» Παλαιότερες θεοµηνίες και συµβάντα
Μιας και έχω έναν δεσµό 72 χρόνων µε αυτόν τον θαυµαστό τόπο, έτσι τον αποκαλώ πλέον, αφού µετά το 1952, για 40 χρόνια, έφθασα ως αυτόν σχεδόν µια εκατοντάδα φορές.
ο έτος 1960 που βρέθηκα στον Όλυµπο αντιλήφθηκα στο Λιτόχωρο ότι υπήρχε ∆ασαρχείο Ολύµπου και την άποψη για αποκλειστικό δασαρχείο Σαµαριάς την κατέθεσα στα ΜΜΕ. Γιατί το ∆ασαρχείο εδώ είχε, και έχει, πάνω από δέκα σοβαρές άλλες αρµοδιότητες και µε ανεπαρκές προσωπικό είχε πραγµατοποιήσει θαύµατα.
Στα πολύ παλιότερα τα χρόνια του ∆ρυµού της Σαµαριάς είχαν διαδραµατιστεί ορισµένα συµβάντα µιας χρήσης και τότε δεν υπήρχαν τα νεότερα µέσα, και κυρίως τα χρήµατα που διατίθεντο, για την όσο το δυνατόν µεγαλύτερη ασφάλεια στο φαράγγι.
Τα χειρότερα είχαν αποφευχθεί χάρις στην αυτοθυσία και την προσπάθεια των δασοφυλάκων και άλλων σχετικών και σαν φόρος τιµής είναι αφιερωµένο αυτό το κείµενο σε αυτούς. Θυµάµαι τον αλησµόνητο πρώτο φύλακα, τον Βαγγέλη τον Βίγλη, που µου διηγήθηκε, κάποτε που του έκανα βράδυ παρέα στο φυλάκιο του χωριού, πως του έτυχε να αντιληφθεί υπολείµµατα φωτιάς που είχαν αφήσει από τη νύχτα παράνοµοι διαµείναντες και µη έχοντας πλησίον νερό ή άλλον τρόπο, την απόσβησε µε ούρησή του.
Όπως επίσης για να προσληφθεί το προσωπικό του ∆ρυµού κάθε χρόνο µε τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις έφθανε η έναρξη της περιόδου χωρίς να υπάρχει ακόµη αυτό.
Σήµερα µε τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. όλα ενεργοποιούνται εγκαίρως.
Σήµερα που µαζί µε αµέτρητες προστατευόµενες περιοχές NATURA. Σήµερα που ο νεοσύστατος οργανισµός Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. πραγµατοποιεί ένα γιγάντιο και θαυµαστό έργο σε αµέτρητες προστατευόµενες περιοχές στη χώρα µας στα Χανιά µεσώ του Φορέα ∆ιαχείρισης του Εθνικού ∆ρυµού έχει δροµολογήσει όλα όσα εγκαίρως χρειάζονται για την άψογη και ασφαλή υποδοχή των χιλιάδων επισκεπτών στο φαράγγι. Από την ξαφνική απειλή φωτιάς, καταιγίδας, πτώσεις λίθων και βράχων κ.λπ.
Είναι όµως κρίµα τόσες υπηρεσίες σε τόση έκταση να προσφέρονται µε είσοδο πέντε ευρώ όταν ο ΕΟΤ καθιέρωσε εισιτήριο στη µικρή Σπιναλόγκα είκοσι ευρώ.
Σε έναν τόσο δύσκολο και κακοτράχαλο τόπο, φυσικό είναι κάποιες µέρες, κυρίως του χειµώνα, να δυσκολεύουν τα πράγµατα. Αυτές τις µέρες τις αντιµετώπιζαν µε θάρρος οι παλαιοί κάτοικοι της Σαµαριάς, µιας και η ζωή τους ήταν εκεί στα βάθη αυτής της θεϊκής σκισµατιάς.
Πολλές φορές, όπως το 1927, γίνονταν κατολισθήσεις βράχων και το φαράγγι «έκλεινε» από µικρές ή µεγαλύτερες λίµνες. Τη χρονιά εκείνη είχε δηµιουργηθεί µια µεγάλη λίµνη και οι άνθρωποι του χωριού αναγκάσθηκαν να φτιάξουν µια πρόχειρη σχεδία για να την περνούν. Μετά από δυο-τρία χρόνια το νερό παρέσυρε το ανάχωµα και άνοιξε πάλι ο δρόµος.
Κάπως πρόσφατα δηµιουργήθηκε πάλι µια µικρότερη λίµνη, αλλά το θέµα αντιµετωπίσθηκε από τη δασική υπηρεσία.
Όταν ξεσπάσει µεγάλη καταιγίδα µε δυνατή βροχή, το φαράγγι µετατρέπεται σε έναν τόπο όπου νοµίζεις ότι έφτασε η συντέλεια του κόσµου. Αυτό το έζησα τον Φεβρουάριο του 1973, που αποκλείστηκα εκεί µε φίλο.
