Σ. Σακοράφα: «Κατά παραγγελία η συμφωνία των Πρεσπών»

«Τεχνητό κατασκεύασμα, κατά παραγγελία εξωγενών παραγόντων» και πρακτικά ανίσχυρη στο επίπεδο της λαϊκής αποδοχής, χαρακτηρίζει τη συμφωνία των Πρεσπών η ευρωβουλευτής Σοφία Σακοράφα σε συνέντευξη που παραχώρησε στα “Χ.ν.”.

Παράλληλα, εκφράζει τις ανησυχίες της για την άνοδο της ακροδεξιάς πανευρωπαϊκά, αφήνοντας πάντως σαφείς αιχμές για τη στάση των κυβερνήσεων απέναντι στους δημοκρατικούς θεσμούς αλλά και την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας.

• Πρόσφατα το κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ άνοιξε τον δρόμο –έστω οριακά- για τις αλλαγές στο Σύνταγμα στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών. Πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθεί αυτή η υπόθεση; Πιστεύετε ότι θα πυροδοτήσει πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα; Π.χ. μπορεί να πάμε σε εκλογές νωρίτερα;
Επιτρέψτε μου να καταθέσω μερικές απόψεις και εκτιμήσεις για τις παραμέτρους που διαμορφώνουν το πλαίσιο αυτής της υπόθεσης. Πριν απ’ όλα η επιλογή του χρόνου ανακίνησης του Σκοπιανού θέματος δεν οφείλεται ούτε σε Ελληνική ούτε σε Σκοπιανή πρωτοβουλία. Είμαι μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και παρακολουθώ από την αρχή της θητείας μου το σχετικό φάκελο της προενταξιακής διαδικασίας των Σκοπίων, ως σκιώδης εισηγήτρια της Πολιτικής μου ομάδας, της Ευρωομάδας της Αριστεράς. Σας διαβεβαιώ ότι η σημερινή πολιτική κατάσταση στα Σκόπια, είναι αποτέλεσμα μακρόχρονων σχεδιασμών. Ο κ. Ζάεφ είναι ο νέος «εκλεκτός» των Αμερικανικών και Ευρωπαϊκών σχεδιασμών και είναι «έτοιμος για όλα». Η ωμή και απροσχημάτιστη παρέμβαση, όλων όσων τον επέλεξαν τόσο κατά την διαδικασία του δημοψηφίσματος όσο και μετά απλώς επιβεβαιώνει τα παραπάνω. Επικαλούμενοι τη Δημοκρατία και τους Δημοκρατικούς θεσμούς τα ευτέλισαν στην πράξη. Η δε ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο θυμίζει μέρες του ’65 στην Ελλάδα. Αυτό εξαρχής καθιστά την όποια συμφωνία ανίσχυρη στο επίπεδο της λαϊκής αποδοχής και αυτό είναι ένα ζήτημα που θα το βρούμε μπροστά μας. Αναλογικά, με ελάχιστες ποιοτικά διαφοροποιήσεις, τα ίδια διαδραματίζονται και στην Ελλάδα. Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι οι προβαλλόμενες διαφοροποιήσεις στον κυβερνητικό σχηματισμό και οι μεγαλόστομες διακηρύξεις της αντιπολίτευσης είναι ένα παιχνίδι εντυπώσεων μόνο για την πολιτική τους επιβίωση. Όλοι ανεξαιρέτως- εκτός φυσικά του Κ.Κ.Ε.- είναι πρόθυμοι να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των Αμερικανικών και Ευρωπαϊκών – Γερμανικών στην ουσία- οικονομικών συμφερόντων. Με αυτή την έννοια οι πολιτικές εξελίξεις και οι εκλογές ακολουθούν αυτούς τους σχεδιασμούς. Για αυτό τον λόγο τα ευτράπελα που συμβαίνουν εντός Κυβέρνησης καμιά επίπτωση δεν έχουν στην κοινοβουλευτική «συνοχή» της, ενώ μεμονωμένες απώλειες τις καλύπτουν πρόθυμοι από άλλους χώρους. Όσο για την μείζονα αντιπολίτευση εξαντλεί την ρητορική της εκφράζοντας την ανησυχία της για την εικόνα που δίνει η κυβέρνηση της χώρας, παρά για την ουσία της πολιτικής που ασκεί.

