Ο Σεραφείμ Ρίζος έφτασε στα Χανιά το 2002 ως εκπαιδευτικός και πέρασε πάνω από 21 χρόνια στον τόπο μας, φτιάχνοντας οικογένεια, αναπτύσσοντας ισχυρούς δεσμούς με την τοπική κοινωνία.
Έχοντας έντονη παρουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση και συνδικαλιστική δράση, η ανακοίνωση της αποχώρησής του από τα Χανιά για την Αθήνα, αποτέλεσε μια πολύ καλή αφορμή για έναν απολογισμό. Για αυτά που είδε στον τόπο μας τα τελευταία 20 χρόνια
Το συναντήσαμε λίγο μετά από ένα συλλαλητήριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μια από τις αναρίθημητες διαδηλώσεις στις οποίες πήρε μέρος όλα αυτά τα χρόνια. Ως ενεργός πολίτης, ως συνδικαλιστικής εκπαιδευτικός, ως άνθρωπος της αυτοδιοίκησης.
Μιλώντας μας μάλιστα για τα πρώτα του χρόνια στα Χανιά, θυμάται χαρακτηριστικά πως «τον Νοέμβριο του 2002 έδωσα την πρώτη μου συνέντευξη στα “Χανιώτικα νέα”, τότε στον δημοσιογράφο Γιάννη Λυβιάκη. Με είχε στείλει ο σύλλογος δασκάλων να τον εκπροσωπήσω στη συνέλευση του πανευρωπαϊκού φόρουμ στη Φλωρεντία, τότε που αποφασίστηκαν τα μεγάλα αντιπολεμικά συλλαλητήρια για τον πόλεμο στο Ιράκ. Και έτσι κλείνει ένας κύκλος, όπως άνοιξε… με μια συνέντευξη στα “Χανιώτικα νέα”».
» Ο εκπαιδευτικός με την 20ετή συνδικαλιστική και αυτοδιοικητική παρουσία, αποχαιρετά την πόλη μας και μιλά για την κοινωνία που γνώρισε
Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΧΑΝΕΤΑΙ…
Ρωτάμε τον Σεραφείμ για το πώς είδε τη χανιώτικη κοινωνία και πώς αντιμετωπίστηκε απ’ αυτήν. «Δεν νομίζω ότι στα Χανιά έχουμε μια κλειστή κοινωνία, το αντίθετο θα έλεγα. Αποτελεί μια ανοιχτή, πολυπολιτισμική κοινωνία, δημοκρατική, με βαθιές δημοκρατικές παραδόσεις, ζωντανές. Κι όχι μόνο με κινηματικές δράσεις, αλλά μια πολύ έντονη ζωή και αντιπαράθεση, τόσο που καταλαβαίνεις ότι αναπνέει η δημοκρατία εδώ».
Τι θα άλλαζε όμως σε αυτή την κοινωνία αν μπορούσε; «Τα Χανιά είναι διαφορετικά σε σχέση με αυτά που ήταν πριν 20 χρόνια. Έχουν αλλάξει και δυστυχώς όχι προς το καλύτερο», αναφέρει και εξηγεί: «Όχι σχετικά με τον χαρακτήρα της κοινωνίας, αλλά σε σχέση με την πρόσβαση που έχει η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της πόλης σε αυτό που λέμε “δικαίωμα στην πόλη”. Το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύ πιο έντονη μια σταδιακή μετάλλαξη της πόλης που αποκλειστικά λειτουργεί με βάση τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Αυτό άπτεται των δήμων και των εξελίξεων σε κυβερνητικό κι αυτοδιοικητικό επίπεδο. Η λογική δηλαδή ότι θα γίνουν οι δήμοι μοχλοί ανάπτυξης σημαίνει πως οι πόλεις -κι είναι πιο έντονο αυτό σε τουριστικούς δήμους- υποτάσσονται ουσιαστικά. Στα 9 χρόνια που είμαι στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν έχω δει ούτε ένα νέο σχολείο να ιδρύεται παρόλο που έχουμε πολύ έντονο πρόβλημα σχολικής στέγης. Έχω δει πάρα πολλά σπίτια να χτίζονται και να μη γίνονται για να καλύψουν το στεγαστικό πρόβλημα που είναι εξαιρετικά έντονο αλλά αντίθετα να δίνονται προς εκμετάλλευση σε πολυεθνικές εταιρίες γιατί -για να είμαστε ξεκάθαροι- οι πολυεθνικές εταιρίες το κάνουν αυτό στις πόλεις».
