ΟΠΩΣ ο Μάρτης θεωρείται ο μήνας ξεχειμωνιάσματος, το ίδιο κι ο Σεπτέμβρης είναι του ξεκαλοκαιριάσματος: τακτοποίηση οικονομικών εκκρεμοτήτων, μερική ή γενική ανακαίνιση σπιτιών, εκκαθάριση βιβλιοθηκών και αποθηκών, συγκέντρωση καλοκαιρινών ρούχων, έναρξη σχολικού και εκκλησιαστκού έτους· ακούγονται δε στη ΔΕΘ πλήθος μελλοντικών κομματικών υποσχέσεων που δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Οι κομματικές ανακατατάξεις και επέτειοι είναι κι αυτές των ημερών.
Ο ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ δεν κουβαλάει την αταξία του Μάρτη, όμως με τις ασυνήθιστα επερχόμενες κλιματικές αλλαγές (Boris), γίνεται κι αυτός άτακτος! Και δεν είναι μόνο ο καιρός. Είναι και οι αποφάσεις μας “άτακτες”, αφού, άλλες παίρνονται εν θερμώ, λίγες κατόπιν ωρίμου σκέψεως, πολλές αναβάλλονται και για κάποιες άλλες λέμε, “στερνή μου γνώση, να σ’ είχα πρώτα”.
ΕΤΣΙ, οι… εμπειρικοί του Σεπτέμβρη προτείνουν σκόρπιες ιδέες “αυτοτακτοποίησης”, ώστε να περάσουμε καλύτερα:
-Να προσαρμόζουμε τον εαυτό μας στις συμπεριφορές και τα προβλήματα όσων αγαπάμε, μάλιστα βοηθώντας τους όσο μπορούμε, ώστε να συμβιώνουμε ειρηνικά χειμώνα καλοκαίρι.
[Αποφεύγουμε τα “τοξικά” λεγόμενα άτομα-έστω και συγγενικά- που είναι εγωϊστικά, μονομανή, κομπορρήμονα, “αρπακτικά” ιδεών, καλοσυνάτα στον υποβόσκοντα φθόνο τους! Η αποφυγή δυσάρεστων, μίζερων και ατελέσφορων συζητήσεων, επιβάλλεται.]
-Προγραμματίζουμε τη ζωή μας, ώστε ο πρωινός φθινοπωρινός ήλιος να μας πλημμυρίζει με αισιοδοξία· αντιμετωπίζουμε δε τους άλλους παντού με κατανόηση· όσο για τα παγκόσμια, περιφερειακά ή εσωτερικά γεγονότα, τα κρίνουμε με ενσυναίσθηση (empathy) μα και επιφυλακτικότητα.
[Είναι μάταιο να ομφαλοσκοπούμε: δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου κι ούτε είναι αυτός ο σκοπός μας. Είμαστε εφήμερα όντα στη γη.]
-Δεν παρασυρόμαστε σε άγονους διαπληκτισμούς για ασήμαντα προβλήματα συμβίωσης: είναι απώλεια χρόνου και υπονόμευση της μέρας μας.
[Στεκόμαστε πάνω από επιθέσεις, φθόνους και ανεκπλήρωτες επιθυμίες των άλλων].
-Υιοθετούμε τη συνήθεια να κοιμόμαστε κανονικά (βιολογικό ρολόι) και να γελάμε με την καρδιά μας κάθε φορά που μας ενοχλεί κάτι!
[Ναι, το γέλιο αλλάζει τη χημεία του μυαλού που έτσι υπερβαίνει κάθε κακή κατάσταση και συντελεί στο να βλέπουμε τον άλλο αισιόδοξα, θετικά].
-Ευγνωμοούμε τις “ήττες” μας ή τις δυσάρεστες αποφάσεις που πήραμε. Είναι μαθήματα ζωής κι αυτές (“ουδεν κακόν, αμιγές καλού”), που μας προχωρούν πιο πέρα σοφότερους.
[Οι “κακές στιγμές” μας ωριμάζουν. Μέσα από τις δυσκολίες και τους αγώνες αποκτάμε πολύτιμη πρακτική σοφία. Κάθε βράδυ “σκεπτόμαστε και ευχαριστουμε” τη ζωή για τα μαθήματά της]
-Συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στο «μπορώ να το λύσω», όταν πρόκειτα για πρόβλημα που απαιτεί άμεση λύση.
[Ή, μεταθέτουμε τη λύση του σε άλλο χρόνο αναζητώντας ταυτόχρονα και πολλές εναλλακτικές. Άσχετα από την οποιαδήποτε δυσκολία, πάντα υπάρχει λύση για κάθε πρόβλημα. Η συνεχής αναβολή της λύσης, είναι αυτή που μας βασανίζει.]
-Δεν εμμένουμε στην εξοργιστική συμπεριφορά κάποιου. Απασχολούμε το μυαλό μας με άλλα πράγματα που αγαπάμε…
[Με ένα χόμπυ, τη γάτα, το σκύλο, έναν περίπατο, ένα τηλεφώνημα σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Το να ξεγλιστράμε από το θυμό είναι σωτήριο, γιατί αυτός είναι κακός σύμβουλος που μας διαβρώνει.]
–Δεν υπάρχει “εύκολη” ζωή, όπως δεν υπάρχει και μη διαχειρίσιμη κατάσταση· γι αυτό όχι άγχος.
