«Σαν το σκυλί!»

» Μια καφκική αλληγορία δίχως τέλος

» (ή πως η κατασκευή εχθρών είναι χρήσιμη γιατί μετατοπίζει τις δικές σου ευθύνες)

«Ωστόσο, τα χέρια του ενός κυρίου είχαν τυλιχθεί κιόλας γύρω απ’ το λαιμό του Κ., κι ο άλλος έμπηξε το μαχαίρι βαθιά στην καρδιά και το γύρισε δυο φορές. Με μάτια που έσβηναν, ο Κ. πρόλαβε να δει τα πρόσωπα των δύο κυρίων, που σκυμμένοι κοντά στο πρόσωπό του, με τα μάγουλά τους κολλητά, παρακολουθούσαν την εκτέλεση της απόφασης. “Σαν το σκυλί!”, είπε, λες και η ντροπή θα εξακολουθούσε να υπάρχει και μετά το θάνατό του»

Η Δίκη του Φραντς Κάφκα είναι ένα έργο-σταθμός στη σύγχρονη ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Ένα πρωί ο Γιόζεφ Κ., ήρωας του βιβλίου, συλλαμβάνεται χωρίς να γνωρίζει γιατί κατηγορείται. Ξεκινά έναν αδιέξοδο αγώνα για να αποδείξει την αθωότητά του, ωστόσο παντού συναντάει αξεπέραστες δυσκολίες και αδυνατεί να φτάσει σε οποιοδήποτε λογικό συμπέρασμα. Οι αρχές παραμένουν αθέατες, οι απρόσωποι υπάλληλοι αρνούνται να δώσουν σαφείς εξηγήσεις, ενώ όσα διαδραματίζονται στο δικαστήριο είναι ακατάληπτα. Κάθε προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του πέφτει στο κενό. Σταδιακά ο κλοιός της ενοχής που τον βαρύνει γίνεται ασφυκτικός και ο ίδιος χάνεται στον λαβύρινθο ενός κόσμου όπου η παρατεταμένη ασάφεια του παραλόγου τον κυριεύει. Ο Γιόζεφ Κ. καταδικάζεται χωρίς ποτέ να μάθει το λόγο. Προτού τον εκτελέσουν, λέει μονάχα: “σαν το σκυλί”.

Ας υποθέσουμε ότι οι περιγραφές του βιβλίου δεν αποτελούν λογοτεχνική φαντασία. Ας υποθέσουμε ότι ο αγώνας του καφκικού ήρωα απέναντι στον απρόσωπο στρατό της αδυσώπητης γραφειοκρατίας συμβαίνει στ’ αλήθεια. Πως είναι να είσαι ο Γιόζεφ Κ. σε ένα σύμπαν εντελώς παράλογο, χωρίς καμία ελπίδα διεξόδου;

Θα σας πούμε εμείς πως είναι, μέσα από το δικό μας καθημερινό καφκικό εφιάλτη. Η δική μας ιστορία δεν εκτυλίσσεται σε δικαστήριο αλλά σε κάποιο νοσοκομείο. Η πλοκή πάει κάπως έτσι: Χρόνια τώρα το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων αποτελεί σταθερό σημείο μαζικής εγκατάλειψης ζώων. Χρόνια τώρα οι εθελοντές του συλλόγου μας φροντίζουν τα ζώα που εγκαταλείπονται και κάνουν εντατικές προσπάθειες ώστε να στειρωθούν και να υιοθετηθούν. Χρόνια τώρα η διοίκηση του νοσοκομείου δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για την αποφυγή των εγκαταλείψεων. Χρόνια τώρα ο Δήμος Χανίων, ως ο διά νόμου υπεύθυνος για τα αδέσποτα ζώα, δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα για τα ζώα που εγκαταλείπονται. Χρόνια τώρα οι πολίτες διαμαρτύρονται -δικαίως-για την ύπαρξη των ζώων στο νοσοκομείο, αλλά ποτέ κανείς δεν έχει καταγγείλει κάποιον που εγκατέλειψε το ζώο του, κανείς δεν έχει αναγνωρίσει κανένα από τα ζώα αυτά, παρόλο που η πλειοψηφία τους φέρουν περιλαίμια, ακόμα και περιστήθια.

