Οι Σύροι είμαστε σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι. Πάμε στην Ευρώπη γιατί θέλουμε να σωθούμε από τον πόλεμο και να ξεκινήσουμε εκεί μια νέα ζωή» λέει ο νεαρός πρόσφυγας που στέκεται υπομονετικά στην ουδέτερη ζώνη, στα σύνορα Ελλάδας με την ΠΓΔΜ προκειμένου να περάσει στο έδαφος τής γειτονικής χώρας.
Στο ερώτημα δε, αν έχει αποφασίσει πού θα προσπαθήσει να “χτίσει” τη νέα του ζωή, απαντά: «Οπουδήποτε μπορώ να έχω μια αξιοπρεπή διαβίωση, μακριά από τον φόβο του θανάτου. Ισως στη Γερμανία ή την Ολλανδία, όπου οι συνθήκες είναι καλές».
Τον Μααμούν τον συναντήσαμε στην ουδέτερη ζώνη, στο πιο “καυτό σημείο” για τις προσφυγικές ροές που κινούνται προς την ΠΓΔΜ και μέσω αυτής ελπίζει πως θα φτάσει στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη.
Ο νεαρός Σύρος μεγάλωσε και σπούδασε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και πριν από περίπου τέσσερα χρόνια αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του, τη Συρία, για να ξεκινήσει εκεί μια νέα ζωή. «Αυτό ήταν τραγικό λάθος. Εγκλωβίστηκα εκεί, όταν άρχισαν οι συγκρούσεις» λέει. Τώρα, πήρε τον δρόμο της προσφυγιάς μαζί με χιλιάδες συμπατριώτες του.
Σε μικρή απόσταση, μια γυναίκα ψάχνει, με τη βοήθεια εθελοντών, μπλούζες για τα δυο μικρά παιδιά της. «Για τον δρόμο», λέει, «για να μην χαλάσει ο καιρός και βραχούν πάλι».
Η νεαρή γυναίκα θέλει να φτάσει στη Γερμανία για να συναντήσει τον άνδρα της, ο οποίος προηγήθηκε και τους περιμένει να ξεκινήσουν μια νέα ζωή. Τη συνοδεύει σε αυτό το μακρύ και δύσκολο ταξίδι -για λόγους ασφαλείας πρωτίστως- ο αδερφός της. Κάπως έτσι ταξιδεύουν και χιλιάδες άλλες γυναίκες, με συνοδούς άντρες. Ποτέ καμία δεν μετακινείται μόνη της.
ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Λίγο πιο πέρα, μία Ελληνίδα εθελόντρια που έσπευσε στη μεθόριο, στην ουδέτερη ζώνη, για να προσφέρει ρούχα και τρόφιμα στους πρόσφυγες, συγκλονισμένη από τις εικόνες που αντικρίζει, δίνει λίγα χρήματα που της έχουν απομείνει σε μια γυναίκα με εμφανή τα σημάδια της ταλαιπωρίας πάνω της.
«Αρνήθηκε να πάρει χρήματα και δάκρυσε. Μού είπε πως το φαγητό που τους πρόσφεραν οι εθελοντές ήταν αρκετό» λέει η νεαρή γυναίκα, που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία της. «Καθώς απομακρυνόμουν, την είδα να κλαίει και ξέσπασα κι εγώ σε κλάματα» προσθέτει.
Παρόμοιες σκηνές εκτυλίσσονται και στη Γευγελή, πόλη των περίπου 15.000 κατοίκων, όπου μετά τη μαζική εισβολή μερικών χιλιάδων απελπισμένων, το μεσημέρι του Σαββάτου, οι δρόμοι “πλημμύρισαν” με ανθρώπους που αναζητούσαν φαγητό, ρούχα και παπούτσια για να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Μια οικογένεια Σύρων εξηγεί πως δεν είχε ιδέα για τις κακουχίες που θα αντιμετώπιζε σε αυτό το μακρύ ταξίδι: «Δεν είχαμε ιδέα πως θα περνούσαμε όλη αυτή την ταλαιπωρία και πως θα στεκόμασταν ώρες κάτω από τον καυτό ήλιο ή τη βροχή προκειμένου να διασχίσουμε τα σύνορα. Το ταξίδι έχει μετατραπεί σε εφιάλτη. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και αυτός ο εφιάλτης είναι καλύτερος από τη ζωή στη Συρία».