[Ψυχραιμία και λογική, είναι τα κλειδιά επίλυσης κάθε κατάστασης: το άγχος κι ο πανικός δεν έλυσαν ποτέ κανένα πρόβλημα. Ένα λελογισμένο και ελεγχόμενο άγχος μπορεί να είναι και δημιουργικό.]
-Προσοχή στη λεγόμενη ενημέρωση, γιατί κρύβει παγίδες. Ιδιαίτερα, εκείνη που παρέχεται από το διαδίκτυο, το fb και την “τεχνητή νοημοσύνη”. Όπου κυριαρχεί το θυμικό και η επιπολαιότητα, πάντα υπάρχει κίνδυνος ασυγχώρητου αποπροσανατολισμού μας.
[Στην εποχή μας, το αποτελεσματικότερο και “καταστροφικότερο” όπλο, δεν είναι κάποιο ανανεωμένο “κλασικό” ή πυρηνικό όπλο. Το χειρότερο είναι η ανέλεγκτη παραπληροφόρηση. Δέστε τι γίνεται στην Αμερική με το Ίλον Μασκ, τον Τραμπ και τις αμερικανικές εκλογές, ή τους πολέμους σε Παλαιστίνη και Ουκρανία.]
-Μην επιτρέψετε καμιά κατάσταση να σας ξεπεράσει!
[Οι κακές καταστάσεις προσπαθούν να μας “βάζουν κάτω”. Όμως, αυτές είναι σαν τις ξαφνικές μπόρες: έρχονται και φεύγουν. Παραχωρούν τη θέση τους στον ήλιο. Έτοιμοι πάντα για τα χειρότερα, αλλά και για τα καλύτερα.]
-Συμπεριφερόμαστε ήπια με όποιον συνεργαζόμαστε, επιβραβεύοντας τα θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Η προσκολληση στα αρνητικά του άλλου είναι ανώφελη, αντιπαραγωγική, εκνευριστική, διαιρετική.
[Τονίζοντας τα θετικά στοιχεια του άλλου, αρχίζει κι αυτός ασυναίσθητα να αυτοβελτιώνεται· μας βλέπει διαφορετικά και εκτιμά με τη σειρά του τα δικά μας καλά.]
-Η αποδοχή των κριτικών απέναντι μας (θετικών/αρνητικών), είναι ευκαιρία για μια βαθύτερη αυτογνωσία μας.
[Προσδιορίζουμε ποιές από τις κριτικές είναι δικαιολογημένες και ποιές σκόπιμες. Οι τελευταίες δεν μας εγγίζουν, τις θεωρούμε κακόπιστες, πικρόχολες, άρα απορριπτέες.]
-Δεν δεχόμαστε, εμείς οι ίδιοι ή κάποιος άλλος που μας ζορίζει, να κάνουμε κάτι που δεν μας αρέσει.
[Τα “κατά συνθήκην” κοινωνικά ψεύδη (υποκρισία, δήθεν έκπληξη ή χαρά, ευγένεια ή αποδοχή, έπαινος ή αναγνώριση, φόβος απώλειας ευκαιρίας) επιβαρύνουν συναισθηματικά όποιον τα βιώνει, χωρίς να τα πιστεύει. Το “όχι”, είναι ισοδύναμη λέξη με το “ναι” και λέγεται με διπλωματικό τρόπο].
–Στη ζωή υπάρχουν δυο λογιών ανησυχητικές καταστάσεις: αυτές που επιδέχονται λύση και οι άλλες για τις οποίες δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
[Στις δεύτερες κρατάμε παθητική στάση, στις πρώτες δουλεύουμε ατομικά ή συλλογικά ειδικά τώρα με την κλιματική επέλαση και την απελευθέρωση πανδημικών φαινομένων και οικονομικοπολεμικών κρίσεων].
-Κρατάμε το μυαλό μας απασχολημένο με πράγματα που αγαπάμε.
[Έτσι, δεν χανόμαστε σε καταστάσεις που δε θέλουμε και μας αγχώνουν. Το μυστικό είναι να ιεραρχούμε τα θέματά μας και να τα σκεφτόμαστε ένα ένα. Η ταυτόχρονη συσσώρευσή τους στο μυαλό μπορεί να μας τρελάνει.]
–Η ζωή είναι “δούναι και λαβείν”:
[Δίνεις; Παίρνεις. Δεν δίνεις; Δεν παίρνεις.]
ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ λέγαμε “Ραντεβού κάθε Σεπτέμβρη” (τίτλος παλιάς αμερικανικής ταινίας), όταν κλείνανε οι χειμερινοί κινηματογράφοι. Όμως, δίνουμε “ραντεβού” κάθε Σεπτέμβρη και στα προβλήματα που μας ταλανίζουν. Επειδή δε όλα ξεκινούν από τον τρόπο που σκεφτόμαστε και από το πώς αντιδρούμε, η πιο σωστή στάση μας σ’ αυτά είναι η μεστή λακωνικής σοφίας, ψύχραιμη κρητική φράση που μας θύμισε φίλος γνωστός Χανιώτης φαρμακοποιός: “Ο νους κουράζει το κορμί, κι ο νους το ξεκουράζει”
Καλό φθινόπωρο!