Κύριε διευθυντά,
πρόσφατα, η κυβέρνηση αποφάσισε, μέσω του άρθρου 52 του ν. 4974/2022, την κατάργηση των τεχνικών συμβουλίων που έχουν ιδρυθεί ή λειτουργούν σε εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε (ΟΑΚ ΑΕ).
Το προβλεπόμενο από τον ιδρυτικό του νόμο Τεχνικό Συμβούλιο του ΟΑΚ ΑΕ αποτελούσε, μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο και τις Διευθύνουσες Υπηρεσίες, τα αποφαινόμενα όργανα του Οργανισμού και ήταν το συλλογικό όργανο που είχε την αρμοδιότητα να γνωμοδοτεί σε όλα τα θέματα που ορίζει το θεσμικό πλαίσιο κατασκευής των δημοσίων έργων και μελετών καθώς επίσης και για κάθε θέμα που θα παραπεμπόταν σε αυτό από το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού.
Αποτελούσε δηλαδή το ένα από τα τρία εργαλεία που καθιστούσαν τον ΟΑΚ ΑΕ ικανό να λειτουργεί αυτοτελώς και αποκεντρωμένα, σε ό,τι αφορά στην ωρίμανση μελετών και στην προετοιμασία δημοπράτησης των έργων που υλοποιούσε ο Οργανισμός όπως επίσης και στη μετέπειτα κατασκευή αυτών, αλλά και ευέλικτα δεδομένου ότι το συλλογικό αυτό όργανο λειτουργούσε τοπικά και μπορούσε να συνεδριάζει χωρίς χρονικές καθυστερήσεις. Το τεχνικό αυτό συμβούλιο, αποτελούμενο από έμπειρους μηχανικούς του Οργανισμού, εκπροσώπους των Τεχνικών Επιμελητηρίων, της αυτοδιοίκησης και των εργοληπτικών εταιρειών της Κρήτης, με νομική συνδρομή και κατά περίπτωση με τη συμμετοχή εξειδικευμένων εξωτερικών συμβούλων και εμπειρογνωμόνων μπορούσε να εγγυηθεί την όποια ασφάλεια δικαίου (σε τεχνικά αλλά και οικονομικά θέματα) για τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που αποφασίζουν.
Πλέον και μετά την κατάργηση του τεχνικού συμβουλίου του ΟΑΚ ΑΕ προκύπτει μια νέα γραφειοκρατική, κεντρικοποιημένη και απομακρυσμένη διαδικασία όπου όλα τα τεχνικά/οικονομικά θέματα, όλων των (πολυάριθμων) εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που είτε χρήζουν γνωμοδότησης είτε πρέπει υποχρεωτικά βάσει του θεσμικού πλαισίου να γνωμοδοτήσει για αυτά ένα τεχνικό συμβούλιο (συμπεριλαμβανομένων και των τυχόν προσφυγών ή ενστάσεων των αναδόχων φορέων) παραπέμπονται στο κεντρικό Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων και Μελετών Εποπτευόμενων Νομικών Προσώπων.
Σε μια κρίσιμη χρονικά συγκυρία, σε ό,τι αφορά στην αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και της τρέχουσας ή της νέας προγραμματικής περιόδου, ένα σημαντικό εργαλείο που λειτουργούσε μέσω του ΟΑΚ ΑΕ σε επίπεδο Κρήτης και μπορούσε να αξιοποιηθεί για την έγκαιρη προετοιμασία και την ένταξη νέων έργων, καταργείται. Για τα υπό υλοποίηση έργα και μελέτες του ΟΑΚ ΑΕ προκύπτουν νέες διαδικασίες που μένει να φανεί πόσο αποτελεσματικά και με πόσες χρονικές καθυστερήσεις θα διεκπεραιώνονται. Σε κάθε περίπτωση όμως η κατάργηση του οργάνου αυτού αποτελεί αναμφίβολα ένα σημαντικό πλήγμα για τον Οργανισμό και την Κρήτη.
Στην θητεία μου ως διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΚ ΑΕ είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω τη χρησιμότητα του τεχνικού συμβουλίου αλλά και την αναγκαιότητα ύπαρξής του σε τοπικό επίπεδο. Δεν είναι υπερβολή να αναφέρω ότι σοβαρά θέματα για σημαντικά δημόσια έργα και μελέτες αλλά και έκτακτες καταστάσεις αντιμετωπίστηκαν έγκαιρα και αποτελεσματικά με τη (γνωμοδοτική) συνδρομή των μελών αυτού του συμβουλίου με γνώμονα την προστασία του δημόσιου συμφέροντος και τη δέσμευσή τους στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης των εκτελούμενων έργων ή την προετοιμασία και ένταξη προς χρηματοδότηση νέων. Τη διαπίστωση αυτή θεωρώ ότι συμμερίζονται και οι φορείς (τοπική αυτοδιοίκηση, επιμελητήρια, εργοληπτικές οργανώσεις), που μέσω των εκπροσώπων τους συμμετείχαν στο τεχνικό συμβούλιο του ΟΑΚ ΑΕ αλλά και κυρίως οι Δήμοι που είχαν συνάψει προγραμματικές συμβάσεις με τον Οργανισμό για έργα ή μελέτες και τεύχη δημοπράτησης για τα οποία το συμβούλιο γνωμοδότησε.
Σε συνέχεια των παραπάνω μένει να αποδειχθεί αν η κατάργηση των τεχνικών συμβουλίων όλων των εποπτευόμενων οργανισμών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και η κεντρικοποιημένη, αθηνοκεντρική προσέγγιση ήταν πολιτική επιλογή της κυβέρνησης ή αποτέλεσμα της βούλησης των διαχρονικών στεγανών του Υπουργείου και των μηχανισμών υλοποίησης των δημόσιων έργων και μελετών στη χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, το κρίσιμο είναι να αποδειχθεί αν η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται θα λειτουργήσει τελικά υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και συνολικά της Κρήτης.
Φώτης Καζάσης,
πρ. δ/νων Σύμβουλος ΟΑΚ Α.Ε.
