» Ο εμπνευστής του Δικτύου Ορεινών Δήμων Σωκράτης Κεφαλογιάννης μιλά για τα προβλήματα και τις ανάγκες που υπάρχουν
Η Ελλάδα καταλαμβάνεται πάνω από το 70% από ορεινές περιοχές, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, για τις Ορεινές Περιοχές και Δήμους, Σωκράτη Κεφαλογιάννη.
Όπως ανέφερε στα “Χανιώτικα νέα”, υπάρχουν οι ορεινοί δήμοι, οι οποίοι στο σύνολό τους αποτελούνται από ορεινές κοινότητες, όπως ορίζεται από τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, υπάρχουν όμως και δήμοι οι οποίοι έχουν ορεινές περιοχές αν και ο δήμος αυτός καθ΄ αυτός δεν είναι χαρακτηρισμένος ως ορεινός.«Αριθμητικά είμαστε γύρω στους 30 καθαρά ορεινούς δήμους, αλλά η ορεινές περιοχές είναι σχεδόν σε όλους τους δήμους της χώρας» εξηγεί ο κ. Κεφαλογιάννης ο οποίος τα τελευταία 4 χρόνια που είναι ο πρόεδρος της συγκεκριμένης επιτροπής, συμφωνεί με τη διαπίστωση πως, αν και πολύς λόγος γίνεται για την ενίσχυση των δήμων αυτών και των περιοχών, υπάρχουν προβλήματα που χρονίζουν με αποτέλεσμα, να μην είναι λίγες οι περιοχές που απομονώνονται, αδυνατίζουν πληθυσμιακά ή ακόμα και εγκαταλείπονται λόγω της αστυφιλίας, μέσω της οποίας οι κάτοικοι τους, βρίσκουν τόσο την ασφάλεια όσο και εργασία ή ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους.
«Το βασικό ζητούμενο μας είναι, ότι θα πρέπει να οριστεί μία πολιτική για τις ορεινές περιοχές, όπως έχει οριστεί σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη,για παράδειγμα Ιταλία, Ελβετία, Γαλλία που έχουν θεσπίσει πολιτικές για τις ορεινές τους περιοχές και μάλιστα το ίδιο το μοντέλο ανάπτυξής τους, δεν παραμερίζει τις ορεινές περιοχές αλλά τις ενσωματώνει».
Τα προβλήματα είναι πολλά… Η τελευταία απογραφή του 2021 έδειξε αυτή την τάση της αστυφιλίας η οποία ξανά τονώνεται και σύμφωνα με τον κ. Κεφαλογιάννη, «αρκετές ορεινές περιοχές ανά την Ελλάδα, βλέπουμε ότι έχουν πολλές διαρροές, οπότε το δημογραφικό είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα». Επιμένει μάλιστα ότι: «Στιγμιαίες παρεμβάσεις δε λύνουν το πρόβλημα αυτό, αλλά χρειάζεται συγκεκριμένη πολιτική. Πριν 2-3 χρόνια η Κύπρος απέκτησε πολιτικές για τις ορεινές της περιοχές. Σε εμάς, αυτό έχει συμβεί για άλλες γεωγραφικές οντότητες όπως η νησιωτική μας Ελλάδα. Αυτό όμως οφείλουμε να πράξουμε και για τις ορεινές περιοχές εξυπηρετώντας ένα σημαντικό στόχο. Να υπάρχουν όλες εκείνες οι υπηρεσίες, οι υποδομές,ώστε να γίνουν οι ορεινές περιοχές θελκτικές για μία νέα οικογένεια».
Είναι αναγκαίο τονίζει ο κ. Κεφαλογιάννης κάθε οικογένεια να νιώθει ασφάλεια στον τόπο που διαμένει, να έχει σιγουριά για θέματα υγείας, να αισθάνεται πως υπάρχουν παροχές για τα παιδιά και τους μεγαλύτερους, να νιώθουν την πρόνοια, αλλά κυρίως ότι υπάρχει εργασία. «Είναι πολύ σημαντικός κρίκος να θεωρήσουμε ότι μία οικογένεια θα βρεθεί σε μία ορεινή περιοχή, κάνοντας τις εκπτώσεις αν θέλετε, σε σχέση με την πόλη, αλλά θα έχει εργασία ώστε να μπορέσει να παρέχει όλα αυτά που πρέπει, στα μέλη της».
Για τους ορεινούς δήμους η νομοθεσία έχει ξεκινήσει με τον Καλλικράτη το 2010 ενώ έγινε μία επικαιροποίηση του νομοθετικού πλαισίου του 2018. Ένας ουσιαστικός όμως ορισμός για το ποια είναι η ορεινότητα ενός δήμου, πως χαρακτηρίζεται ορεινός, είναι ακόμα ζητούμενο, λέει ο πρόεδρος της Επιτροπής τονίζοντας παράλληλα πως: «Κατά καιρούς έχουν βγει διάφορα κριτήρια και σε αυτό το πλαίσιο με τις νομοθεσίες που υπάρχουν, σε Χανιά και Ρέθυμνο, υπάρχει ο δήμος Σφακίων, ο δήμος Αγίου Βασιλείου, ο δήμος Αμαρίου και Ανωγείων. Όμως ορεινές περιοχές υπάρχουν και στα ορεινά του δήμου Πλατανιά, στα ορεινά του Αποκόρωνα, στα ορεινά του δήμου Μυλοποτάμου με περιοχές όπως Λιβάδια και Ζωνιανά που έχουνε μεγάλο απόθεμα νεανικότητας. Θα πρέπει λοιπόν οι πολιτικές οι οποίες θα εφαρμοστούν να αφορούν τις ορεινές περιοχές και σε δεύτερη μοίρα επειδή υπάρχει μια διοικητική αδυναμία στους ορεινούς δήμους που είναι πιο μικρές διοικητικές οντότητες».
