Η Ραφαέλα κυκλοφορούσε από μικρή με ένα μπλοκάκι στο χέρι και σχεδίαζε τα πάντα. Μέχρι και πριν λίγα χρόνια, η 17χρονη μαθήτρια του ΓΕΛ Αλικιανού δεν είχε βρει το δικό της καλλιτεχνικό στιλ μέχρι που η τεχνολογία την οδήγησε στα ιαπωνικά manga. Πλέον, ετοιμάζει το δικό της manga κι ονειρεύεται να το ολοκληρώσει και να γίνει κι αυτή μέλος του μαγικού κόσμου της 9ης τέχνης.
Λίγο καιρό μετά την πρώτη της συμμετοχή σε φεστιβάλ κόμικ, η Χανιώτισσα Ραφαέλα Σφηναρόλη Καβαλιεράκη μιλά στο “Μολύβι μελάνι” για τις ασπρόμαυρες ιαπωνικές ιστορίες που τη γεμίζουν, για το μέλλον της στον χώρο αλλά και το υποστηρικτικό περιβάλλον που έχει ανάγκη ένας νέος άνθρωπος.
Πότε ξεκίνησες να σκιτσάρεις;
Όλη η οικογένειά μου ζωγραφίζει κι έχει μια καλλιτεχνική κλίση. Από πολύ μικρή θυμάμαι τον εαυτό μου όπου πήγαινα να κουβαλώ ένα μπλοκάκι ζωγραφικής κι ένα μολύβι και να σχεδιάζω ό,τι μού τραβούσε την προσοχή. Όσο μεγάλωνα μου άρεσε περισσότερο γι’ αυτό κι ασχολιόμουν πιο εντατικά. Ωστόσο δεν είχα βρει ακόμη το καλλιτεχνικό μου στιλ και κάτι έλειπε. Μέχρι που συνάντησα τα manga, ένας σχεδιασμός που με γέμιζε.
Η επαφή με τα ιαπωνικά manga πώς προέκυψε;
Μπορώ να πω από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συγκεκριμένα το TikTok. Παρακολουθώντας διάφορα βιντεάκια σε αυτό “έπεσα” σε μια σειρά anime που δεν με προσέλκυε κι ιδιαίτερα σαν είδος. Τελικά όμως με ενθουσίασε κι αναζητώντας περισσότερα γι’ αυτό είδα πως προέρχονται από τα βιβλία manga, τα οποία άρχισα να διαβάζω συστηματικά. Επίσης, στο Γυμνάσιο κάναμε ένα κόμικ με αφορμή την Ιλιάδα κι ενώ τότε ασχολιόμουν με την ψηφιακή ζωγραφική που μου άρεσε, ένιωθα πως ακόμα δεν είχα βρει το δικό μου στιλ. Στο Λύκειο οι καθηγητές μου, όπως ο κ. Κουμάκης αλλά και η κα Χιντιράκη, με στήριξαν και με ώθησαν περισσότερο στη ζωγραφική και μου δόθηκε η ευκαιρία να δημιουργήσω δικά μου σκίτσα αλλά και κόμικ μετά στο πλαίσιο του Erasmus. Τα manga έχουν δική τους νοοτροπία, σχεδιασμό, είναι ασπρόμαυρα και με μαγεύει το γεγονός πως δε χρειάζεται τελικά μια ζωγραφιά να έχει χρώμα για να είναι εντυπωσιακή. Το σχέδιο, οι λεπτομέρειες με το πενάκι, οι σκιάσεις, μπορεί να μην έχουν τη ζωηράδα των χρωμάτων, έχουν όμως το δικό τους στιλ γεμάτο λεπτομέρειες που το κάνουν να ξεχωρίζει.
Οι χαρακτήρες και οι ιστορίες που πλάθεις πια για το δικό σου πρώτο ολοκληρωμένο manga πώς δημιουργήθηκαν;
Για να δημιουργηθεί μια ιστορία χρειάζεται πολλή μελέτη, ενώ κατά κύριο λόγο δέχομαι επιρροές από ανθρώπους και καταστάσεις της καθημερινής μου ζωής. Οι χαρακτήρες που έχω δημιουργήσει στο manga είναι δικής μου έμπνευσης και πάνω τους συναντά κανείς εικόνες οικείες.