Οι συμπολίτες μας εγκαταλείπουν τα δεσποζόμενα ζώα τους στο νοσοκομείο, εμείς τα παίρνουμε από ‘κει, με τεράστιο κόπο βρίσκουμε οικογένειες να τα υιοθετήσουν, λίγες μέρες μετά το νοσοκομείο γεμίζει ξανά από ζώα που εγκαταλείπουν, τα απομακρύνουμε και πάλι και οι εγκαταλείψεις συνεχίζονται στο διηνεκές. 15 ζώα απομακρύνουμε, 30 εμφανίζονται δυο μέρες μετά, τα φιλοξενούμε στα σπίτια μας και σε χώρους φιλοξενίας με αμοιβή, καλύπτουμε τα έξοδα από την τσέπη μας, αμέτρητα τα έξοδα, τεράστια αγωνία για τα ενήλικα ζώα που δύσκολα υιοθετούνται, βάζουμε αγγελίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάποιοι φιλόζωοι συμπολίτες μας ανταποκρίνονται, λίγο μετά πάλι νέες εγκαταλείψεις. Κουτάβια και γατάκια, ενήλικα ζώα, νεογέννητα με τον ομφάλιο λώρο να κρέμεται απ’ τα κορμάκια τους, τα μαζεύουμε, τα στειρώνουμε με δικά μας έξοδα, απομακρύνουμε τα πιο ανήσυχα από αυτά για να αποφύγουμε τις εξαγριωμένες αγέλες, προσπαθούμε να κάνουμε τη διοίκηση του νοσοκομείου να συνεργαστεί με το Δήμο, στέλνουμε και ξαναστέλνουμε επιστολές στους αρμοδίους, στέλνουμε κείμενα στον τοπικό Τύπο, ενημερώνουμε τους υπαλλήλους, αναρτούμε αφίσες κατά των εγκαταλείψεων, κάνουμε δράσεις και καμπάνιες ενημέρωσης, μάταια προσπαθούμε χρόνια και χρόνια να βρούμε λύση για ένα πρόβλημα που ούτε ευθύνη μας είναι ούτε και μπορούμε να λύσουμε μόνοι μας. Και παραμένουμε απελπιστικά μόνοι στο καφκικό αυτό αδιέξοδο, ψάχνοντας τρόπο να ακουστεί και η δική μας φωνή.

Κι από πάνω οι πραγματικοί υπεύθυνοι μας θεωρούν εχθρούς γιατί αυτή είναι η εύκολη και συνήθης τακτική τους. Γιατί «το να έχουμε έναν εχθρό είναι σημαντικό για να ορίσουμε την ταυτότητά μας, όταν ο εχθρός δεν υπάρχει χρειάζεται να τον κατασκευάσουμε», όπως γράφει ο Ουμπέρτο Έκο. Γιατί επάνω στον αόρατο εχθρό κάποιοι έχουν εναποθέσει όλο το αδικαίωτο βάρος της ύπαρξής τους, προσπαθούν να πείσουν ότι το κακό έρχεται από έξω, άρα οι ίδιοι δεν έχουν απολύτως καμία ευθύνη. Μάλιστα, όχι σπάνια, η κατασκευή εχθρών είναι και μια επικερδής επιχείρηση.

Τους φταίνε τα ζώα του νοσοκομείου που δεν επέλεξαν να γεννηθούν από αστείρωτους γονείς και να εγκαταλειφθούν. Λες και μόνα τους βρέθηκαν εκεί, έκαναν τη βόλτα τους και έμειναν για να διασκεδάσουν την πλήξη τους. Τους φταίει η εθελόντρια του συλλόγου μας που τα φροντίζει για να μην εισχωρούν στις κουζίνες αναζητώντας λίγη τροφή. Που δεν κλείνει τα μάτια απέναντι σε ζώα που πεινάνε, απέναντι στα κουτάβια που ψάχνουν τις μάνες τους και δεν ξέρουν πως βρέθηκαν εκεί. Τους φταίμε εμείς που τρέχουμε 24 ώρες το 24ωρο χωρίς πόρους, χωρίς καν δικαιώματα απέναντι στα αδέσποτα ζώα, με μοναδικό γνώμονα την αγωνία μας γι’ αυτά τα πλάσματα που δεν έφταιξαν σε τίποτα, αλλά και το σεβασμό προς τον συνάνθρωπο που νοσεί και υποφέρει και χρειάζεται την απαραίτητη ηρεμία κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του. Που φιλοξενούμε ζώα, τα κοινωνικοποιούμε και τα δίνουμε σε καλές υιοθεσίες με όλες τις ουσιαστικές προϋποθέσεις. Που προσπαθούμε χρόνια τώρα να σώσουμε ό,τι σώζεται.

Γιατί αυτό προστάζει η ηθική μας απέναντι στη δική τους ανηθικότητα. Γιατί δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια απέναντι σε ζώα πεινασμένα και διψασμένα, σε ζώα τραυματισμένα, δηλητηριασμένα, πυροβολημένα, απέναντι στα νεογέννητα που τα παίρνουν απ’ τη μάνα τους και τα αφήνουν να πεθάνουν μαρτυρικά μέσα σε τάπερ και σακούλες σκουπιδιών. Γιατί δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια απέναντι στις εγκαταλείψεις, μας λείπει το γονίδιο της αδιαφορίας.