Όντας ο ίδιος εκπαιδευτικός και μέλος του Συλλόγου, μιλά για το σοβαρό στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοί του στα Χανιά αλλά και σε πολλούς άλλους κλάδους και θεωρεί πως ζητήματα όπως αυτό θα αντιμετωπιστούν «αν η οργανωμένη κοινωνία, η εργατική τάξη τα αγγίξει».
Το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύ πιο έντονη μια σταδιακή μετάλλαξη της πόλης που αποκλειστικά λειτουργεί με βάση τα επιχειρηματικά συμφέροντα
ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Στην ερώτησή μας για το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά τα Χανιά, πέρα από τη “μετάλλαξη” που περιέγραψε νωρίτερα, ο Σ. Ρίζος βάζει σε προτεραιότητα τον τομέα της Υγείας. «Είχαμε ένα νοσοκομείο που θα μπορούσε να γίνει αξιοζήλευτο κι έχει φτάσει πλέον στα πρόθυρα της διάλυσης», σημειώνει χαρακτηριστικά, ενώ ψηλά στα θέματα που πρέπει να προσεχτούν στα Χανιά, βάζει κι αυτό των ελεύθερων χώρων.
Με αφορμή τη συζήτηση των ημερών για το στρατόπεδο “Μαρκοπούλου”, σχολιάζει: «Το ζήτημα είναι ότι η οικονομική πολιτική που έχει ακολουθηθεί σε επίπεδο δήμων, έχει οδηγήσει σε καταστροφή του ανθρώπινου και του φυσικού περιβάλλοντος. Αν δούμε μια μεγάλη εικόνα με τις παραλίες των Χανίων και συγκρίνουμε μια φωτογραφία της δυτικής πλευράς του νομού, του ’80 και του 2020, θα καταλάβουμε τη διαφορά. Αυτό ισχύει παντού. Το ζήτημα του αστικού πρασίνου, της δυνατότητας της πρόσβασης στους ελεύθερους χώρους για τους ανθρώπους στην πόλη ολοένα και μειώνεται. Για παράδειγμα, αν εξετάσουμε το τελευταίο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο που ψηφίστηκε στον δήμο, ήμασταν η μόνη παράταξη που δεν το ψήφισε, και το ΣΒΑΚ επίσης, γιατί ουσιαστικά αν δείτε, η πόλη, όλο το παραλιακό μέτωπο δίνεται στον τουρισμό, το κέντρο της πόλης δίνεται στο εμπόριο και το υπόλοιπο για κατοικία. Οπότε καταλαβαίνουμε με μια εικόνα μόνο της πόλης, πολύ εύκολα ποια είναι η εξέλιξη που σχεδιάζεται και προφανώς σε αυτό έχει τεράστια σημασία και το ζήτημα των πάρκων, του αστικού πρασίνου, των ελεύθερων χώρων. Η σημερινή δημοτική Αρχή επικαλείται τον δημόσιο χώρο, αλλά η διαφορά μας είναι ότι τον επικαλείται ως ντεκόρ του ιδιωτικού τομέα, των επιχειρήσεων και όχι ως δικαίωμα πρόσβασης της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Ρωτάμε τον Σ. Ρίζο αν ξεχώρισε θετικά κάποιον αυτοδιοικητικό τα χρόνια που τους έζησε είτε ως δημοτικός είτε ως περιφερειακός σύμβουλος.
«Δεν θέλω να ξεχωρίσω κάποιον, όχι γιατί δεν παίζουνε τα άτομα ρόλο, παίζουνε ιδιαίτερο ρόλο, αλλά η δημοκρατία έχει αντιπαραθέσεις κι αυτό που θα υπερασπιστώ είναι το δικαίωμα στην αντιπαράθεση, στη διαφωνία κι εκεί κρίνεται η ποιότητα της δημοκρατίας, στο πόσο μπορούμε να χειριστούμε τις διαφωνίες και τις μειοψηφίες ούτε στις ομοφωνίες ούτε σε εύκολες πλειοψηφίες» σημειώνει.