• Η δική σας θέση για τη συμφωνία των Πρεσπών ποια είναι; Πιστεύετε ότι είναι μια ευκαιρία να λυθεί ένα χρόνιο πρόβλημα ή θα πρέπει η Ελλάδα να παραπέμψει το θέμα σε κάποια άλλη στιγμή στο μέλλον όπως υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση;
Στην τελευταία συνεδρίαση της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων όπου συζητήθηκε η έκθεση προόδου για την Π.Γ.Δ.Μ., η επιτροπή όπως ήταν φυσικό εξέφραζε την ικανοποίησή της για την συμφωνία. Σας παραθέτω τη δική μου τοποθέτηση: «Αυτό το νομικό – τεχνοκρατικό δημιούργημα, είναι πολιτικά ανεφάρμοστο. Πρόκειται για τεχνητό κατασκεύασμα, κατά παραγγελία εξωγενών παραγόντων που αδιαφορεί αν διαιωνίζει τα χρόνια προβλήματα των δύο χωρών αλλά αδιαφορεί και για τα προβλήματα της ευρύτερης περιοχής. Όσον αφορά στη διαδικασία, ο τρόπος και ο βαθμός ωμής παρέμβασης απ’ όλους σχεδόν τους αξιωματούχους της Ε.Ε. ακυρώνει στην πράξη τις μεγαλοστομίες της Ε.Ε. για Δημοκρατία και σεβασμό στη θέληση των πολιτών. Και αυτό το τιμωρούν οι πολίτες ανεξάρτητα αν αρέσει ή όχι. Συνέβη στο δημοψήφισμα της Ελλάδας, επαναλήφθηκε στο Brexit, και με μεγαλύτερη ένταση τώρα στη FYROM, με τα ίδια αποτελέσματα. Δηλαδή οι πολίτες να αντιδράσουν, να γυρίσουν την πλάτη και να απαξιώσουν όλες τις «σοφές νουθεσίες». Παρόλα αυτά οι «αρμόδιοι» συνεχίζουν να πιέζουν δείχνοντας περιφρόνηση για τη στάση των πολιτών. Και μετά απορούν για την άνοδο των ευρωσκεπτικιστών και της άκρας δεξιάς. Λυπάμαι αλλά θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι δημοκρατία σημαίνει πειθώ μέσω του διαλόγου και σεβασμός στην πλειοψηφία· όχι μονόλογος, απειλές και περιφρόνηση των δημοκρατικών θεσμών. Ίδια τακτική ακολουθείται σήμερα και με την Ιταλία. Η μονομερής αυτή τακτική μόνο αρνητικά αποτελέσματα θα έχει για το μέλλον της Ευρώπης». Σημειώνω ότι είχα δυνατότητα παρέμβασης μόνο ενός λεπτού. Εκτιμώ ότι είναι ξεκάθαρη η θέση μου και επειδή δεν συνηθίζω να κρύβομαι απαντώ και στην ερώτηση σας: Τι θα έπρεπε να κάνει η Ελλάδα; Από την πρώτη στιγμή ανακήρυξης της Π.Γ.Δ.Μ. η Ελλάδα έτρεχε πίσω από τις εξελίξεις και βρισκόταν συνεχώς στη θέση του αιτούντος. Παρά τη δυσμενή διαμορφωμένη κατάσταση -πάρα πολλές χώρες είχαν αναγνωρίσει την Π.Γ.Δ.Μ. ως Μακεδονία- η Ελλάδα δεν είχε κανένα λόγο να είναι επισπεύδουσα. Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών δε,  ανέτρεψαν άρδην το σκηνικό και η Ελλάδα από τη θέση του αιτούντος βρέθηκε στη θέση να της ζητούν. Όσοι λοιπόν κομπάζουν για τις γνώσεις τους, που αφορούν στον ιδιαίτερο γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή, είχαν την χρυσή ευκαιρία να απαιτήσουν λύση που να μην αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας και στην πραγματικότητα να σφυρηλατεί την ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών και τη σταθερότητα της περιοχής. Δυστυχώς –και οι πρόσφατες εξελίξεις στις σχέσεις της Κυβέρνησης με τον Αμερικανικό παράγοντα το επιβεβαιώνουν– αυτή τη συγκυρία βρέθηκαν να την διαχειριστούν υπάκουοι και πρόθυμοι διαγκωνιζόμενοι. Από κάθε άποψη – και μακριά από μένα οι εθνικιστικές κορώνες- η Ελλάδα βγαίνει χαμένη και τακτικά και στρατηγικά από αυτή την διαπραγμάτευση.