Δεν τους φταίνε οι άθλιοι που εγκαταλείπουν τα ζώα τους. Δεν τους φταίει η διοίκηση του νοσοκομείου που τόσα χρόνια δεν έχει κάνει τίποτα για να εμποδίσει τις νέες εγκαταλείψεις. Δεν τους φταίει ο παράλογος γραφειοκρατικός μηχανισμός του Δήμου που τα αδέσποτα ζώα περιμένουν χρόνια σε λίστες αναμονής για να στειρωθούν, εάν βέβαια δεν έχουν γίνει λιώμα από κάποιο αυτοκίνητο, αφού πρώτα έχουν γεννήσει 25 φορές. Δεν τους φταίει ο Δήμος που δεν λειτουργεί το πλήρως εξοπλισμένο (με τα χρήματα των δημοτών) δημοτικό κτηνιατρείο. Που μια φορά δεν έχει πάρει καταδικαστική στάση ενάντια στις μαζικές δηλητηριάσεις και τις κακοποιήσεις που συνεχώς έρχονται στο φως της δημοσιότητας, έστω για τα μάτια του κόσμου. Που δεν έχει προβεί σε καμία δράση ευαισθητοποίησης των πολιτών και σε καμία ενημέρωση, ώστε να καλλιεργηθεί η συνείδηση των υπεύθυνων ιδιοκτητών ζώων συντροφιάς και να περιοριστεί το φαινόμενο της εγκατάλειψης. Που κανένα πρόγραμμα περισυλλογής, καταγραφής, σήμανσης, αποπαρασίτωσης, εμβολιασμού και στείρωσης των αδέσποτων ζώων της πόλης μας δεν έχει διάρκεια. Που όχι μόνο αρνείται πεισματικά να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σύμφωνα με αυτά που προβλέπονται από το νόμο, αλλά αντιτίθεται και στο νέο νομοσχέδιο που βρίσκεται σε διαβούλευση γιατί θα αναγκαστεί να αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες του. Που δεν προωθεί υιοθεσίες ζώων. Που δεν έχει προβλέψει να τοποθετηθούν ποτίστρες και ταΐστρες για τα αδέσποτα ζώα σε κεντρικά σημεία της πόλης. Που αρνείται την παροχή τροφής σε εθελοντές που ταΐζουν τα ζώα. Που διασύρει την πόλη μας εντός και εκτός Ελλάδας.

Που δεν περνάει μέρα να μην μας υψώσει απειλητικά το δάχτυλο, να μην μαλώσει τους εθελοντές, να μην τους καταγγείλει ως γραφικούς. Είμαστε γραφικοί. Κι αυτός είναι ο ολοζώντανος καφκικός εφιάλτης μας, η σισύφεια προσπάθειά μας απέναντι στα γρανάζια μιας απρόσωπης, αδυσώπητης δύναμης που μας κατηγορεί για ένα έγκλημά που και οι ίδιοι αγνοούμε, ένα αδιέξοδο γεμάτο διαψεύσεις. Είμαστε γραφικοί, όμως είμαστε πολλές και πολλοί γιατί το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων μας ενώνει. Όσο κι αν κάποιοι με αγωνία προσπαθούν να μας διχάσουν δεν θα τα καταφέρουν, ο λαϊκισμός και τα επικοινωνιακά τους σώου συσπειρώνουν ακόμα περισσότερο την κοινότητά μας.

Και βέβαια έχουν δίκιο οι πολίτες όταν δέχονται επιθέσεις από αγέλες σκύλων να διαμαρτύρονται, και βέβαια έχουν δίκιο οι εργαζόμενοι και οι επισκέπτες του νοσοκομείου να ζητούν την απομάκρυνση τους και βέβαια θα πρέπει άμεσα και σε συνεχή βάση να απομακρύνονται τα αδέσποτα από το νοσοκομείο με ευθύνη του Δήμου, ο οποίος έχει υποχρέωση να φροντίσει για τη διαχείριση τους, όπως ο νόμος προβλέπει, και για την προσπάθεια υιοθεσίας τους, και όχι βέβαια να τα «εξαφανίζει» ή να μεταθέτει το πρόβλημα σε κάποια άλλη γειτονιά. Για την απελπιστική κατάσταση στο χώρο του νοσοκομείου ας αναζητηθούν οι ευθύνες εκεί που πραγματικά ανήκουν. Στην ολιγωρία και στη χρονίζουσα αδιαφορία του Δήμου Χανίων και στα κλειστά αυτιά των διαχρονικά ανεύθυνων υπεύθυνων που δεν έχουν τη βούληση να υλοποιήσουν προτάσεις, «καθώς τα ζώα δεν ψηφίζουν».

Υ.Γ. 1 «Μιλούν για πράγματα για τα οποία δεν έχουν την παραμικρή κατανόηση. Φταίει η βλακεία τους που τους κάνει τόσο σίγουρους για τον εαυτό τους» απόσπασμα από τη Δίκη του Φραντς Κάφκα.

Υ.Γ. 2 Κατερίνα τη λένε τη «συγκεκριμένη εργαζόμενη του Νοσοκομείου που αφήνει τροφές». Πείτε το, μην ντρέπεστε. Εμείς είμαστε υπερήφανες και υπερήφανοι που είναι μέλος του συλλόγου μας. Το εθελοντικό της έργο στην πόλη μας δεν θα το φτάσουν δέκα δημαρχιακές θητείες μαζί.

Οι εθελόντριες και οι εθελοντές του Φιλοζωικού Συλλόγου Χανίων “Η Προστασία των Ζώων”