον πρόσφυγα και να του προσφέρουμε τη βοήθεια που χρειάζεται είναι πάνω από όλα μια ανθρώπινη υποχρέωση, είναι το δίκαιο, δεν είναι απλώς μια επιλογή φιλανθρωπίας. Κάποιες χώρες της Ε.Ε. έχουν δείξει ευαισθησία, αλλά αρκετές άλλες έχουν κρατήσει μια στάση έως και επιδεικτικά απάνθρωπη. Λείπει δυστυχώς μια πανευρωπαϊκή πολιτική με ξεκάθαρα ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με την οποία όλες οι χώρες θα αναλάβουν ένα τμήμα του προβλήματος που τους αναλογεί. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα όταν μια χώρα όπως είναι η Ουγγαρία μπορεί να πει ότι δεν δέχεται κανέναν πρόσφυγα ενώ άλλη μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα υπερφορτώνεται με αριθμούς προσφύγων πέρα των δυνατοτήτων της να τους υποδεχθεί και να τους φροντίσει όπως πρέπει, και μάλιστα υποχρεώνεται να τους κρατήσει εντός των συνόρων της προκειμένου να μην περάσουν στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Το κριτήριο ένταξης και παραμονής μιας χώρας στην Ε.Ε. θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει και την κοινή αποδοχή ανθρωπιστικών πολιτικών και πρακτικών απέναντι σε πρόσφυγες απ’ όπου και αν προέρχονται.
• Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε να έχουν αναπτυχθεί φυγόκεντρες δυνάμεις στην Ε.Ε. (Brexit) και να έχουν αυξηθεί οι ευρωσκεπτικιστές. Από την άλλη η Ε.Ε., παρά τις αδυναμίες και τα πολιτικά λάθη που μπορεί να διαπιστώσει κανείς, έχει εξασφαλίσει μια μακρά περίοδο ειρήνης στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Εσείς τι πιστεύετε, έχει να μας δώσει ακόμα πράγματα η Ε.Ε. και τι θα μπορούσε να σημάνει μια κατάρρευσή της;
Η Ε.Ε. όντως έχει προβλήματα, αδυναμίες και κενά, αλλά δεν παύει να είναι ίσως η σημαντικότερη κατάκτηση του Δυτικού κόσμου στον 20ο αιώνα. Η Ευρώπη πέρασε στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα δυο πολέμους που υπήρξαν οι πιο καταστροφικοί στην ανθρώπινη ιστορία. Μετά από τα γεγονότα αυτά η ιδέα μιας ενωμένης Ευρώπης ήρθε ως επιτακτική ανάγκη προκειμένου να μην ξαναζήσει ποτέ η ήπειρος μια γενικευμένη σύρραξη αυτού του τύπου. Η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης ωστόσο γεννήθηκε μέσα από τη βιομηχανία του χάλυβα και του σιδήρου με σκοπό αρχικά να κρατήσει τη Γερμανία και τη Γαλλία κοντά σε μια σχέση αλληλεξάρτησης και κοινών συμφερόντων. Συνεπώς, από τη γέννησή της η Ε.Ε. επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό σε ζητήματα που αφορούν στις οικονομίες της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ευρωπαϊκού βορρά γενικότερα. Πιστεύω ότι, προκειμένου να πετύχουμε το όραμα μιας πραγματικά ενωμένης Ευρώπης, χρειάζεται πια μια μετατόπιση από μια βάση κυρίως οικονομικού τύπου σε μια νέα βάση που τονίζει πολύ περισσότερο και πιο πλουραλιστικά τα πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά όλων των λαών της Ευρώπης. Είναι κατά την άποψή μου μονόδρομος για την Ευρώπη να εξελιχθεί σε μια ανοικτή κοινωνία πολυπολιτισμική, σε μια κοινωνία ισότητας στην οποία όλοι θα έχουν ίσες ευκαιρίες, και σε μια κοινωνία στη οποία η υγεία, η παιδεία, και η στέγη θα αντιμετωπίζονται ως αυτονόητα ανθρώπινα δικαιώματα. Η αντίστροφη πορεία που προτείνουν ορισμένοι σε εθνικισμούς και απομόνωση πιστεύω ότι είναι απλώς αδιέξοδη.
• Αν εκλεγείτε τι θα παλέψετε να αλλάξει στην Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια;
Τα θέματα που με ενδιαφέρουν κυρίως είναι αυτά του πολιτισμού, της παιδείας, και του περιβάλλοντος. Ο πολιτισμός δίνει ποιότητα στη ζωή μας, η παιδεία τη νοηματική δομή καθώς και την κατεύθυνση, και ο σεβασμός και η προσοχή στο περιβάλλον είναι που καθιστά τη ζωή μας εφικτή. Σε αυτά τα τρία, αν το καλοσκεφτεί κανείς, εμπεριέχονται εντέλει όλα όσα πραγματικά αξίζουν σε αυτή τη ζωή, αν και δυστυχώς αυτά συχνά δεν βρίσκονται πολύ ψηλά στην πολιτική ατζέντα καθώς κυριαρχείται συνήθως από άλλα θέματα που έχουν να κάνουν κάπως πιο στενά με την έννοια της οικονομίας.
