Νέα πρόκληση από τον Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε χθες εντολή για την μετατροπή από μουσείο σε τζαμί της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, έναν μήνα μετά το άνοιγμα για μουσουλμανική λατρεία της Αγίας Σοφίας.
Η Μονή της Χώρας είχε μετατραπεί σε τζαμί μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453 και στη συνέχεια σε μουσείο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1958 και ως τέτοιο λειτουργούσε μέχρι σήμερα.
Με προεδρικό διάταγμα που δημοσιεύτηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο Ερντογάν δίδει εντολή “να ανοίξει” για μουσουλμανική λατρεία η Μονή της Χώρας, στηριζόμενος σε απόφαση που έλαβε πέρυσι γι’αυτό το Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Η Μονή της Χώρας είναι ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία», ανέφερε από την πλευρά της η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό BEST TV και προσέθεσε: «Είναι ένα μοναστήρι στη Χώρα, που για τους βυζαντινούς, ήταν η εκτός των τειχών περιοχή, που η πρώτη του φάση χρονολογείται στον 6ο αιώνα. Στον 9ο αιώνα έχουμε μία δεύτερη φάση και τελικά, στον 11ο-12ο αιώνα μ.Χ. διαμορφώνεται όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας και ο τοιχογραφικός της διάκοσμος, οι αγιογραφίες της, είναι μοναδικής τέχνης. Η Παναγία βρίσκεται σε όλα τα εγχειρίδια της βυζαντινής ιστορίας και της βυζαντινής αρχαιολογίας σε όλο τον κόσμο. Ο Χριστός, καθήμενος στον θρόνο, ο οποίος δέχεται την προσφορά που του κάνει ο Θεόδωρος Μετοχίτης, ο οποίος προσφέρει την ίδια την εκκλησία, επίσης, θεωρείται από τα μνημειακά κεφάλαια της βυζαντινής τέχνης και αγιογραφίας. Η Κάθοδος του Χριστού στον Άδη. Αναφέρω όλα αυτά, για να συνειδητοποιήσουμε ότι μιλάμε για ένα μνημείο, του οποίου η τέχνη και η αξία, θα τολμούσα να πω ότι είναι συγκρίσιμη με αυτή της Αγίας Σοφίας».
«Όπως αναφέρει ήδη η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών», σημείωσε η κυρία Μενδώνη, «έχουμε μία δεύτερη πρόκληση από τον Τούρκο Πρόεδρο, η οποία έχει καταδικαστεί από την Ελληνική Κυβέρνηση διά του αρμοδίου Υπουργείου Εξωτερικών, έχει καταδικαστεί από την Κομισιόν. Πριν από λίγο, έκανε δήλωση και η Κομισιόν, ότι καταδικάζει αυτή τη συμπεριφορά. Είναι λυπηρό, που στον 21ο αιώνα, βλέπουμε, αντί να κυριαρχεί η θρησκευτική ανεκτικότητα, η πολυπολιτισμικότητα, γυρίζουμε πίσω. Μιλάμε όλοι για διάλογο των πολιτισμών, για συναίνεση, ανοχή και ανεκτικότητα. Οι κινήσεις αυτές μας φέρνουν πολύ πίσω».
Και επισήμανε: «Είναι προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά το γεγονός ότι ένα μουσείο, όπως ήταν η Μονή της Χώρας από το 1958, μετατρέπεται σε ένα θρησκευτικό ισλαμικό τέμενος».
«Μια ακόμη πρόκληση εις βάρος των απανταχού θρησκευόμενων ανθρώπων και της διεθνούς κοινότητας που σέβεται τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού», χαρακτηρίζει το υπουργείο Εξωτερικών την απόφαση των τουρκικών Αρχών περί μετατροπής της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος.
«Ύστερα από την Αγία Σοφία και παρά τις διεθνείς αντιδράσεις που προκάλεσε, προσβάλλεται βάναυσα ο χαρακτήρας ενός ακόμη μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO που ευρίσκεται στην επικράτεια της Τουρκίας», σημειώνει.
«Παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις της περί σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και του πολυθρησκευτικού χαρακτήρα της κοινωνίας της, η Τουρκία παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις της έναντι των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στο έδαφός της», προσθέτει και τονίζει «Η σημερινή απόφαση των τουρκικών Αρχών εκθέτει εκ νέου την Τουρκία στη διεθνή κοινότητα. Είναι απολύτως καταδικαστέα».
Tην απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τέμενος τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη στηλίτευσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για εξωτερικές υποθέσεις ερωτηθείσα σχετικά με το θέμα. Εικότερα, η Ναμπίλα Μασράλι ανέφερε:
«Καταγράφουμε την απόφαση για μετατροπή της Μονής της Χώρας που λειτουργούσε ως μουσείο από το 1945 σε τέμενος και να την ανοίξουν για λατρεία. Όπως και η Αγία Σοφία, έτσι και η Χώρα είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Ως μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί για διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και την προώθηση της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης».
