Οι πρόσφατοι καταστροφικοί σεισμοί στην Τουρκία και τη Συρία με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια άστεγους μαζί με την πρόσφατη πανδημία αποδεικνύουν και στον πλέον δύσπιστο ότι ο άνθρωπος δεν είναι υπεράνω της φύσης. Όσο κι αν διάφοροι πολιτικοί και θεωρητικοί προσπαθούν να μας πείσουν ότι «έχουμε δαμάσει τη φύση», ή ότι «ο άνθρωπος είναι κυρίαρχος της φύσης», έρχεται ένας μικροσκοπικός ιός ή ένας καταστροφικός σεισμός να μας δείξει τα όριά μας.
Από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης δημιουργήθηκε και καλλιεργήθηκε μια ευφορία, μια θρησκευτική σχεδόν πίστη ότι ο άνθρωπος είναι έξω και πάνω από τη φύση, ότι μπορεί να υποτάξει τη φύση. Έτσι η καταστροφή της φύσης θεωρείται από πολλούς είτε ως «αναγκαίο κακό» είτε ως «δικαίωμά μας ως κυρίαρχο είδος», είτε, τέλος, «δεν πειράζει αφού δεν αφορά εμάς».
Κι ύστερα ήρθε το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ και αργότερα στη Φουκουσίμα, να μας υπενθυμίσει ότι μας αφορά όλους μια καταστροφή που προκάλεσαν άνθρωποι σε ένα πολύ μακρινό μέρος του πλανήτη. Η ραδιενέργεια ταξιδεύει, το νέφος ταξιδεύει, κι επηρεάζουν την υγεία μας και απειλούν την ίδια την επιβίωσή μας. Και τα πυρηνικά εργοστάσια που θεωρούσαν οι ειδικοί «άτρωτα», χτυπήθηκαν από έναν καταστροφικό σεισμό και τσουνάμι στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, αναγκάζοντας χιλιάδες ανθρώπους να γίνουν περιβαλλοντικοί πρόσφυγες κι επηρεάζοντας την υγεία και τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων.
Και στη γειτονική μας Τουρκία, λίγο πιο πέρα από τις περιοχές που χτυπήθηκαν από το σεισμό ετοιμάζεται πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου, απέναντι από την Κύπρο. Ένα ατύχημα εκεί στο μέλλον θα επηρεάσει και τη δική μας χώρα.
Αλλά δεν είναι μόνο στην Τουρκία που δεν υπολογίζουν τη φύση στα διάφορα μεγαλεπήβολα σχέδιά τους. Είναι και στη δική μας χώρα που σχεδιάζουν εξορύξεις υδρογονανθράκων υποτιμώντας και αγνοώντας τους κινδύνους για τη φύση και τους ανθρώπους από μια πετρελαιοκηλίδα που μπορεί να προκληθεί από ένα σεισμό ή ένα ατύχημα σε μια τόσο σεισμογενή περιοχή. Οι εικόνες από το ατύχημα στην εξέδρα της BP στον κόλπο του Μεξικού πιστεύουν κάποιοι ότι δεν μας αφορούν. Γιατί; Επειδή εδώ τηρούμε όλους τους νόμους και τους κανονισμούς και τις προδιαγραφές ασφαλείας: Μήπως επειδή εδώ δε γίνονται σεισμοί;
Τελικά, το πρόβλημα είναι ότι επικρατεί η αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι πάνω από τη φύση, κυρίαρχός της, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, ιδίως οι μεγάλες εταιρείες με σκοπό το κέρδος τους. Το λογαριασμό όμως πάντα τον πληρώνουν οι αδύναμοι, οι φτωχοί, οι πλέον ευάλωτοι, αυτοί που είναι τα πρώτα θύματα του σεισμού ή μιας πανδημίας που προκλήθηκε από την καταστροφή της φύσης. Είναι καιρός να αρχίσουμε να σεβόμαστε τη φύση στα διάφορα σχέδιά μας. Δε χρειαζόμαστε πυρηνικά και ορυκτά καύσιμα. Ο ήλιος χαμογελάει για όλους μας εκεί ψηλά.
*Ο Φώτης Ποντικάκης είναι μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Πράσινων που συμμετέχουν
στη Συμμαχία “Πράσινο & Μωβ”