Στο Ρέθυμνο εύκολα ο καθένας μπορεί να διακρίνει δύο βασικά συστατικά που ομορφαίνουν τις ζωές των κατοίκων του. Τον ενθουσιασμό και τη συμμετοχή. Εύκολα επίσης κάποιος, επηρεάζεται θετικά όταν αντιληφθεί πως οι Ρεθεμνιώτες, δεν ενδιαφέρονται για τις πρωτιές, όσο για το χαμόγελο και το χειροκρότημα που ο έρωτας για την Τέχνη, ο ερασιτεχνισμός δηλαδή, με όλα τα υπέροχα που μπορεί και κλείνει μέσα της αυτή η λέξη, είναι η γενεσιουργός αιτία πολλών. Των πολλών καλών, των υπέροχων, των μοναδικών, κυρίως όμως των αυθεντικών που συμβαίνουν στο νομό των γραμμάτων, των τεχνών, της ποίησης, των μουσικών. Όλων εκείνων των ανθρώπων που μεγάλωσαν και μεγαλώνουν παλλόμενοι από τον αέρα που σπρώχνει ο Ψηλορείτης προς την ανοιχτή θάλασσα.
Γνωρίσαμε την ερασιτεχνική ομάδα «Ο Διγαβρές», μία παρέα φίλων που αγαπούν το θέατρο και αποφασίσανε να δημιουργήσουν σειρά μικρών επεισοδίων με θέμα τη ζωή και την καθημερινότητα περασμένων δεκαετιών στο ορεινό Ρέθυμνο. Διγαβρές σημαίνει στην τοπική της Κρήτης διάλεκτο η έγνοια, ο καημός, ύψιστης σημασίας λέξεις για την Κρήτη. Διγαβρές σημαίνει επίσης συνεχής, η λεπτή και αφοσιωμένη απασχόληση με αυτό το κάτι που σε κάνει να νιώθεις όμορφα. Στην παρέα του Διγαβρέ σκηνοθετούν μόνοι τους, κάνουν τη διανομή των ρόλων, γράφουν τα κείμενα, κάνουν τα γυρίσματα και το αποτέλεσμα ανεβαίνει στο youTube από τον περασμένο Οκτώβρη.
Η παρέα αποτελείται από τους: «Κείμενα: Αθηνά Πετρακάκη – Βίντεο: Εύη Μαθιουδάκη, Ιάκωβος Σπυριδάκης – Μοντάζ: Εύη Μαθιουδάκη – Φροντιστήριο Κοστούμια: Αλεξάνδρα Κατάκη. Συμμετέχουν μέχρι στιγμής αλφαβητικά: Γιώργος Αποκορωνιωτάκης, Γιάννης Κατάκης, Μάρκος Κατάκης, Αντώνης Μανωλούδης, Ρία Μπαγιαρτάκη, Μποτόνης Μποτονάκης, Αντώνης Μπουραϊμης, Μαρία Νικολακάκη, Ανδρέας Πάγκαλος, Αργυρώ Πισκοπάκη, Ιάκωβος Σπυριδάκης, Φένια Σερλή, Βασιλική Τσιντάρη, Παναγιώτης Πουλής, Μιχάλης Φλουρής, η μικρούλα Γαία Λιονή και ο μικρούλης Λευτέρης Κατάκης». Μια μικρή παρέα φίλων που συνεχώς μεγαλώνει.
Όπως είπε η Αθηνά Πετρακάκη στο ΑΠΕ ΜΠΕ: «Η δημοσίευση – προβολή μέσω youTube ήταν ο τρόπος να προβάλλουμε τη δουλειά μας ανέξοδα, καθώς πολύ γρήγορα συνειδητοποιήσαμε ότι μια θεατρική παραγωγή κοστίζει πολλές χιλιάδες ευρώ που δεν είχαμε τη δυνατότητα να διαθέσουμε. Έτσι με μόνο οικονομικό χορηγό την τσέπη μας, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε και να κάνουμε πράξη το χόμπι μας, ώστε να περνάμε δημιουργικά κάποια Σαββατοκύριακα, κυρίως όμως για να περνάμε χρόνο με ανθρώπους που έχουν ανάλογες ανησυχίες. Και καθώς είχαμε την “έγνοια” και τον “καημό” προκειμένου να ασχοληθούμε με το κοινό μας χόμπι και να έχουμε μια συνεχή και μακρά απασχόληση μ’ αυτό, δημιουργήσαμε τη σειρά “Ο Διγαβρές” που σημαίνει ακριβώς αυτό».