• Σε λίγους μήνες έχουμε ευρωεκλογές. Ποιο είναι το διακύβευμα κατά τη γνώμη σας; Κάποιοι επισημαίνουν τον κίνδυνο να δούμε υψηλά ποσοστά της ακροδεξιάς. Συμφωνείτε με αυτές τις εκτιμήσεις;
Πράγματι η πιθανότητα να δούμε υψηλά ποσοστά της ακροδεξιάς στις ερχόμενες Ευρωεκλογές είναι πολύ μεγάλη. Αυτός ο κίνδυνος όμως δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Το περιβάλλον στο οποίο ανθεί και αναπτύσσεται η ακροδεξιά, το διαμορφώνουν οι πολιτικές δυνάμεις του λεγόμενου Δημοκρατικού και Συνταγματικού τόξου. «Δημοκρατικές» Κυβερνήσεις απαξιώνουν το Κοινοβούλιο και ευτελίζουν τους Δημοκρατικούς θεσμούς, ψηφίζοντας κατά παραγγελία νομοθετήματα χιλιάδων σελίδων με ένα άρθρο χωρίς να γνωρίζουν το περιεχόμενο. «Δημοκρατικές» κυβερνήσεις αποφασίζουν την απαξίωση του κοινωνικού κράτους, την μείωση μισθών και συντάξεων, το ξεπούλημα  της δημόσιας περιουσίας, την ιδιωτικοποίηση των πάντων, κλπ. «Δημοκρατικές» κυβερνήσεις υπόσχονται προεκλογικά φιλολαϊκές πολιτικές και τις ξεχνάνε την άλλη μέρα. «Δημοκρατικές» κυβερνήσεις αποφασίζουν και βομβαρδίζουν ξένες χώρες προκαλώντας χιλιάδες θύματα και πρόσφυγες στο όνομα της Δημοκρατίας και της ειρήνης. Θα μπορούσα να συνεχίσω αναφέροντας πάρα πολλά. Η απαξίωση των Δημοκρατικών θεσμών και οι πολιτικές ακραίας λιτότητας είναι αλληλένδετα. Το δεύτερο προϋποθέτει το πρώτο. Αυτές ακριβώς λοιπόν οι πολιτικές δυνάμεις, του Δημοκρατικού και Συνταγματικού τόξου δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν τον «μπαμπούλα» της ακροδεξιάς για να περιορίσουν ελευθερίες και να εφαρμόσουν ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Και όταν η ακροδεξιά, τροφοδοτούμενη από αυτό το περιβάλλον απέκτησε δύναμη, δεν είχαν κανέναν ενδοιασμό να συνεταιρισθούν και να συγκυβερνήσουν, όπως στην Ολλανδία, στην Αυστρία και αλλού. Θεωρώ υποκρισία και ταυτόχρονα κοροϊδία  να ανησυχούν, τάχα, για την άνοδο της ακροδεξιάς και του φασισμού, οι ίδιοι που εφαρμόζουν αυτές τις πολιτικές που είναι λίπασμα για την ανάπτυξή τους. Γι’ αυτό και δεν εννοείται αντιφασιστικός αγώνας, αν παράλληλα δεν στοχεύει και στην ανατροπή των ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόζονται. Επειδή είναι επίκαιρο, είναι χρήσιμο να ξαναδιαβάσουμε την ιστορία και να δούμε το περιβάλλον που γέννησε τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι και τα οικονομικά συμφέροντα που τους στήριξαν. Διαχρονικά είναι τα ίδια. Αναλογικά, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά μοιάζουν ανησυχητικά. Η ιστορία, λέμε, ότι κάνει κύκλους. Η γνώση της ιστορίας και η μνήμη είναι τα μόνα όπλα μας, αν δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε την φρίκη της.

