«Σε αγαπώ μουσείο τυπογραφίας»

Κύλησαν κιόλας 15 χρόνια από τότε που το Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, άρχισε να λειτουργεί. Το Μουσείο, ξεχωριστό, μοναδικό στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, θησαυρός και καύχημα για τα Χανιά, δεν άργησε να γίνει παγκόσμια γνωστό.
Κιβωτός μνήμης και ιστορίας, αποτελεί κέντρο παιδείας, μάθησης, ενδιαφέροντος, πειραματισμού, φαντασίας, έκφρασης και δημιουργίας για πολλούς. Για μικρούς και μεγάλους. Για ντόπιους και ξένους που το επισκέπτονται απ’ όλα τα πλάτη και μήκη της γης ή συμμετέχουν στον διαγωνισμό αφίσας που διοργανώνει κάθε χρόνο! Κυψέλη πολιτισμού, που όλα αυτά τα χρόνια, “θεραπεύει” μ’ όλη τη σημασία που έδιναν οι αρχαίοι στη λέξη, τις τέχνες. Τη μουσική, την ποίηση, την λογοτεχνία, το θέατρο, τη ζωγραφική, την γλυπτική.
Στις όμορφα διαμορφωμένες και ευρύχωρες αίθουσές του, ζει και αναπνέει ένας πολύτιμος κι ανεκτίμητος θησαυρός: Ξεχασμένα, αχρηστεμένα αντικείμενα της τέχνης που άλλαξε την ροή της ιστορίας, μηχανές και εργαλεία που είχαν παραδοθεί στην φθορά του χρόνου, στην λήθη και τον αφανισμό, χάρη στην έγνοια και την αγάπη των ιδρυτών του Μουσείου για την Τυπογραφία και τους ανθρώπους της, βρήκαν τη θέση τους σ’ αυτό. Χάρη σ’ αυτούς, απόχτησαν ξανά ζωή, καρδιά, ψυχή και φωνή! Και αφηγούνται στον επισκέπτη την ιστορία της Τυπογραφίας.
Και του μιλούν για το νου που τα φαντάστηκε, την καρδιά που τα αγάπησε. Και τον αφήνουν να διακρίνει πάνω τους το αποτύπωμα των χεριών που τα ‘φτιαξαν, την τρυφερότητα των ματιών που τα άγγιξαν… Να νιώσει την μυρωδιά και την ζεστασιά απ’ τον ιδρώτα, τον μόχθο και την αγωνία των ανθρώπων που έσκυψαν πάνω τους, δουλεύοντας. Να αφουγκραστεί μέσα στην ακινησία και την σιωπή τους, το πήγαινε-έλα, τις φωνές και τις κουβέντες των ανθρώπων που έζησαν ανάμεσά τους! Το Μουσείο, πηγή έμπνευσης, βήμα και σκηνή πολλών δημιουργών, φιλοξενεί στο μικρό, “οικογενειακό”, ανοιχτό σαν αγκαλιά θεατράκι του, επιστημονικά συνέδρια, ομιλίες, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις για παιδιά και μεγάλους.
Το Μουσείο είχε… γενέθλια στις 28 του Μάη. Αλλες χρονιές, γιόρταζε την μέρα αυτή με πολλές και ποικίλες εκδηλώσεις, με πλήθος κόσμου. Φέτος, ας όψεται ο κορωνοϊός…
Όμως, το Σάββατο 30 του Μάη οι “διαδρομές” της εφημερίδας μας είχαν ένα εντυπωσιακό αφιέρωμα για τα… γενέθλιά του, που επιμελήθηκε η διευθύντριά του Ελια Κουμή. Ανάμεσα στο πλούσιο φωτογραφικό υλικό του, την αναδρομή στην δεκαπεντάχρονη ζωή και πορεία του, την αναφορά στα «έργα και τις ημέρες» του, στα γράμματα θαυμασμού των επισκεπτών του ξεχώρισα, το “Μια ιστορία από τα παλιά” και το σημείωμα ενός παιδιού!
Η ιστορία, φορτωμένη αναμνήσεις και φορτισμένη με συναισθήματα, είναι μια χαμηλόφωνη εξομολόγηση του ιδρυτή του Μουσείου. Μιλά στον εαυτό του θαρρείς ή σε κάποιον φίλο, και αναφέρεται στο πότε, πώς, γιατί και τι τον παρακίνησε στον οραματισμό και στην δημιουργία του Μουσείου. Γράφει: «Για να διατηρηθούν τα τυπογραφικά αντικείμενα και μηχανήματα, να τιμηθεί η μνήμη των τυπογράφων και χειριστών τους, που σε ανήλιαγα υπόγεια και αποθήκες έδιναν τον αγώνα για κάθε μορφή έκδοσης, με αγάπη και σεβασμό απέναντι στα άψυχα αντικείμενα της δουλειάς τους… Για να μην ξεχαστούν τα τυπογραφικά αντικείμενα, τα τυπογραφικά μηχανήματα, οι τυπογράφοι κι οι χειριστές τους, άρχισε να στριφογυρίζει στο μυαλό μου η σκέψη δημιουργίας ενός Μουσείου Τυπογραφίας». Ηταν δηλαδή, η αγάπη, η έγνοια κι ο σεβασμός του προς τους ανθρώπους και τα αντικείμενα της Τυπογραφίας, που του ενέπνευσαν την δημιουργία του Μουσείου. Κι άρχισε για χρόνια να χτίζει τις αίθουσες, να αναζητά σε διάφορα μέρη και χώρες, να ανακαλύπτει, να αγοράζει, να συνάζει, να συναρμολογεί, να επιδιορθώνει όπου χρειαζόταν, να δίνει ζωή και ψυχή στα αντικείμενα-εκθέματα που φιλοξενεί στο Μουσείο. Συλλογίζομαι τα χρόνια, τον κόπο, τον μόχθο, τον αγώνα και την αγωνία του, την ψυχή που χρειάστηκε να καταθέσει, ώσπου να μετουσιώσει τον λογισμό και το όνειρό του σε πραγματικότητα! Κι αισθάνομαι δέος!
Πιστεύω πως μπροστά στα εκθέματα του Μουσείου, το ίδιο δέος αισθάνθηκε και το παιδί που ξεχώρισα το σημείωμά του. Και με τρόπο μοναδικό, τρυφερό, ποιητικό, μου θύμισε τον στίχο «έστρεψα κι είπα στην πέτρα που ο ήλιος τη φώτιζε πλάι μου: Σ’ αγαπώ» του Βρεττάκου, με κατακόκκινα, της καρδιάς και της αγάπης γράμματα, έγραψε σ’ ένα κομμάτι χαρτί: «σε αγαπώ μουσείο τυπογραφίας».

Υ.Γ.: Κι εγώ σε αγαπώ! Και σ’ ευχαριστώ για τη γνώση και τα υπέροχα συναισθήματα που μου χάρισες όλα αυτά τα χρόνια, Μουσείο Τυπογραφίας! Χρόνια σου πολλά!