Ο ίδιος προσθέτει: «Αν θες να κάνω μια γενίκευση, θα έλεγα ότι στην εποχή μας για να διαχειριστείς την κατάσταση που επικρατεί αρκεί και μια μετριότητα. Για να αντιπαρατεθείς όμως στην κατάσταση που επικρατεί, χρειάζεται να αναπτύξεις πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες και προσωπικές και συλλογικές. Το άτομο παίζει ρόλο στην ιστορία αλλά οι συλλογικότητες είναι αυτές οι οποίες καθορίζουν κι άρα με αυτόν τον τρόπο θα ήθελα να απαντήσω ότι πιστεύω στη δύναμη των συλλογικοτήτων κι όχι στη δύναμη των προσώπων».
ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Όσο για το τι διαφορετικό θα ήθελε να δει στα Χανιά όταν επιστρέψει, ο Σ. Ρίζος κάνει κάνει μια αναδρομή στους «αγώνες του κόσμου και στην προσπάθεια να αντισταθεί σε όλα αυτά που ζήσαμε ιδιαίτερα από το 2008 και μετά» στέκεται ιδιαίτερα σε θέματα δικαιωμάτων και μισθολογικά, αλλά και σε τοπικά ζητήματα όπως ο λόφος Καστέλι και οι Άγιοι Απόστολοι. «Σήμερα μπορεί ο κόσμος, αντί να υπάρχει ένα τεράστιο ξενοδοχείο εκεί στους Αγίους Αποστόλους, να τρέξει, να παίξει, να πάει τα παιδιά του βόλτα», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Συνοψίζοντας, ο ίδιος δηλώνει πως «θα ήθελα και στα Χανιά μια σοσιαλιστική κοινωνία… Υπάρχει ρατσισμός, υπάρχει φτώχεια, υπάρχει πόλεμος, περιβαλλοντική καταστροφή. Χρειαζόμαστε αυτήν την στιγμή μία Αριστερά κι ιδιαίτερα μετά από το εκλογικό αποτέλεσμα που είχαμε πρόσφατα, η οποία και να μπορεί να σταθεί εμπόδιο σε όλα αυτά μέσα συνδεδεμένη με τις αντιστάσεις του κόσμου αλλά ταυτόχρονα να βάλει κι ένα άλλο όραμα, ότι ο σοσιαλισμός -κι εδώ νομίζω είναι η διαφορά μας- δεν είναι κάτι αφηρημένο για το μέλλον, αλλά μια υπαρκτή πολιτική προσέγγιση και διέξοδος στο σήμερα, μια πρόταση στο σήμερα, όχι ένα ουτοπικό όραμα για το αφηρημένο αύριο, κι αν με ρωτάς, αυτό θα ήθελα να σου απαντήσω, ότι θα ήθελα να ζήσουμε τα σοσιαλιστικά Χανιά, τη σοσιαλιστική Ελλάδα κι Ευρώπη.
Για το αν θα άλλαζε κάτι αν γυρνούσε τον χρόνο πίσω στο 2002 απαντά: «Θεωρώ ότι η ζωή του κοινωνικού αγωνιστή είναι μια συναρπαστική ζωή. Δεν μπορώ να ξεχάσω τους δύο μήνες απεργίας το 2006 των εκπαιδευτικών, στην οποία είχα την τιμή να είμαι γραμματέας στο σωματείο εκείνη την περίοδο ή τους αγώνες για το άρθρο 16 που μαζί με τους φοιτητές αμέσως μετά ή τους αγώνες οι οποίοι συνεχίζονται ακόμη και σήμερα ενάντια στην αξιολόγηση, ενάντια στη διαμόρφωση μιας εκπαίδευσης αποκλειστικά για την ελίτ ή στην ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης. […] Θεωρώ ότι ήτανε εξαιρετικά τιμητικό να εκπροσωπώ για 20 χρόνια περίπου τους συναδέλφους μου στο Δ.Σ. του συλλόγου εκπαιδευτικών που με εκλέγανε γιατί νιώθεις ότι είσαι εκπρόσωπος ανθρώπων οι οποίοι όχι απλά λειτουργούν και φτιάχνουνε οάσεις ανθρωπιάς μέσα σε έναν άκαρδο κόσμο για τα παιδιά, αλλά ταυτόχρονα και ηρώων οι οποίοι έχουνε κρατήσει τα σχολεία στις πιο δύσκολες συνθήκες, στην πανδημία για παράδειγμα και για αυτό πραγματικά αν κανείς έχει να μου πει τι κρατάς από τα Χανιά, είναι ένα από αυτά τα οποία έχω πάρα πολύ ψηλά στην ύπαρξή μου, είναι ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης».