H UNHCR στο πλευρό των προσφύγων
Την Κυριακή στην ουδέτερη ζώνη, τη διανομή βοήθειας από την Ύπατη Αρμοστία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες (UNHCR) συντόνιζε ο ίδιος ο επικεφαλής του Γραφείου Ελλάδας Γιώργος Τσαρμπόπουλος.
Το κλιμάκιο της UNHCR -μεταξύ άλλων- μοιράζει βοήθεια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, που συρρέουν κατά εκατοντάδες στην περιοχή, και τους ενημερώνει για το πώς μπορούν να συνεχίσουν νόμιμα το ταξίδι τους ή ακόμη και για τις δυνατότητες προσωρινής φιλοξενίας που υπάρχουν, εφόσον αισθάνονται εξαντλημένοι ή αντιμετωπίζουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας και δεν μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
«Φροντίζουμε και για τους τραυματίες. Εγώ, προσωπικά, είδα ένα παιδί που ήταν εξαντλημένο από το ταξίδι και την έντονη βροχόπτωση και χρειαζόταν να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για να τού παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες. Φροντίσαμε να βρεθεί μεταφορικό μέσο και να πάει στο νοσοκομείο, στο Κιλκίς» εξηγεί ο κ. Τσαρμπόπουλος.
Στο ερώτημα, αν “βλέπει” σύντομα αποκλιμάκωση της κρίσης, ο επικεφαλής του Γραφείου Ελλάδας της UNHCR απαντά: «Αν συνεχιστεί αυτού του είδους η ελεγχόμενη διέλευση, τα πράγματα θα παραμείνουν ήρεμα. Οποιαδήποτε εμπλοκή, όπως αυτή της προηγούμενης εβδομάδας, θα δημιουργήσει το ίδιο φαινόμενο διότι η μετακίνηση προς τα νησιά προς την Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς και εδώ συνεχίζεται […] Ήδη έχουμε ξεπεράσει τις 160.000, από την αρχή του χρόνου, ανθρώπων που έχουν φτάσει στα ελληνικά νησιά και από αυτούς το 66% είναι Σύροι – για να καταδείξουμε κυρίως το προσφυγικό κυρίως προφίλ αυτού του πληθυσμού».
Από την πλευρά της, η Σοφία Γκαρανέ, επικεφαλής του γραφείου των Γιατρών του Κόσμου στη Θεσσαλονίκη, εξηγεί ότι το δικό τους κλιμάκιο κάνει άμεσες παρεμβάσεις κατόπιν ανάγκης, καθώς δεν “τρέχει” κάποιο πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο με καθημερινή παρουσία.
«Ερχόμαστε κατόπιν ενημέρωσης κι εφόσον υπάρχει έκκληση για παροχή άμεσης ιατρικής βοήθειας. Παρέχουμε πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας σε όσους το χρειάζονται» εξηγεί.
Την Κυριακή, από το πρωί έως το μεσημέρι, το κλιμάκιο των Γιατρών του Κόσμου στην Ειδομένη είχε δει περισσότερα από 150 άτομα. «Τα περισσότερα είχαν τραυματισμούς από τις κακουχίες, από το πολύωρο περπάτημα, κάποιες λίγες ψώρες, ορισμένα παιδιά με ανεμοβλογιά, ακροαστικά, βήχα, πολλοί νέοι με πονοκέφαλο» εξηγεί η Σοφία Γκαρανέ.
Στο μυαλό της έχει μείνει έντονα χαραγμένα τα λόγια ενός άνδρα που της είπε πως έχασε τη γυναίκα του στη διαδρομή, αλλά παρ’ όλα αυτά ήταν ευτυχής που μπόρεσε να σώσει τα δυο παιδιά που κρατούσε σφιχτά από το χέρι.
«Ένα άλλο πολύ έντονο συναίσθημα που βιώσαμε ήταν η μεγάλη επιθυμία των ανθρώπων αυτών για μια καλύτερη ζωή. Πρώτη μέριμνά τους ήταν να επιβιώσουν κι αφού το κατάφεραν αυτό, κάνουν το επόμενο βήμα» λέει η κα Γκαρανέ.