Η Δικαιοσύνη, πολύ φοβάμαι, ότι ενήργησε σταθμίζοντας αντιλήψεις περί του δικαίου, οι οποίες, ωστόσο, είναι αντίθετες η μία στην άλλη και άρα ΔΕΝ μπορούν
να συνυπάρξουν
Oταν, για πρώτη φορά στη δικαστική ιστορία της Ελλάδας, κατηγορούμενοι για ανθρωποκτονία καταδικάζονται τελεσίδικα, με την επιπλέον αναγνώριση ότι η πράξη τους τελέστηκε με ρατσιστικά κίνητρα, σύμφωνα με το άρ. 79 παρ. 3 του Ποινικού Κώδικα, πρόκειται για θετική ή αρνητική εξέλιξη για την κοινωνία μας, στον βαθμό που οι αρχές και αντιλήψεις της εκφράζονται μέσω μιας δικαστικής απόφασης;
Η δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν από το Πακιστάν, δεν είναι το μόνο ούτε το πρώτο έγκλημα κατά της ζωής στη χώρα μας που διαπράχθηκε με ρατσιστικό κίνητρο (χρώμα, φυλή, θρησκεία, σεξουαλικός προσανατολισμός). Είναι το πρώτο, όμως, που αναγνωρίστηκε ως τέτοιο από το Μεικτό Ορκωτό Εφετείο.
Αυτή η επιβαρυντική περίσταση που ορθά αναγνωρίστηκε ως κίνητρο για τη δολοφονία του 27χρονου εργάτη, συνιστά οπωσδήποτε θετική εξέλιξη, έστω και με καθυστέρηση, όχι μόνο στον δικαιϊκό μας πολιτισμό, αλλά και στην κοινωνία μας. Μην ξεχνάμε ότι η συγκεκριμένη υπόθεση εκδικάστηκε από Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο, στην σύνθεση του οποίου την πλειοψηφία έχουν οι ένορκοι, δηλαδή άνθρωποι καθημερινοί σαν όλους μας.
Αυτή η «ικανοποίηση» όμως, δυστυχώς μετριάζεται με την ίδια αυτή δικαστική απόφαση.
Αναγνωρίστηκε στους δράστες το ελαφρυντικό της “καλής διαγωγής μετά την πράξη” και “έσπασαν” τα ισόβια. Δεν θα μπω στη διαδικασία να σχολιάσω τη “στροφή” στην πάγια νομολογία των Δικαστηρίων στην χώρα μας, κατά την οποία καλή διαγωγή σε καθεστώς κράτησης (σε βάρος των κατηγορουμένων πρωτόδικα είχαν επιβληθεί ισόβια, άρα είχαν φυλακισθεί) ΔΕΝ αναγνωρίζεται. Δεν είναι σκοπός του παρόντος άρθρου να ασχοληθώ με την ποινικο-προληπτική ορθότητα ή μη αυτής της τάσης των Δικαστηρίων στη χώρα μας.
Αυτό όμως που είναι αξιοπερίεργο είναι ότι, στην πρώτη Δίκη που αναγνωρίζεται ως κίνητρο της πράξης το ρατσιστικό, στην ίδια αυτή Δίκη αναγνωρίζεται ένα ελαφρυντικό, το οποίο σε καθεστώς περιορισμού σε φυλακή, σπανιότατα έχει χορηγηθεί.
Ποιο είναι το πρακτικό αποτέλεσμα; “Εσπασαν” τα ισόβια και άρα ανοίγει ο δρόμος (όπως και σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις) για πρόωρη (κάποια στιγμή) υφ’ όρους αποφυλάκιση των ενόχων.
Συνεπώς, διερωτάται κάποιος, αν η αναγνώριση του ρατσιστικού κινήτρου στη συγκεκριμένη υπόθεση “συνεπαγόταν” την ισόβια κάθειρξη, θα την επέβαλαν οι ένορκοι και οι τακτικοί Δικαστές;
Ή, μήπως, το γεγονός ότι, παρόλο που η αναγνώριση του κινήτρου αυτού, συνιστά επιβαρυντική περίσταση, αποτελεί στην ουσία της μια απλή “νομικίστικη” κατηγορία, καθώς η κατάληξη είναι ότι διέπραξαν ανθρωποκτονία από πρόθεση με ρατσιστικό κίνητρο, αλλά επέδειξαν καλή διαγωγή μέσα στην φυλακή, δηλαδή ρατσιστές μεν, αλλά καλά παιδιά (σε καθεστώς κράτησης);
Η Δικαιοσύνη, πολύ φοβάμαι, ότι ενήργησε σταθμίζοντας αντιλήψεις περί του δικαίου, οι οποίες, ωστόσο, είναι αντίθετες η μία στην άλλη και άρα ΔΕΝ μπορούν να συνυπάρξουν. Με αυτό τον τρόπο “διαβάζω” τη συγκεκριμένη δικαστική απόφαση, στην οποία βρέθηκε η “φόρμουλα” έκφρασης της σύγχρονης αντίληψης για το κοινό περί δικαίου αίσθημα στην χώρα μας.
Και συνεπώς, στον βαθμό που η Δικαιοσύνη αποτελεί τον καθρέπτη μιας κοινωνίας, ειδικά όταν στην σύνθεση του Δικαστηρίου συμμετέχουν ένορκοι, η αναγνώριση του συγκεκριμένου ελαφρυντικού στη συγκεκριμένη υπόθεση, στα δικά μου αυτιά ακούγεται προκλητική.
Ελπίζω αυτή η υπόθεση να φτάσει στον Αρειο Πάγο και να ακυρωθεί ως προς την ποινή. Η ορθή ποινή -με βάση το ελαφρυντικό που αναγνωρίστηκε- είναι τα ισόβια.
Η καλή διαγωγή μετά την συγκεκριμένη πράξη σε καθεστώς κράτησης και άρα η αναγνώριση του συγκεκριμένου ελαφρυντικού θα ήταν ορθή και δίκαιη, μόνο αν οι κατηγορούμενοι αποκήρυσσαν τη νεοναζιστική και ρατσιστική ιδεολογία τους και μέσω της δικής τους “εμπειρίας” κήρυτταν σε άλλους και εφάρμοζαν τον σεβασμό στον (οποιοδήποτε) άνθρωπο. Η ταινία “Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας” έρχεται αυτόματα στο μυαλό.
Συμπέρασμα: ως κοινωνία έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα προς την ορθή αντιμετώπιση των ρατσιστικών εγκλημάτων και των ρατσιστών εγκληματιών.
