Selfie, velfie και μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Selfie (Self Portrait): αυτό-φωτογραφία. Φωτογραφία που βγάζει κανείς μόνος του στον εαυτό του χρησιμοποιώντας την κάμερα ενός smartphone ή μιας webcam και την αναρτά στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. «Selfie» – «εαυτούλης»: Μια μόδα που έχει γίνει μανία, έχει κατακτήσει τον κόσμο, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να διδάσκεται ως νέα τεχνική σε εργαστήρια φωτογραφίας.
Η πρώτη «selfie» φωτογραφία εντοπίζεται το 1839 όταν ο φωτογράφος Robert Cornelius κατάφερε να τραβήξει μία φωτογραφία του εαυτού του, παραμένοντας ακίνητος από 3 έως 15 λεπτά στην αυλή του σπιτιού του. Η πρώτη έφηβη που αναγνωρίζεται σε πόζα «selfie» είναι η Μεγάλη Δούκισσα Αναστασία της Ρωσίας, η οποία αυτό-φωτογραφήθηκε με τη βοήθεια ενός καθρέφτη, το 1914 ενώ ήταν μόλις 13 χρόνων.
Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο των «selfies» έχει πάρει μορφή… επιδημίας κι έχουν κατακλείσει το διαδίκτυο.
Μάλιστα το 2013 η λέξη «selfie», επιλέχθηκε ως λέξη της χρονιάς από το Μεγάλο Λεξικό της Οξφόρδης. Η διευθύνουσα σύμβουλος των Λεξικών της Οξφόρδης, Τζούντι Πέρσαλ, είχε επισημάνει ότι το ειδικό λογισμικό που χρησιμοποιείται από τα Λεξικά της Οξφόρδης συλλέγει περί τα 150 εκατ. λέξεις της σύγχρονης καθομιλούμενης αγγλικής γλώσσας κάθε μήνα. «Μέσα στο 2013 είδαμε να καταγράφεται μια εκπληκτική αύξηση στη χρήση της συγκεκριμένης λέξης, γεγονός που μας βοήθησε να την επιλέξουμε ως λέξη της χρονιάς».
Οι καλά γνωρίζοντες την ορολογία των σόσιαλ μίντια υποστηρίζουν ότι για πρώτη φορά η λέξη «selfie» χρησιμοποιήθηκε σε ένα αυστραλιανό διαδικτυακό φόρουμ τον Σεπτέμβριο του 2002.
Η κ. Πέρσαλ, πάντως, τονίζει ότι τα διαδικτυακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης ευθύνονται για την ευρύτερη χρήση της λέξης και δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο ότι σε ένα τέτοιο μέσο, και ειδικότερα στον ιστότοπο Flickr όπου αναρτώνται φωτογραφίες, εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2004. Ωστόσο η χρήση της δεν ήταν ευρεία πριν από το 2012 οπότε και άρχισε να χρησιμοποιείται από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Η κατάληξη της λέξης σε -ie έχει στόχο να κάνει μια καθαρά ναρκισσιστική ενασχόληση σε κάτι πολύ πιο συμπαθητικό και χαριτωμένο. Πρόκειται, άλλωστε, για μια κατάληξη η οποία χρησιμοποιείται ευρύτατα από τους Αυστραλούς, γεγονός που αποδεικνύει ότι πραγματικά και αυτή η λέξη προέρχεται από την Αυστραλία.
Όπως αναφέρει το σχετικό σχόλιο της εφημερίδας The Guardian, αυτού του είδους οι φωτογραφίες δεν είναι μόνο απόλυτα εγωκεντρικές αλλά δίνουν και βαρύνουσα σημασία στην εμφάνιση. Αναρτάς στο Διαδίκτυο μια δική σου φωτογραφία που έχεις τραβήξει και αναμένεις την κριτική, περιμένεις να τονώσεις την αυτοπεποίθησή σου συλλέγοντας «likes» ή να καταστραφείς αν τύχει και συμβεί το αντίθετο.