• Τις τελευταίες ημέρες βλέπουμε να εξελίσσεται μια έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα σε θεσμικούς εκπροσώπους της Ε.Ε. και της ιταλικής κυβέρνησης με αφορμή τον προϋπολογισμό. Μιλάμε για την 3η πιο ισχυρή οικονομία στην Ευρώπη. Που μπορεί να βγάλει μια τέτοια “κόντρα” και τι μπορεί να σημαίνει για το μέλλον της Ε.Ε.;
Είναι αναγκαίο να θυμηθούμε την εξέλιξη της Ενωμένης Ευρώπης από τη γέννησή της. Οι λόγοι που γέννησαν την ιδέα ήταν καθαρά οικονομικοί. Βιομηχανικοί κολοσσοί ήταν αυτοί που ξεκίνησαν την απόπειρα στη βάση διασφάλισης και μεγιστοποίησης των κερδών τους και αυτοί είναι που στην πορεία επέβαλλαν και τους κανόνες. Στην ιδρυτική καταστατική πράξη της Ε.Ε. αυτό «ντύθηκε» με το όραμα της Ευρώπης των λαών, με αναφορές σε όλα τα μεγάλα και παγκόσμια ιδανικά.
Η εξέλιξη όμως ήταν απογοητευτική για τους λαούς. Το επιστέγασμα για την οριστική ρήξη με το όραμα «της Ευρώπης των λαών» ήταν ο τρόπος δημιουργίας του Ευρώ κι οι κανόνες για την «λειτουργία» του. Η επιβολή του Γερμανικού μοντέλου ήταν κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα οδηγούσε σε αδιέξοδο. Η παγκόσμια οικονομική κρίση απλώς επιτάχυνε τον ευρωσκεπτικισμό που ήδη είχε αρχίσει να αναπτύσσεται μετά την ήττα της Σοσιαλδημοκρατίας και την επικράτηση του ακραίου νεοφιλελευθερισμού. Σε αυτό το περιβάλλον οι αντιθέσεις μεταξύ των ισχυρών εντός Ευρώπης και Ευρώ, οξύνθηκαν και πήραν μεγάλες διαστάσεις. Η προσφυγική κρίση έφερε στην επιφάνεια με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο όλα αυτά τα δομικά προβλήματα της ενωμένης Ευρώπης. Το Brexit σηματοδότησε την απαρχή της «εν τοις πράγμασι» αμφισβήτησης της Γερμανικής κυριαρχίας μέχρι σήμερα. Η Ιταλία, η τρίτη πιο ισχυρή οικονομία στην Ευρώπη,  είναι τεράστιο μέγεθος και φυσικός ανταγωνιστής των κυρίαρχων μέχρι στιγμής οικονομικών συμφερόντων. Έχει το «ανάστημα» να θέτει ζήτημα αλλαγής κανόνων.  Παρακολουθούμε ουσιαστικά μια σύγκρουση εντός Ε.Ε. των ισχυρών συνιστωσών της. Αυτή η σύγκρουση όμως δεν προοιωνίζεται κανένα όφελος για τους Ευρωπαϊκούς λαούς και την βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους. Επαναφέρει όμως με ιδιαίτερη ένταση στο προσκήνιο ένα καθοριστικό δίλημμα  ή οι κανόνες θα αλλάξουν προς όφελος της ευημερίας των λαών, ή το οικοδόμημα θα διαλυθεί όσον αφορά στην ουσία του, παρόλο που μπορεί να συνεχίσει «τύποις» να υπάρχει.

