■ Ανάγκη εντατικοποίησης των έλεγχων αλλά και ανάπτυξη της έρευνας για ανίχνευση νοθειών
Η όλη κατάσταση με τις αυξήσεις των τιμών δυστυχώς υποκίνησε ανοδικά τις κλοπές και νοθείες αλλά και τις διαφημίσεις μέσων και συστημάτων για την αποφυγή τους.
Έτσι σχεδόν καθημερινά διαβάζουμε σε ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ για κλοπές ελαιοκάρπου και ελαιολάδου στην Ελλάδα και στην Ισπανία αλλά και διαφημίσεις διαφόρων «αντικλεπτικών συστημάτων» αμφίβολης χρησιμότητας για τους ελαιώνες.
Και είναι προφανές ότι η αντιμετώπιση των φαινόμενων αυτών επιβάλλει αυξημένη προσοχή και των παραγωγών για την φύλαξη των προϊόντων τους αλλά και των αρμόδιων αρχών για την παρακολούθηση όχι μόνο των ύποπτων για κλοπές ατόμων αλλά και των αποδεκτών επεξεργασίας η αγοράς των κλοπιμαίων προϊόντων.
Σε έξαρση και οι νοθείες
Συνήθως οι νοθείες αποδίδονται σε πλανόδιους πωλητές. Τελευταία όμως το φαινόμενο έχει μεταδοθεί ως φαίνεται σημαντικά και στις ηλεκτρονικές πωλήσεις, αλλά έχει ανέβει και σε ράφια μεγάλων επιχειρήσεων.
Συμφωνα με έγκυρα δημοσιεύματα (Δ. Αλεξάκη, dalexaki@naftemporiki.gr), «λάδι» στη φωτιά της αισχροκέρδειας βάζει το γεγονός ότι παράλληλα με την εκτόξευση στις τιμές ελαιόλαδου, αυξάνεται με έντονο ρυθμό και το ποσοστό των παράτυπων-νοθευμένων τυποποιημένων ελαιόλαδων στο ράφι, ενώ και ο ΕΦΕΤ συμβουλεύει τους καταναλωτές σε καμία περίπτωση να μην εμπιστεύονται τα social media όπου υπάρχει μεγάλη δυσκολία εντοπισμού της απάτης.
Βέβαια ο ΕΦΕΤ, συμφωνα με ανακοίνωση του, έχει προγραμματίσει για φέτος 350 δειγματοληψίες των οποίων τα αποτελέσματα αναμένονται μέσα στον Ιανουάριο του 2024! Πολλοί όμως διερωτώνται αν ο αριθμός των έλεγχων αυτών είναι αρκετός και μάλιστα στην παρούσα περίοδο οπού το φαινόμενο παρουσιάζει έξαρση! Από την άλλη πλευρά οι κυρώσεις δεν φαίνεται να είναι όσο πρέπει αποτελεσματικές αφού πολλές φόρες είναι πολύ χαμηλότερες από το υψηλό κέρδος των νοθειών.
Πώς ανιχνεύονται οι νοθείες
Νοθείες ελαιολάδου, σύμφωνα με την βιβλιογραφία, μπορεί να γίνουν με πάρα πολλούς τρόπους και μέσα. Συνήθεις είναι οι νοθείες με προσθήκη στο υψηλής ποιότητας έξτρα παρθένο αλλων υποβαθμισμένων αλλά ραφιναρισμένων ελαιολάδων και πυρηνελαίων αλλά και διάφορων σπορέλαιων χαμηλού κόστους.
Σε άλλες περιπτώσεις νοθείες γίνονται και με απλή προσθήκη πράσινων χρωστικών σε σπορέλαια προκείμενου να εξαπατηθούν οι καταναλωτές.
Ωστόσο οι ανιχνεύσεις των νοθειών δεν είναι καθόλου απλές. Απαιτούν όργανα υψηλής τεχνολογίας και εξειδικευμένο προσωπικό και καθυστερούν πάρα πολύ.
Επομένως δημοσιεύματα σε κοινωνικά δίκτυα και ιστοσελίδες που προβάλουν διαφορους απλούς τρόπους άμεσης διάγνωσης από τους καταναλωτές από το χρώμα, την οσμή, η το ιξώδες κλπ, αποτελούν αστειότητες που όμως μπορεί να αποβούν όχι μονο ζημιογόνες αλλά και επικίνδυνες.
Συνεπώς η ανεύρεση κάποιας απλής και άμεσης επιστημονικής μεθόδου ανίχνευσης των νοθειών ελαιολάδου αποτελει μια πραγματικά σημαντική πρόκληση για τους αρμόδιους για το θέμα ερευνητές.
Έτσι, ελπιδοφόρο είναι το πρόσφατο Ισπανικό δημοσίευμα για έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλαβρίας (Ιταλία) και Πανεπιστημίου του Χαέν (Ισπανίας ) η οποία αναπτύσει μια άμεση μέθοδο ανίχνευσης νοθείας ελαιολάδου με εφαρμογή χημικών αναλύσεων και αλγορίθμων και ευχόμαστε να αποβεί πράγματι αποτελεσματική στη πράξη. Περιμένουμε όμως και από τους Έλληνες ερευνητές Πανεπιστημίων και ιδρυμάτων έρευνας , οι όποιοι σίγουρα δεν υστερούν, να ασχοληθούν με το θέμα!
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά άδεια του (nmixel@otenet.gr
