Άβυσσος και άλυτα τα της ψυχής τα άδυτα, άβουλα και ανήμπορα, πολιτικής τα σύμβολα, και ο βουλευτής κωφός, στα του λαού τα κύμβαλα.
Aφωνης μοίρας ο λαός, Άλκιμος ο αρχηγός, Άδωνις ο αρωγός, κι η τραγωδία ανήμπορη, το δράμα κωμωδία, κι η όπερα χωρίς βουλή, και η πατρίς θυσία. Ο Ευρυπίδης πέθανε, τέλος στην τραγωδία, κι ο Αριστοφάνης γέλασε, χωρίς καμμιά ουσία, τον στείλαμε να δικαστεί μπροστά σε εισαγγελέα, φύγανε κι οι ηθοποιοί και έπεσε η αυλαία. Η σάτυρα προσπάθησε, και σύρθηκε στο χώμα, μα ο Σουρρής μετάνιωσε, δεν μπήκε σε άλλο σώμα. Εμείς βλαστοί κληρονομιάς, της τέχνης και ηρώων, και νοσταλγοί μιας γενιάς, επαίτες Παρθενώνων. Εκεί στα ξένα μακρυά, σπουδάζουν τα Ελληνικά, κι εμείς οι θύτες της γιαγιάς που ξέρει Ξενοφώντα. Οι ώρες δύσβατες κι αυτές σ΄ άγονα μονοπάτια, μόνοι τους και οι προύχοντες μετράνε τα πετράδια, με αυτά στην αρχαιότητα, μετράγανε τους ψήφους, και είναι η ψήφος ιερή, τροφή του μεγιστάνα. Όποιος κακό θα πεί, για τους πολιτικούς μας, μαύρη ώρα θα τον βρεί, δεν είναι στους δικούς μας. Τώρα μέσα στα στάδια, δεν γίνονται θυσίες, λατρεύονται τα είδωλα, της μπάλλας οι μεσσίες, αλλά κι αυτοί κανονικά, μας διώχνουν απ την θλίψη, και κονομάνε αυτοί καλά, κι εμείς μέσα στη λήθη. Γι αυτά που γίνονται μπροστά, μα εγω δεν έχω μάτια, τα πήρε και τα σήκωσε η μπάλλα η μαυρομάτα. ΄Εχουμε άλλα όμορφα και άλλα διχασμένα, μα της παιδείας τα γράμματα, είναι κεντραρισμένα. Απέναντι συμφέροντα της φιλοαμαθείας, που καθιστά ανθρώπινα όντα σιγουρεμένα. Προάγει η εξέλιξη, κι εμείς μένουμε πίσω, λίγοι να την γνωρίζουνε να σε κατατοπίσω. Και αν θα πείς για το ψωμί, η την ελευθερία, τα είπανε κι άλλοι πιο μπροστά, που΄ναι στην εξουσία. Τότε θαρρώ δεν ήτανε, μετά τους βρήκε η θέση, γιατί φωνάξανε τρανά, αλλά μας βάλαν φέσι. Απ όλους συλλογίζομαι και τους γεροπατέρες εχουν΄ εγγόνια και παιδιά στην δύση σαν αστέρες, περήφανα θάναι γηρατειά, παλιά τους είπε κάποιος, και ζήτησε τη ψήφο τους, μα ο λόγος ήταν σάπιος. Κουκιά και ψηφαλάκια, κι άνθρωποι μερμηγκάκια, κι η μπότα που περνά, αδιάκριτα πατά. Θάλασσα ήλιος κι ουρανός, αυτόν μας έδωσε ο Θεός, κι έφτιαξε την Ελλάδα, και από τότε αρμέγουμε την δόλια αγελάδα. Τίποτα δεν προσθέσαμε, μα αφαιρέσαμε ήλιο, επισκιάζοντας το ελληνικό το Λίκνο. Όλους καταδικάσαμε, όσους μας κάναν΄ χάρη, και τη σοφία απλώσανε, στη γη απ΄άκρη σ΄άκρη.
Ολους τους φυλακίσαμε, με έργα και με φθόνο, είτε σε μάχη ήρωας, είτε σοφός στο λόγο. Πρόστιμα σε οβολούς, σε τάλαντα στη δίκη, και σε δραχμές μεταλλικές γιατί έφεραν την νίκη. Εκείνον τον Θεμιστοκλή, τον Μίλτιάδη και τον Περικλή, τον Αριστείδη δίκαιο που έχασε το δίκιο, μα και τον Πυθαγόρα, όλοι καταδικάστηκαν, τους πήρε η μαύρη μπόρα. Φειδίας Αισχύλος Σοφοκλής, κι αυτός ο Ευριπίδης, κανένας δεν μας ξέφυγε που ήταν ευπατρίδης.
Στην εξορία αφήσανε, τα δόλια κοκκαλά τους, αλλά τους έχουμε άγαλμα, να χαίρετε η μαμά τους. Ηρόδοτος και Θουκυδίδης, μαζί και ο Ικτίνος, τους συμπεριφερθήκαμε σαν ναταν ένα κτήνος. Ο Δημοσθένης λόγιος, μαζί με τον Σωκράτη, φαρμάκι ρίξαμε ζεστό, να σβήσουν απ το χάρτη. Μα δεν ντραπήκαμε στιγμή, ούτε τον Ισοκράτη, και Αναξαγόρα τον σοφό, τους στείλαμε φιρμάνι, στην εξορία στην έρημο, για δάφνινο στεφάνι. Αρματωθήκαμε ξανά, να φύγουν οι δυνάστες, κι έχουμε ήρωες τρανούς, σωστούς επαναστάτες. Νικηταράς και Σέκερης, Λόντος και Κριεζώτης, φτωχοί πεθάνανε κι αυτοί ετσι τους ξεχρεώνεις, στην ιερή επανάσταση, δώσανε τα λεφτά τους, όλα για τον Αγώνα είπανε, δημιουργία κράτους. Ένας τους αυτοκτόνησε, δεν άντεξε τη φτώχια, και τον κοιτούν ακίνητοι, αυτοί απ τα σαλόνια.
Ανδρούτσο Καποδίστρια, Πάνο Κολοκοτρώνη, τους δολοφόνησαν κι αυτούς χωρίς καμμιά συγγνώμη. Ο Μακρυγιάννης πρόλαβε, πριν τον δολοφονήσουν, να μας αφήσει άπαντα, τα έργα του να ζήσουν. Και η Μαντώ που τα΄δωσε όλα για τη πατρίδα, φτωχή επέθανε κι αυτή μεσα στη μαύρη πείνα. Του γέρου Αρχιστράτηγου, Μωρια το παλληκάρι, το Θοδωρή που εμάχετο σε ελληνικό αλώνι, κι αυτόν τον φυλακίσανε γέρο Κολοκοτρώνη.
Ένα κερί στην εκκλησιά, μαζι με μια συγγνώμη, και την κατάντια μας αυτή σαν το κερί να λιώνει. Ότι τα κάνανε τρελοί, και όχι Ελλήνων γνώστες, να επιπλέουν οι φελλοί και όχι οι πατριώτες.
ΣΥΓΓΝΩΜΗ
Καυστικὴ Κρητικὴ κριτική.