• Η Ελλάδα –σύμφωνα με την κυβέρνηση- αφήνει σταδιακά πίσω της την κρίση και τα μνημόνια. Η αλήθεια είναι ότι πλέον δεν αποτελούμε το κύριο πρόβλημα για την Ε.Ε., ενώ και το θέμα των συντάξεων φαίνεται να κλείνει θετικά. Η αίσθηση που αποκομίζετε στο ευρωκοινοβούλιο για τη χώρα μας ποια είναι;
Συμπληρώνω, μερικώς μάλιστα, το αφήγημα της κυβέρνησης, …αναπτυξιακές επενδύσεις, αύξηση κατώτατου μισθού, κοινωνικό μέρισμα… Το πόσο απέχουν αυτά από την πραγματικότητα μπορεί να το εκτιμήσει κάλλιστα ο καθένας μας που τη ζει. Επίσης τί προοιωνίζεται το 3ο μνημόνιο για το σήμερα και το αύριο,  το γνωρίζουν πάρα πολύ καλά οι σημερινοί κυβερνώντες που το υπέγραψαν. Το πρόβλημα όμως είναι ότι όταν σκόπιμα και μόνο για τη νομή της εξουσίας, ωραιοποιείς την πραγματικότητα και αποκρύπτεις τις – πιθανές, ίσως για να μην φανώ απόλυτη – αρνητικές εξελίξεις, τότε διαπράττεις ένα τεράστιο πολιτικό ατόπημα, για να μην πω έγκλημα. Το λέω αυτό γιατί στη σημερινή ρευστή παγκόσμια κατάσταση με την Ελλάδα στο μάτι του κυκλώνα των συγκρούσεων τεράστιων οικονομικών συμφερόντων, είναι έγκλημα να μην προετοιμάζεις το  λαό σου και να μην θωρακίζεις τη χώρα σου ενόψει αρνητικών εξελίξεων. Αυτά όσον αφορά στο αφήγημα της Κυβέρνησης. Όσον αφορά στην αντιμετώπιση της χώρας μας στην Ε.Ε. θα ήταν πάρα πολύ απλό να παραπέμψω στην τελευταία παρουσία του Πρωθυπουργού στο Ευρωκοινοβούλιο όπου οι χθεσινοί επικριτές του τον συνέχαιραν και ο ίδιος επαίρετο γιατί πέτυχε εκεί που είχαν αποτύχει οι προηγούμενες Κυβερνήσεις! Υπερηφανευόταν ότι εφάρμοσε πιστά τα μέτρα που χαρακτήριζε  προεκλογικά  καταστροφικά για την χώρα και δολοφονικά για το λαό. Πράγματι σήμερα πλέον που η Ελλάδα αποδέχθηκε και υπέγραψε τα πάντα, δεν είναι το κύριο πρόβλημα για την Ε.Ε., αλλά σίγουρα δεν αντιμετωπίζεται και ως ισότιμο μέλος. Η Ευρώπη των δύο, τουλάχιστον, ταχυτήτων είναι πραγματικότητα και η Ελλάδα σίγουρα δεν ανήκει στην πρώτη ταχύτητα.

• Το 2019 είναι χρονιά και εθνικών εκλογών. Ποιο είναι το δίλημμα στο οποίο θα πρέπει να απαντήσουν οι ψηφοφόροι; Κι επίσης εσείς τι προτίθεστε να κάνετε; Θα πολιτευτείτε και με ποιους;    
Έχω την πάγια αντίληψη ότι η υπέρτατη πολιτική πράξη είναι η καθημερινή μας πρακτική. Ο τρόπος ζωής μας καθημερινά είναι αυτός που παράγει  ουσιαστική πολιτική. Δεν πιστεύω σε διλήμματα. Η ζωή μας είναι μια δυναμική διαδικασία συνεχόμενων αλλαγών και ανατροπών. Το μόνο που χρειάζεται είναι να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και αποφασισμένοι να αναλάβουμε το κόστος και να στηρίξουμε τις επιλογές μας. Προσωπικά προσπαθώ να ζω και να συμπεριφέρομαι σύμφωνα με τα πιστεύω μου,  ώστε να γνωρίζω βιωματικά και το προσωπικό κόστος για αυτά που καλώ τους συμπολίτες μου να παλέψουμε μαζί και να με εμπιστευθούν. Αυτές είναι οι αρχές μου και συνάμα οι προϋποθέσεις συμπαράταξης και πολιτικών  συνεργασιών.