Πρόκειται για μία σειρά μίνι κρητικών επεισοδίων που αντλεί θέματα από τη ζωή μετά το 1960 σ’ ένα χωριό στο ορεινό Ρέθυμνο. Τοποθετούμαστε χρονικά μετά το 1960 γιατί μέχρι εκεί φτάνουν οι μνήμες μας. ‘Όπως μας μεταφέρουν τα πρόσωπα της παρέας: «Έχουμε ανασύρει μνήμες της παιδικής μας ηλικίας κυρίως από τότε που περνούσαμε τις διακοπές μας στο χωριό με τον παππού και τη γιαγιά, οι οποίες βοηθούν τόσο στο χτίσιμο των χαρακτήρων, όσο και των θεμάτων που παρουσιάζουμε. Συγχρόνως, μαζέψαμε ό,τι παλιό αντικείμενο είχαμε κρατήσει από το χωριό και το τοποθετήσαμε “στο σπίτι του Διγαβρέ”. Το βασικό σπίτι δηλαδή που εμφανίζεται στη σειρά μας».
Η παρέα του Διγαβρέ, προσπαθεί να έχει μέσα στην πλοκή των ιστοριών που προβάλλονται και στοιχεία που είναι άγνωστα για τους νεότερους, όπως είναι οι βεντούζες των γιαγιάδων, ένας ιδιαίτερα διαδεδομένος τρόπος αντιμετώπισης του κρυολογήματος εκείνη την εποχή και άλλες τέτοιες αναφορές που εγείρουν τη μνήμη και διαδίδουν τη γνώση και, στους παλιούς και τους νεότερους. Όπως είπαν στο ΑΠΕ ΜΠΕ: «Ξεκινήσαμε με μόλις 3 χαρακτήρες και ήδη φτάνουμε τους 17 που έχουν κάνει έστω κι ένα πέρασμα, ενώ περιμένουν ακόμη 6 να ενταχθούν στη συνέχεια της σειράς. Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι για όλο αυτό, γιατί νιώθουμε ότι η δουλειά μας γίνεται αποδεκτή. Στα πρώτα επεισόδια ασχοληθήκαμε περισσότερο με το χτίσιμο των χαρακτήρων ώστε να “συστήσουμε” τους ρόλους στο κοινό. Παράλληλα, δώσαμε και κάποια στοιχεία παραδοσιακής ιατρικής όπως οι βεντούζες και τα κρητικά βότανα. Βγάλαμε ρακή με τον παραδοσιακό τρόπο, δείξαμε ένα κοτέτσι και το τάισμα των κοτών. Παρουσιάσαμε έναν Άγγλο τουρίστα, με το σακίδιο στην πλάτη, εικόνα που έβλεπαν συχνά στα χωριά εκείνα τα χρόνια, καθώς ο τουρισμός έκανε τα πρώτα του βήματα στο Ρέθυμνο. Έχουμε προγραμματίσει να δείξουμε αρκετά ακόμα, όπως το ζύμωμα στο σπίτι, το πλύσιμο των ρούχων με τη χρήση στάχτης, το τάισμα των ζώων, την καλλιέργεια λαχανικών στον ιδιόκτητο κήπο του σπιτιού, ενώ θα μαγειρέψουμε στα ξύλα παλιές ξεχασμένες συνταγές. Όλα αυτά δοσμένα μέσα από το σενάριο που κουβεντιάζει η παρέα».