Μια φοβερή θεοµηνία ξέσπασε τον Απρίλη του 1954, οπότε τα νερά παρέσυραν σπίτια στην Πάνω Αγία Ρουµέλη, και κυρίως αυτά της δυτικής πλευράς του ρεύµατος. Οι άνθρωποι πρόλαβαν και έφυγαν από τα σπίτια και διηγούνται ότι τεράστιοι κορµοί κυπαρισσιών κατέβαιναν µε το νερό και χτυπούσαν σαν µπουλντόζες τους τοίχους των σπιτιών, όπου άνοιγαν µεγάλες τρύπες, και έβγαιναν από την άλλη µεριά.
Όλα αυτά άρχισαν στις έξι το πρωί και δεν κράτησαν περισσότερο από µια ώρα.
Η κίνηση στο φαράγγι:
1981 132.724
1982 140.796
1983 198.973
1984 195.412
1985 213.446
1986 223.267
1987 209.410
1988 243.232
1989 234.833
1990 297.680
1991 272.298
1992 291.136
1993 297.369
1994 290.401
1995 270.100
1996 247.232
1997 244.584
1998 228.970
1999 248.514
2000 232.351
2001 242.134
2002 211.596
2003 187.234
2004 181.485
2005 183.561
2006 177.966
2007 158.833
2008 156.557
2009 149.588
2010 129.732
2011 135.179
2012 112.404
2013 136.645
2014 148.136
2015 134.451
2016 147.643
2017 147.774
2018 165.386
2019 169.051
2020 56.287
2021 94.980
2022 168.593
2023 137.361
Την Πρωτοµαγιά του έτους 1987 συνέβη το εξωπραγµατικό γεγονός να πληγεί η περιοχή Οµαλού και Σαµαριάς από πρωτοφανή χιονοθύελλα και το χιόνι στο οροπέδιο να φθάσει τα δύο µέτρα, µε αποτέλεσµα µεγάλες ζηµιές στους κτηνοτρόφους, που βοηθήθηκαν από µέλη του Ορειβατικού Συλλόγου, ενώ την ίδια ηµέρα εγκλωβίστηκαν στον Χριστό της Σαµαριάς 22 αλλοδαποί επισκέπτες, που διασώθηκαν χάρις στην έγκαιρη και σωστή επέµβαση των ανθρώπων της ∆ασικής Υπηρεσίας.
Τη ∆ευτέρα 24 Οκτωβρίου 1988, και ενώ βρίσκονταν στο φαράγγι περίπου 300 επισκέπτες, ξέσπασε πρωτοφανής για την εποχή αυτή καταιγίδα και τους εγκλώβισε εκεί. Αποτέλεσµα ήταν δύο βρετανοί τουρίστες να βρουν τον θάνατο από πνιγµό, και τα πτώµατα τους κατέβασε το νερό στην Αγία Ρουµέλη, ενώ οι άλλοι διασώθηκαν µε µεγάλες δυσκολίες από τους άνδρες του ∆ασαρχείου και µέλη του Ορειβατικού Συλλόγου.
Σε άλλες περιπτώσεις πάλι κινδύνευσε το φαράγγι από φωτιά. Ο Φλαµίνιος Κορνήλιος εις την CRETA SACRA γράφει ότι, σύµφωνα µε οικογενειακό έγγραφο, κατά τα µέσα του ΙΕ΄ αιώνα φωτιά που έκαιγε από τρία χρόνια αποτέφρωσε τα πάντα στην περιοχή και ακόµη πέρα από αυτήν. Κάποια δύσκολη πυρκαγιά την 21η Ιουλίου 1975 αποτέφρωσε στην περιοχή Αγία Ρουµέλης 300 στρέµµατα δασώδους έκτασης.
Τον Ιούλιο του 1992 πέθανε ενώ περνούσε το φαράγγι Αυστριακός και ο θάνατός του οφείλονταν σε παθολογικά αίτια. Ακόµη σκοτώθηκαν σε δυο τρεις περιπτώσεις πεζοπόροι από πτώση λίθων και απεβίωσαν σε άλλες τόσες άνθρωποι µε όχι καλή υγεία.
Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις υπήρξαν δυσκολίες από καύσωνα για τους επισκέπτες του φαραγγιού, που ανάγκασαν τη ∆ασική Υπηρεσία να κλείσει το φαράγγι για την ηµέρα ή τις ηµέρες του καύσωνα, όπως στις αρχές Ιουλίου του 1998 και στα µέσα Ιουνίου του 2007.
Μέσα στην προσπάθεια για την απόλαυση µιας µοναδικής διαδροµής, όπως αυτή στη Σαµαριά, υπήρξαν άνθρωποι που δεν υπολόγισαν τις αντοχές τους, τα προβλήµατα υγείας που είχαν. Άλλοι ήταν «τυχεροί» και είχαν κάποιο ατύχηµα από πτώσεις λίθων κ.λπ., πράγµα που δεν αποκλείεται σε κάθε κακοτράχαλο τοπίο του πλανήτη φυσικά.
Η µεγαλύτερη επισκεψιµότητα ήταν το έτος 1990 µε σχεδόν 300.000 επισκέπτες και από τους µήνες ο Αύγουστος µε σχεδόν 3.000 άτοµα ηµέρα Κυριακή.
Φυσικά καµιά σχέση δεν είχε ούτε έχει ο διαχειριστής του φαραγγιού µε το πόσοι το επισκέπτονται, αφού δεν είναι έργο του η τουριστική προβολή των αξιοθέατων µας.