Η λήψη μίας αυτό-φωτογραφίας δεν είναι εύκολη υπόθεση, πρέπει να επιλεγεί η σωστή γωνία και ο σωστός φωτισμός ώστε να κολακεύει το πρόσωπο. Για το σκοπό αυτό οι εταιρείες έχουν δημιουργήσει διάφορα εξαρτήματα που διευκολύνουν την λήψη των selfies. Το πιο διαδεδομένο που το συναντάει κανείς παντού είναι το stick, ένα πτυσσόμενο κοντάρι ειδικά προσαρμοσμένο για να αυτό-φωτογραφίζεται κανείς.
Τα selfie sticks θεωρούνται από πολλούς μία χρήσιμη εφεύρεση και από τους υπόλοιπους μία ενοχλητική μανία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο εφευρέτης τους, ο Καναδός Γουέιν Φρομ, έχει γίνει εκατομμυριούχος.
Ο Φρομ, θεωρείται ο πατέρας του σύγχρονου selfie stick. Η έμπνευση της συγκεκριμένης εφεύρεσης έχει γίνει αντικείμενο αντιπαραθέσεων, ωστόσο ακόμα και ο ίδιος παραδέχεται ότι δεν ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε να βάλει τη φωτογραφική μηχανή σε ένα ραβδί. Η αρχική ιδέα λέγεται πως ανήκει στον Χιρόσι Ουέντα, μηχανικό στην εταιρεία φωτογραφικών μηχανών Minolta, που πειραματίστηκε με το αρχικό σχέδιο τη δεκαετία του 1980.
«Η ιδέα του Ουέντα, ήταν μία αποτυχία για τη δεκαετία του 1980, αφού χρειαζόταν ειδικό τύπο φωτογραφικής μηχανής, σαν αυτές που έχουμε σήμερα» εξηγεί ο Φρομ στο Business Insider.
Τελικά ο Φρομ βελτίωσε την αρχική ιδέα και κατέθεσε την πατέντα του βγάζοντας το σχετικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των ΗΠΑ για το selfie stick το 2005 και στη συνέχεια το έβγαλε στην αγορά. Παρά τις αμέτρητες απομιμήσεις, ο ίδιος μέχρι σήμερα έχει πουλήσει περισσότερα από 1.000.000 κομμάτια.
Το καινούργιο όμως «gadget» είναι το παπούτσι που βγάζει selfie. Το ολοκαίνουργιο «Selfie Shoe» έχει μια ειδική υποδοχή στη μύτη του για να σφηνώνετε το τηλέφωνο και να φωτογραφίζεστε. Αυτό το παπούτσι λάνσαρε για πρώτη φορά το ηλεκτρονικό κατάστημα «Miz Mooz» με ένα βίντεο στο Youtube που έχει γίνει viral. Το «πρωτοποριακό» παπούτσι κοστίζει 199 δολάρια και είναι διαθέσιμο για παραγγελίες online.
Βέβαια εάν έχετε βαρεθεί την… στατικότητα των selfies μία νέα μόδα έχει ξεκινήσει από το Μπόλιγουντ που λέγεται «velfie». Πρόκειται για την αυτό- λήψη προσωπικών βίντεο τα οποία εννοείται ότι κι αυτά «ανεβαίνουν» στα social media.
Οι ιδρυτές των εφαρμογών για τη λήψη velfies έχουν βάλει σκοπό η νέα αυτή μόδα να επικρατήσει των selfies, αφού όπως ισχυρίζονται στα βίντεο καταγράφονται και τα συναισθήματα των συμμετεχόντων και όπως επισημαίνουν στο μέλλον και μάλιστα στο σύντομο, ίσως δημιουργηθούν και νέες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που θα φιλοξενούν μόνο τα αυτό-βίντεο.
Μάλιστα, δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι τα υπάρχοντα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κινδυνεύουν πλέον από τη νέα αυτή μόδα, που τουλάχιστον στην Ινδία έχουν αγκαλιάσει όχι μόνο οι αστέρες του Μπόλιγουντ, αλλά αθλητές και πολιτικοί.