Η σεναριογράφος του Διγαβρέ Αθηνά Πετρακάκη, μας μίλησε για τον ενθουσιασμό «…που δεν περιγράφεται, όταν γνωστοί και φίλοι μας μιλούν με ατάκες που έχουν ακούσει σε ένα από τα επεισόδια του Διγαβρέ ή όποτε επικοινωνούν μόνοι τους κάποιοι ερασιτέχνες ηθοποιοί και ζητούν να δημιουργήσουμε ένα νέο χαρακτήρα για να ενταχθούν στην παρέα μας. Όλα αυτά, χωρίς για παράδειγμα σκηνοθέτη, που δεν έχουμε. Όχι γιατί δεν θέλουμε αλλά, γιατί δεν μπορούμε να τον πληρώσουμε. Έτσι, οι εμπειρότεροι καθοδηγούν τους πιο άπειρους και το γύρισμα προχωράει. Από την άλλη κι ενώ έχουμε ήδη δημιουργήσει ένα μικρό εξοπλισμό με φώτα, μικρόφωνα κτλ, έχουμε μεγάλη βοήθεια σε χώρους, αντικείμενα, φορεσιές και κοστούμια τα οποία δανειζόμαστε και φυσικά αναφέρουμε στο τέλος κάθε επεισοδίου τα ονόματα όσων μας εμπιστεύθηκαν και μας τα έδωσαν. Αυτό που μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε, είναι κυρίως τα όμορφα λόγια που ακούμε από γνωστούς και αγνώστους που μας προτρέπουν να μην σταματήσουμε».
Τα γυρίσματα, των επεισοδίων του Διγαβρέ, πραγματοποιούνται Σαββατοκύριακα στο χωριό Μιξόρρουμα Αγίου Βασιλείου στο Ρέθυμνο και κλείνουν πάντα μ’ ένα μεγάλο τραπέζι το απόγευμα της Κυριακής για όσους παίζουν, για όσους βοηθούν. Ξεκίνησαν με στόχο να περνούν δημιουργικές Κυριακές με αγαπημένους φίλους κι αυτό είναι κάτι που συνεχίζει να ισχύει. «Μας ευχαριστεί που μέχρι τώρα έχουμε θετική ανταπόκριση, πράγμα που θα θέλαμε να συνεχιστεί. Δρόμος επικοινωνίας με τον κόσμο είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κι οι πλατφόρμες που είναι πλέον ένας από τους λίγους τρόπους για να κρατηθεί ζωντανή η συλλογική μνήμη, αφού ακόμα και βιβλία ψηφιοποιούνται». Ο τρόπος ζωής, είπαν στο ΑΠΕ ΜΠΕ, δεν μπορεί ν αποδοθεί απόλυτα μόνο μέσα από την εικόνα, όμως είναι ένα καλό μέσο για να μεταδοθεί στις νεότερες γενιές που ζουν από τη γέννηση τους βαθιά μέσα στην εποχή της τεχνολογίας. «…ίσως για το λόγο αυτό, ο παλιός τρόπος ζωής τείνει να μπει στη λήθη. Η πληροφορία που έρχεται από παντού, δεν αφήνει αρκετό χώρο στην παράδοση για την οποία βέβαια γίνονται φιλότιμες προσπάθειες να κρατηθεί ζωντανή», μας είπε το παρεάκι του Διγραβέ.
Από τη συζήτηση αντλήσαμε το ότι η τοπική αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να βοηθήσει και η προσπάθεια αυτή να μεγαλώσει γρηγορότερα. Τα ίδια μέσα είναι καλά, αλλά δυστυχώς, δεν φτάνουν. «Ο πολιτισμός γενικά δεν έχει τη θέση που του αξίζει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία τις περισσότερες φορές δίνει γι΄ αυτό το σημαντικό κομμάτι, κυρίως το ερασιτεχνικό, μόνο ό,τι περισσεύει… Για μας όμως, δεν περισσεύει ο χρόνος αφού όλοι μας ασχολούμαστε με ό,τι μπορείς να φανταστείς, αλλά ξεκλέβουμε. Άλλος είναι οδηγός ταξί, άλλος δουλεύει σε φούρνο, άλλος είναι έμπορος, άλλος μεσίτης… Έχουμε και συνταξιούχο και γεωπόνο και σερβιτόρο και καθηγήτρια χορού και λυράρη και εργολάβο. Πολλά επαγγέλματα και διάφορα. Οπότε χρόνος όντως δεν περισσεύει, αλλά έχουμε απίστευτες δεξαμενές αγάπης για τον τόπο μας, νιασίματος για τους νέους και τα παιδιά, έχουμε πάνω από όλα, αυτό που το λένε Ρέθυμνο… Για το οποίο νιώθουμε περηφάνια που μας επιτρέπει να πατούμε τη γη του, που μας ντύνει με την ιστορία του, που μας προσφέρει ποιότητα στιγμών, εγγυήσεις χρόνων και δώρα σε πνεύμα και συναισθήματα», είπε η κ. Πετρακάκη.