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Η Επιτροπή στην οποία προεδρεύει σε συνεργασία με την κυβέρνηση έχει κάνει μία πολύ μεγάλη προσπάθεια για το νομοθετικό πλαίσιο των ορεινών δήμων και των ορεινών περιοχών, αλλά και για τη δημιουργία πολιτικών για την ενίσχυση τους. «Υπάρχουν πολλές επίσης συζητήσεις ώστε να υπάρχουν αναπτυξιακά προγράμματα, όπως αυτό που ανακοινώθηκε πριν ένα χρόνο στην περιοχή των Αγράφων το οποίο θα χρησιμοποιηθεί ως οδηγός για αναπτυξιακά προγράμματα και σε άλλους ορεινούς όγκους. Μάλιστα καταφέραμε κάτι πολύ σημαντικό που έκανε αποδεχτό καταρχήν η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος αλλά και η κυβέρνηση, σχετικά με την ανακατανομη των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. Το plus το οποίο δόθηκε για το έτος 2024 κατευθύνθηκε κυρίως στους μικρούς ορεινούς, νησιωτικούς δήμους».
O Σωκράτης Κεφαλογιάννης, είπε ότι από το 2007 προσπαθεί για τη δημιουργία Δικτύου Ορεινών Δήμων Κρήτης με την επωνυμία “Το Κοινό Των Ορεινών”. Δυστυχώς λόγω του Καλλικράτη το σχέδιο αυτό ατόνησε, με αποτέλεσμα:«Όταν μπήκαμε στα μνημόνια καταργήθηκε. Είναι στις προθέσεις να στήσουμε ένα δίκτυο με την ίδια επωνυμία, που θα αφορά όλους τους ορεινός δήμους της Ελλάδας, διότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις ευρωπαϊκές πολιτικές που αφορούν τους ευρωπαϊκούς δήμους».
Σε όλη αυτή τη διαδρομή και τη σχέση που διατηρεί με την ορεινή Ελλάδα, λέει πως, «..οι απογοητεύσεις είναι διαρκείς αλλά δεν είμαστε για να απογοητευόμαστε… Είμαστε για να μαχόμαστε. Πολιτικές για τις ορεινές περιοχές, πολλές φορές ενώ είναι στην προμετωπίδα της εκάστοτε κυβέρνησης, μένει πίσω, αλλά εδώ είμαστε για να μη χάνουμε το νήμα. Αυτό που πάντα λέω και το επαναλαμβάνω μέσα από τα Χανιώτικα νέα, είναι οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών και δήμων, να κρατάνε μετερίζια. Τους λέω, εσείς κρατάτε την ταυτότητα, την ιστορία. Το ιστορικό και ανθρωπογενές απόθεμα των ορεινών περιοχών της χώρας μας έχει μεγάλη διαδρομή και ιστορικό αποτύπωμα. Έχει μεγάλο βάθος κι αν θέλετε είμαστε οι τελευταίοι των Μοϊκανών στις περιοχές αυτές. Ξέρετε, συζητάμε για τα βουνά μας για τα δάση μας, για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όλα αυτά έχουνε δύναμη και αξία μόνο όταν υπάρχουν άνθρωποι. Η ζωή στο βουνό δεν είναι εύκολη. Η ζωή στο βουνό θέλει θυσίες, αλλά σαφώς στην εποχή που ζούμε, στο 2024, δεν μπορεί να έχουμε εκπτώσεις στις παροχές σε ένα παιδί, σε έναν νέο άνθρωπο ή σε ηλικιωμένο. Άρα λοιπόν θα έλεγα ότι ναι, κρατάμε μετερίζια αλλά πρέπει να μαχόμαστε, να διεκδικούμε».
Ο Σωκράτης Κεφαλογιάννης μιλάει για μία διεκδίκηση, τίποτα παραπάνω παραπάνω από αυτό που προσφέρεται σε κάποιον ο οποίος, έχει αποφασίσει να ζήσει στην πόλη. Επιμένει ότι οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών δικαιούνται εφάμιλλες υπηρεσίες και παροχές για τους ίδιους, τα παιδιά τους, τους γονείς τους, «…για να αισθάνονται ακριβώς το ίδιο με τους κατοίκους των πόλεων, εκεί που όλα αυτά ισχύουν και προβλέπονται, χωρίς διαπραγματεύσεις ή εκπτώσεις».
