Ενα κοριτσάκι 11 μηνών πέθανε στη Ρουμανία στα μέσα του Μαρτίου από ιλαρά. Οι γονείς του είχαν αρνηθεί να το εμβολιάσουν κατά της ασθένειας που έχει σκοτώσει περισσότερους από 46 ανθρώπους από την έναρξη της επιδημίας που πλήττει τη χώρα.
Η επιδημία εμφανίστηκε στο τέλος του 2016 και έχει προσβάλει περισσότερους από 12.000 ανθρώπους, φέρνοντας τη Ρουμανία επικεφαλής των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από την ιλαρά στην Ευρώπη.
Μεταξύ των ασθενών που κατέληξαν, 39 ήταν ηλικίας τριών ετών και κάτω. Κανένα από τα παιδιά αυτά δεν ήταν εμβολιασμένο.
Στις υγειονομικές αρχές της Πραχόβα, όπου σημειώθηκε το τελευταίο θανατηφόρο κρούσμα, οι ειδικοί καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες. Εχουν οργανώσει εκστρατείες ενημέρωσης κυρίως στις αγροτικές περιοχές, αλλά έχουν απέναντί τους έναν ύπουλο εχθρό: τις φήμες που κυκλοφορούν στο Ιντερνετ.
«Οι άνθρωποι είναι καχύποπτοι, διότι διαβάζουν ό,τι νά ‘ναι στο Ιντερνετ», λέει η δρ Σιλβάνα Νταν. Οπως τη φήμη, για την οποία δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη, ότι «τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό».
Σύμφωνα με τις έρευνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η προσβασιμότητα σε ιατρικές υπηρεσίες, η εκπαίδευση, η υποστήριξη των γιατρών παίζει σημαντικό ρόλο στο επίπεδο του εμβολιασμού του πληθυσμού, εξηγεί η Μιριάνα Γκέρμπιτς, επικεφαλής του γραφείου του ΠΟΥ στη Ρουμανία, όπου πραγματοποιήθηκε στο διάστημα από τις 24 έως τις 30 Απριλίου η διεθνής εβδομάδα οργανωμένου εμβολιασμού από τον οργανισμό.
«Τα εμβόλια σκοτώνουν;»
Σε απόσταση 250 χιλιομέτρων βορειο-ανατολικά της Πράχοβα, στη Βάλεα Σάτσα, ένα άλλο κοριτσάκι 10 μηνών πέθανε τον Φεβρουάριο από την ιλαρά.
«Οι γονείς είχαν αρνηθεί εγγράφως να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, αφού άκουσαν στην τηλεόραση ότι τα εμβόλια σκοτώνουν», σύμφωνα με τον δήμαρχο Γιόαν Πράβατ.
Σύμφωνα με το Κέντρο Αντιμετώπισης των Λοιμωδών Νόσων, τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς αφορούν τα λιγότερο προνομιούχα στρώματα του πληθυσμού, όπως ο πληθυσμός των Ρομά, που συνήθως δεν έχουν οικογενειακό γιατρό ή τον συμβουλεύονται μόνο σε περίπτωση έσχατης ανάγκης.
Για να αποκτήσουν πρόσβαση στις πιο ευάλωτες οικογένειες, οι αρχές προσέφυγαν στους «υγειονομικούς μεσολαβητές» ρομά που εργάζονται στους δήμους.
Η μεσολαβήτρια Ορέλια Οπριζάν, 48 ετών, επισκέπτεται καθημερινά σπίτια των ρομά για να τους ενημερώσει για τα πλεονεκτήματα του εμβολιασμού: «Πολλοί άνθρωποι επηρεάζονται αρνητικά από τα μέσα ενημέρωσης. Γι΄αυτό τους λέω πως ό,τι ακούν δεν είναι αλήθεια», λέει.
Καθώς η επιδημία επεκτεινόταν, το περασμένο καλοκαίρι, 109 παιδιά αυτού του χωριού των Ρομά εμβολιάστηκαν την ίδια μέρα του Ιουλίου. Εκτοτε, οι οικογένειες επισκέπτονται συστηματικά τον γιατρό για τα επιβεβλημένα εμβόλια.
Παρά τις εκστρατείες ενημέρωσης των τελευταίων μηνών, το επίπεδο κάλυψης του πληθυσμού με εμβολιασμό ήταν κάτω του συνιστώμενου από τον ΠΟΥ 95% του πληθυσμού (87% για την πρώτη δόση και 75% για τη δεύτερη), σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που είναι διαθέσιμα για τη Ρουμανία.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, οι ρουμανικές αρχές φέρουν μέρος της ευθύνης διότι η τροφοδοσία σε εμβόλια δεν είναι κανονική ούτε επαρκής σε όλες τις περιοχές της χώρας.
Οργανώσεις κατά των εμβολίων
Η Ρουμανία δεσμεύθηκε να βελτιώσει το επίπεδο εμβολιασμού καθιστώντας υποχρεωτικά 10 παιδικά εμβόλια. Αλλά το νομοσχέδιο που θέτει τον εμβολιασμό ως προϋπόθεση για την εγγραφή στο σχολείο, βρίσκεται μπλοκαρισμένο εδώ και έξι μήνες στη βουλή.
«Εχουμε δεχθεί πλήθος τροπολογιών που επεξεργαζόμαστε», δήλωσε στο AFP ο πρόεδρος της επιτροπής Υγείας Φλορίν Μπούιτσου , γιατρός και βουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος.
Και παραδέχεται ότι οι περισσότερες από τις τροπολογίες προέρχονται από μη κυβερνητικές οργανώσεις κατά των εμβολίων που είναι όλο και περισσότερο δραστήριες.
«Αναγκαζόμαστε να υπερασπιζόμαστε επιστημονικές εργασίες, την ώρα που πηγές ενημέρωσης που δεν βασίζονται σε καμία έρευνα λαμβάνονται υπ΄όψιν τοις μετρητοίς», λέει ο επικεφαλής της Εταιρείας Μικροβιολογίας Αλεξάντρου Ραφίλα.
Θεωρεί ότι τα εμβόλια είναι παραδόξως θύματα της ίδιας τους της επιτυχίας, διότι «έχουν σχεδόν εξαφανίσει ορισμένες ασθένειες, κάνοντας τους ανθρώπους να πιστέψουν ότι δεν είναι πλέον αναγκαίο να εμβολιάζονται».
Οργισμένη από τη βραδύτητα των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, η υπουργός Υγείας Σορίνα Πίντεα κάλεσε αξιωματούχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να μιλήσει στους ρουμάνους βουλευτές για να διαλύσει τις ανησυχίες τους.