Ως παιδί της νέας γενιάς, θεωρείς ότι τα ψηφιακά εργαλεία σε βοηθούν στο τελικό αποτέλεσμα ή χάνεται κατά κάποιο τρόπο έτσι η μαγεία του εντύπου;
Δεν είναι μία η απάντηση νομίζω εδώ. Στη δική μου περίπτωση, θεωρώ πως η ηλεκτρονική βοήθεια είναι χρήσιμο εργαλείο καθώς πρακτικά μιλώντας μπαίνουν πιο εύκολα τα λόγια των χαρακτήρων, μπορούν να γίνουν πιο εύκολα διορθώσεις π.χ. στον “φωτισμό” αλλά και άλλες λεπτομέρειες που στο χαρτί θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να εφαρμοστούν. Βέβαια το να φτιάξεις κάτι από το μηδέν με το μολύβι δεν συγκρίνεται… Η μαγεία του χαρτιού, της πένας, του μελανιού, δε ξεθωριάζει.
Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε μια δεκαετία; Σε “βλέπεις” να σκιτσάρεις ακόμη κι επαγγελματικά πια;
Το τι θα γίνει σε δέκα χρόνια δεν είμαι σε θέση να το γνωρίζω, μπορώ όμως με σιγουριά να πω τι θα ήθελα. Όνειρό μου τωρινό είναι να τελειοποιηθεί το βιβλίο μου και σιγά-σιγά να αναγνωριστώ κι εγώ στον χώρο της 9ης τέχνης. Πιστεύω δεν θα αφήσω ποτέ αυτό που μου αρέσει. Βέβαια, σκεπτόμενη την ελληνική πραγματικότητα δεν ξέρω αν οι σπουδές και το επάγγελμα που θα ακολουθήσω θα είναι συναφή διότι το μέλλον εδώ για τους καλλιτέχνες είναι αβέβαιο. Πιθανόν λοιπόν να προσπαθήσω να εξασφαλίσω τις σπουδές και την επαγγελματική μου σταδιοδρομία και αν όλα πάνε καλά και μπορώ να βιοποριστώ μόνο από την τέχνη μου, γιατί όχι; Σε κάθε περίπτωση θα είναι μια παράλληλη αγάπη κι ασχολία.
Πιστεύεις ότι υπάρχει κατάλληλη ενημέρωση και καθοδήγηση για ένα νέο άτομο που ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με τον χώρο;
Αρχικά για να δοθεί το κατάλληλο ερέθισμα πρέπει το άτομο εκείνο να έχει το αντίστοιχο υποστηρικτικό περιβάλλον. Ευτυχώς ήμουν από τους τυχερούς καθότι είχα αρκετή υποστήριξη από το οικογενειακό, σχολικό αλλά και φιλικό περιβάλλον, ενώ γνώρισα κι άτομα όπως ο διευθυντής του Chaniartoon, Μ. Ιωαννίδης, που ήταν γνώστες του χώρου, οπότε έλαβα και την απαραίτητη καθοδήγηση. Βέβαια αυτό μόνο σύνηθες δεν είναι πια για την εποχή μας μιας κι οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες αλλά και σπουδές υποβαθμίζονται…
Φέτος συμμετείχες πρώτη φορά σε φεστιβάλ και μάλιστα στον τόπο σου, στο 7ο Chaniartoon. Πώς ήταν η εμπειρία για σένα;
Πρωτοπήγα στο φεστιβάλ πέρυσι, όπου έδειξα τα σχέδιά μου στον διευθυντή και ξεκίνησα μάλιστα να παρακολουθώ μαθήματα κόμικς. Στη φετινή διοργάνωση έλαβα μέρος στην έκθεση του φεστιβάλ με σχέδια και αποσπάσματα από το manga που ετοιμάζω κι ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία για μένα. Πολύς κόσμος είδε τη δουλειά μου και επισκέπτες αλλά και καλλιτέχνες μού έδωσαν την καλύτερη ανατροφοδότηση. Αποτέλεσε μια μοναδική ευκαιρία για μένα γιατί συμμετείχαν στο φεστιβάλ αναγνωρισμένοι καλλιτέχνες τους οποίους μπόρεσα να δω από κοντά αλλά και εκείνοι να δουν για πρώτη φορά κάτι δικό μου!