Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι στη Γουατεμάλα δυσκολεύονται να τραφούν καθώς η ανεπαρκής βροχόπτωση προκάλεσε ξηρασία και συρρίκνωσε κατά πολύ τις σοδειές, επιδεινώνοντας το πρόβλημα της πείνας, ειδικά για τους φτωχότερους στη χώρα, προειδοποίησε ο Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η φετινή ξηρασία, που συνδέεται με το καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, πλήττει σκληρά τους ημιαπασχολούμενους αγρότες και τους μικρούς παραγωγούς που ζουν στις περιοχές της κεντρικής Αμερικής που επηρεάζονται από το φαινόμενο — έναν «διάδρομο» που περνάει από τμήματα της Γουατεμάλας, του Ελ Σαλβαδόρ, της Ονδούρας και της Νικαράγουας.
«Στη Γουατεμάλα 170.000 οικογένειες, ή περίπου 900.000 άνθρωποι, δεν έχουν πλέον αποθέματα τροφής. Είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που πλήττονται από την ξηρασία», τόνισε ο Ντιέγο Ρεκάλδε, ο επικεφαλής του FAO στη Γουατεμάλα, μιλώντας στο Thomson Reuters Foundation.
«Αυτή είναι μια αργή κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, που είναι δυσδιάκριτη, αλλά ήδη μπορούμε να σημειώσουμε ότι ο χρόνιος υποσιτισμός των παιδιών αυξάνεται», τόνισε σε μια τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε από την πρωτεύουσα της Γουατεμάλας.
Ειδικά οι οικογένειες στις πιο φτωχές κοινότητες ιθαγενών της επαρχίας πλέον εξασφαλίζουν μόλις ένα ή δύο γεύματα την ημέρα, επισήμανε ο Ρεκάλδε.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προειδοποίησε ότι η παρατεταμένη ξηρασία, που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει ως τον Μάρτιο του 2016 τουλάχιστον, θα σημάνει μια δραστική μείωση της σοδειάς: καταστρέφονται καλλιέργειες φασολιών και καλαμποκιού, που αποτελούν βασικά είδη διατροφής στη Γουατεμάλα.
«Ορισμένες οικογένειες μπορεί να χάσουν από το 50% ως το 100% της επόμενης σοδειάς καλαμποκιού (η συγκομιδή της οποίας) θα γίνει μέσα σε αυτόν τον μήνα», σημείωσε ο Μάριο Τουσέτ, ο διευθυντής του ΠΕΠ στη Γουατεμάλα, μιλώντας τηλεφωνικά στο Ίδρυμα Τόμσον Ρόιτερς.
Η Γουατεμάλα, μια από τις πιο φτωχές χώρες της κεντρικής Αμερικής, ήδη δυσκολευόταν να θρέψει τον πληθυσμό της.
Περίπου οι μισοί από τους 15 εκατ. πολίτες της Γουατεμάλας ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και η χώρα αυτή έχει το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό χρόνιου υποσιτισμού παγκοσμίως, με το πρόβλημα αυτό να πλήττει κυρίως τα παιδιά κάτω των πέντε ετών, όπως τονίζει το ΠΕΠ.
Πέρα από τα προβλήματα που προκαλεί η ξηρασία, δεκάδες χιλιάδες οικογένειες στη Γουατεμάλα δεν διαθέτουν επαρκές εισόδημα για να εξασφαλίζουν την καθημερινή τους τροφή λόγω του ότι οι παραγωγοί καφέ προσλαμβάνουν λιγότερους εποχικούς εργαζόμενους εξαιτίας της επιδημίας της roya (σκωρίαση), ενός μύκητα που καταστρέφει τα φύλα στις φυτείες καφέ σε όλη την κεντρική Αμερική.
«Οι μικροί παραγωγοί και οι ημιαπασχολούμενοι αγρότες βασίζονται στην εξεύρεση άλλης δουλειάς για να συμπληρώνουν το εισόδημά τους», επισήμανε η Άντα Γκαϊτάν, συντονίστρια της προετοιμασίας για την αντιμετώπιση καταστροφών στην οργάνωση Δράση Κατά της Πείνας στη Γουατεμάλα.
«Σήμερα όμως οι βάρδιες είναι λιγότερες και αυτοί που εργάζονται στη συγκομιδή του καφέ πληρώνονται λιγότερο — 3 ως 4 δολάρια την ημέρα, το μισό από όσο πληρώνονταν πέρυσι».
Αυτό σημαίνει πως πολλές οικογένειες είναι αναγκασμένες να βασίζονται στην βοήθεια που τους προσφέρουν η κυβέρνηση και ο ΟΗΕ.
Η κυβέρνηση της Γουατεμάλας έχει ανακοινώσει πως θα αρχίσει να διανέμει περίπου 4.000 μετρικούς τόνους βοήθειας, κυρίως καλαμπόκι, αλεύρι και φασόλια, σε 121.000 οικογένειες οι οποίες έχουν πληγεί από την ξηρασία από αύριο, 17η Αυγούστου, αξιοποιώντας δωρεές από τη Βραζιλία.
Οι ξηρασίες, ένα συνεχώς επανερχόμενο πρόβλημα στην κεντρική Αμερική, επιδεινώνονται από τα ακραία και ασυνήθιστα καιρικά φαινόμενα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, τονίζουν οι οργανώσεις αρωγής.
Μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις είναι να βελτιωθεί η πρόσβαση των αγροτών στους υδάτινους πόρους, με την εξεύρεση καλύτερων τρόπων χρήσης και συγκέντρωσης του νερού των βροχών και τη δημιουργία αποτελεσματικότερων συστημάτων άρδευσης για τους μικρούς παραγωγούς.
«Με τα χρόνια, η έλλειψη επενδύσεων στις υποδομές ύδρευσης και άρδευσης, καθώς και τα ζητήματα της ιδιοκτησίας της γης —το 44% των αγροτών ενοικιάζουν τις γαίες που καλλιεργούν— επιδεινώνει τα προβλήματα που προκαλούν οι ξηρασίες», επισήμανε ο Τουσέτ του ΠΕΠ.