■ Σοβαρές οι επιπτώσεις αν εφαρµοστούν και στο ελαιόλαδο
Η ανακοίνωση του Προέδρου των Ηνωµένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραµπ, να επιβάλει «αµοιβαίους» δασµούς στον ΦΠΑ µε την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δηµιουργήσει αβεβαιότητα και ανησυχία στις χώρες της Ένωσης, καθώς αυτό σίγουρα θα προκαλέσει σηµαντικές ανατροπές στις αγορές τους.
Σχετικά µε τους δασµούς αυτούς, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ είναι προτιµώµενος εταίρος. Ωστόσο, πρόσθεσε, «οι εµπορικοί πόλεµοι δεν είναι κερδοφόροι για κανέναν και η επιβολή αδικαιολόγητων δασµών στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα µείνει αναπάντητη». «Θα λάβουµε αναλογικά και ξεκάθαρα αντίµετρα», κατέληξε.
Έτσι, αν και είναι ακόµη άγνωστο εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα εφαρµόσει δασµούς στα Ευρωπαϊκά αγροδιατροφικά προϊόντα και ιδίως στο ελαιόλαδο, δεν υπάρχει αµφιβολία ότι αυτό θα αποτελούσε «δαµόκλειο σπάθη» που θα µπορούσε να αφήσει σηµαντικά θύµατα.
Ο αντίκτυπος των επιπτώσεων που µπορεί να έχουν οι δασµοί αυτοί µπορεί να εκτιµηθεί από µια συνοπτική ανάλυση του κλάδου του ελαιολάδου στην αγορά των ΗΠΑ σύµφωνα µε πρόσφατη έκθεση του Ισπανού Συµβούλου Καθηγητή Juan Vilar:
Οι Ηνωµένες Πολιτείες (2023) αποτελούν τον δεύτερο µεγαλύτερο καταναλωτή ελαιολάδου στον κόσµο µε µέσο όρο 390 χιλιάδες τόνους ετησίως, ενώ παράγουν µόνο περίπου 15 χιλιάδες τόνους οι όποιοι αποτελούν µόνο το 3,84% του συνολικού ελαιολάδου που καταναλώνουν.
Όσον αφορά την συνολική κατανάλωση, οι Ηνωµένες Πολιτείες είναι ο τρίτος µεγαλύτερος καταναλωτής ελαιολάδου, µετά την Ιταλία και την Ισπανία µε κύριους προµηθευτές της την Ισπανία, Ιταλία, Τυνησία, Τουρκία και Αργεντινή.
Οι ελαιώνες των ΗΠΑ
Οι κύριες φυτείες ελιάς των ΗΠΑ βρίσκονται στη νοτιοδυτική ακτή της χώρας, κυρίως στις κοιλάδες της Καλιφόρνια όπου υπάρχει µεσογειακό κλίµα.
• Ο αµερικανικός τύπος ελαιώνα είναι εντελώς σύγχρονος, µε το 32% να είναι σύγχρονοι ελαιώνες τύπου κορώνας και το 68% να είναι σύγχρονοι ελαιώνες µε φράχτες. Οι κύριες ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι η Mission, η Arbequina, η Arbosana και η Kορωνεικη .
• Το 64% των ελαιώνων χρησιµοποιείται για παραγωγή λαδιού, ενώ το υπόλοιπο 36% για επιτραπέζιες ελιές.
• Η βιοµηχανία ελαιολάδου των ΗΠΑ διαθέτει 70 ελαιοτριβεία από τα οποια τα 45 βρίσκονται στην Καλιφόρνια.
• Το πιο συνηθισµένο είδος λαδιού που καταναλώνεται από τους Αµερικανούς είναι το (κοινό) ελαιόλαδο (46%), ακολουθούµενο από το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (36%).
• Το ελαιόλαδο για τους Αµερικανούς, αποτελεί ένα γκούρκα προϊόν, γι’ αυτό το 67% του ελαιολάδου που καταναλώνεται είναι ωµό ενώ ο υπόλοιπο 33% χρησιµοποιείται για τηγάνισµα, ψήσιµο ή µαγείρεµα.
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι ∆ρ. Γεωπόνος, πρώην ∆/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύµβουλος του ΣΕ∆ΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕ∆ΗΚ. Μπορούν να αναδηµοσιευτούν µόνο µετά άδεια του (nmixel@otenet.gr=