Τα Χριστούγεννα είναι γιορτή αγάπης, έντονα φορτισμένα συναισθηματικά και συνυφασμένα με την ανταλλαγή δώρων. Η χειρονομία να δώσουμε και να λάβουμε δώρα, είναι στην κουλτούρα μας, ωστόσο δεν πρόκειται για μια απλή πράξη, αλλά για περίπλοκη διαδικασία που επιδρά στον ψυχισμό των ανθρώπων. Ακριβά ή φθηνά, φανταχτερά ή μη τα δώρα έχουν συναισθηματική αξία με κυρίαρχα στοιχεία την αγάπη, τη χαρά, την προσφορά την επιβεβαίωση, την επιβράβευση, την αμοιβαιότητα, τη συνεργασία, την δημιουργία, τον αλτρουισμό.
Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την σημασία της ανταλλαγής δώρων δίνει μεγάλη σημασία στις αξίες που μπορούν να καλλιεργηθούν στα παιδιά μέσα από την δραστηριότητα αναζήτησης δώρου, την ανταλλαγή και τη σκέψη τι θα προκαλούσε ευχαρίστηση και όπως αναφέρει σημασία δεν έχει η εμπορική αξία αλλά η χειρονομία.
Σε θυμήθηκα… το βαθύτερο νόημα του δώρου
Η κ. Καππάτου, θέτει ως βασική προϋπόθεση τη συνεργασία με τα παιδιά και τους δίνει πρωταγωνιστικό ρόλο στην διαδικασία αναζήτησης δώρων, τονίζοντας ότι η όλη δράση εμπεριέχει έννοιες υψηλές που χωρίς να το καταλαβαίνουμε τις περνάμε στα παιδιά. Μια κάρτα στον παππού και τη γιαγιά, μια ζωγραφιά από τα εγγόνια, προκαλεί χαμόγελα, ευχαρίστηση, ικανοποίηση και επιβεβαίωση της σχέσης τους. Το παιδί αφιέρωσε χρόνο, κουράστηκε, φαντάστηκε και δημιούργησε για να τους ευχαριστήσει και η αγκαλιά τους είναι η επιβράβευση γι αυτό που έκανε…
Σύμφωνα με την κ. Καππάτου το παιδί μαθαίνει την αξία της προσφοράς χωρίς να περιμένει απαραίτητα αντάλλαγμα. Προσφέρω γιατί μου αρέσει, δίνω χαρά και παίρνω ικανοποίηση. Ένα χαμόγελο από τον παραλήπτη είναι το καλύτερο δώρο.
Επιπρόσθετα, με την προσφορά αντικειμένων (ακόμη και παιχνίδια ή ρούχα που δεν χρησιμοποιεί) σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη μπαίνει στον κόσμο του εθελοντισμού και του αλτρουισμού. Προσφέρω για να κάνω τους ανθρώπους χαρούμενους και μέσα από αυτή την διαδικασία χαίρομαι και ευχαριστιέμαι χωρίς να περιμένω υλική ανταπόδοση.
Το δώρο έχει διπλή αξία, σημειώνει η κ. Καππάτου και επιδρά στην ψυχολογία και αυτού που το δίνει και αυτού που το λαμβάνει. Προσφέρω σημαίνει ότι αναζητώ αυτό που θα ικανοποιήσει αυτόν που το παραλαμβάνει το φίλο, το γονιό κλπ σύμφωνα με τη προσωπικότητα, τα ενδιαφέροντα και το είδος της σχέσης. Τα δώρα δεν πρέπει να δείχνουν ανωτερότητα και υπεροχή. Ένα ακριβό δώρο σε κάποιον που δεν έχει την δυνατότητα να το ανταποδώσει τον φέρνει σε δύσκολη θέση αναφέρει η κ. Καππάτου.
Από την άλλη πλευρά η υποβάθμιση του δώρου δημιουργεί απογοήτευση σε αυτόν που το προσφέρει. Τα δώρα είναι εκδήλωση αγάπης και σημασία δεν έχει τι προσφέρουμε αλλά ο τρόπος που το κάνουμε. Εμπεριέχουν την έννοια της επιβεβαίωσης της ενδυνάμωσης και σύσφιξης των σχέσεων των ανθρώπων. Θα πρέπει να ξεφύγουμε από τις δικές μας επιθυμίες και τη σκέψη τι μας αρέσει και να σκεφτούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες του παραλήπτη, τονίζει. Το απλό και συμβολικό δώρο που δίνεται με αγάπη προκαλεί αμοιβαία ικανοποίηση. Υπογραμμίζει ότι μερικές φορές η αναζήτηση του κατάλληλου δώρου προκαλεί άγχος, ανησυχία και εκνευρισμό γι αυτό καλό είναι να επιλέγουμε με ψυχραιμία και με γνώμονα τη σχέση που έχουμε αναπτύξει με το άτομο που θέλουμε να προσφέρουμε .
Μεγάλη σημασία έχει η συναισθηματική και όχι η υλική αξία του δώρου, καταλήγει η κ. Καππάτου, υπογραμμίζοντας ότι το απλό και συμβολικό δώρο που δίνεται από καρδιάς προκαλεί θετικά συναισθήματα.
