Σεβασμός και προστασία της δημόσιας περιουσίας

Κύριε διευθυντά,
σᾶς μεταφέρω πρόσφατη εἰκόνα ἀπὸ τὸ Νοσοκομεῖο μας.
Στὸ διάδρομο, ἔξω ἀπὸ τὸ θάλαμο ἐπειγόντων περιστατικῶν, εὐάριθμοι συμπολίτες μας περιμένουν νὰ πάρουν πληροφορίες ἀπὸ τοὺς γιατροὺς γιὰ τὴν ὑγεία τῶν ἀγαπημένων τους προσώπων. Ἕνας κύριος, μέσης ἡλικίας καὶ κατὰ τὰ φαινόμενα καλοστεκούμενος, μὴν ἀντέχοντας τὴν ὀρθοστασία πλησίασε τὸν τοῖχο καὶ ἀκούμπησε τὴν πλάτη του. Ἔβαλε πίσω σταυροειδῶς, σὰν μαξιλάρι, τὰ χέρια του καί, γιὰ νὰ αἰσθάνεται μάλλον πιὸ ἄνετα, λύγισε πρὸς τὰ πίσω τὸ ἕνα πόδι του καὶ τὸ ἀκούμπησε ἐπίσης στὸν τοῖχο σὰν ἀντιστήριγμα. Ἐννοεῖται πὼς δὲν εἶχε φροντίσει προηγουμένως νὰ καθαρίσει καὶ μάλιστα ἐπιμελῶς τὸ ὑπόδημά του, μὲ ἀποτέλεσμα ὅ,τι κουβαλοῦσε, ὁρατὸ καὶ ἀόρατο, νὰ μείνει κολλημένο στὸν τοῖχο σὰν σφράγισμα καὶ βεβαίωση γιὰ τὸ ὅτι ἕνας (ἀκόμη) ἐπισκέπτης τοῦ χώρου φρόντισε νὰ ἀφήσει τὸ ἀποτύπωμά του.
Ἀρκετὲς φορὲς συνέβη, στὰ σχολεῖα ποὺ ὑπηρέτησα, μαθητὲς νὰ προκαλέσουν μὲ τὴν ἀπερίσκεπτη συμπεριφορά τους μικροφθορές: ἔγραφαν στοὺς τοίχους καὶ στὰ θρανία τὰ δικά τους, ἀνέβαιναν στὰ θρανία ἢ καὶ στὴν ἕδρα, χάραζαν μὲ αἰχμηρὰ ὄργανα τοίχους, ἕδρα, καθίσματα κ.λπ. Ὅταν συνέβαινε αὐτό, ρωτοῦσα τὸν δράστη: «αὐτὸ ποὺ ἔκαμες ἐδῶ τὸ κάνεις καὶ στὸ σπίτι σου;». Ἀπαντοῦσε μὲ ἀσθενικὴ φωνὴ «ὄχι» καὶ ἔσκυβε τὸ κεφάλι δείχνοντας πὼς καταλαβαίνει τὸ λάθος του.
Πρὸς στιγμὴν σκέφτηκα νὰ ἀπευθύνω τὸ ἴδιο αὐτὸ ἐρώτημα στὸν κύριο τοῦ νοσοκομείου. Φοβήθηκα ὅμως ὅτι, ἀντὶ νὰ σκύψει τὸ κεφάλι του, θὰ ἄνοιγε τὸ στόμα – γιὰ νὰ πεῖ ποιός ξέρει τί. Ἦταν καὶ ἡ ἡλικία του ποὺ μὲ σταμάτησε, καθὼς ἦρθαν στὸ νοῦ μου δυὸ σοφὲς κουβέντες: «ἕξις δευτέρα φύσις» καὶ «φύσιν πονηρὰν μεταβαλεῖν οὐ ρᾴδιον». Ὑπάρχει βέβαια καὶ ἡ νεοελληνικὴ σοφία, ποὺ λέει «γύρευε τὴ δουλειά σου! ».
Μὲ ἀφορμὴ αὐτὴν τὴ συγκεκριμένη σκηνὴ ἔφερα μπροστά μου ἀμέτρητες παρόμοιες εἰκόνες ποὺ ὑπάρχουν γύρω μας καὶ μᾶς στιγματίζουν. Μαρτυροῦν ἀφ’ ἑνὸς πὼς ὁ σεβασμὸς τῆς δημόσιας περιουσίας εἶναι χλιαρὸς ἢ ἀνύπαρκτος, ἀφ’ ἑτέρου πὼς τὸ «φιλοκαλοῦμεν» ἀπὸ τὸν Ἐπιτάφιο τοῦ Περικλῆ καὶ τὴν καλαισθησία εἴτε τὰ ἔχουμε διαγράψει ἀπὸ τὴ ζωή μας εἴτε δὲν ἔγιναν ποτὲ ὁδηγὸς καὶ στάση ζωῆς. Καὶ εὐθύνη γι’ αὐτὸ ἔχουμε ὅλοι, πρωτίστως δὲ ὅσοι ἐξαντλοῦμε τὶς δυνάμεις μας καὶ τὴν κριτική μας μιλώντας μὲν θεωρητικὰ γιὰ τὴν ἀξία τῆς Παιδείας, ξεχνώντας δὲ ὅτι τὸ ὕψιστο αὐτὸ ἀγαθὸ κατακτᾶται μὲ ἔργα, μὲ καθημερινὸ ἀγώνα. Καὶ ὅτι θεμελιώνεται στὸ σχολεῖο ἀπὸ ἐκπαιδευτικοὺς – παιδαγωγοὺς οἱ ὁποῖοι διαθέτουν τὰ μέσα καὶ τὸν τρόπο νὰ πείσουν τοὺς μαθητές των γιὰ τὴν ἀξία ποὺ ἔχει ἡ παλαιά, βιβλικὴ ρήση «δράξασθε παιδείας» (Ψαλμὸς 2, 12). Καὶ οἱ ἴδιοι νὰ μὴ λησμονοῦν ὅτι, ὅπως ἐδῶ καὶ αἰῶνες ἔχει ἐπισημάνει ὁ Μ. Ἀθανάσιος, ἡ ἐκπαίδευση ἀποβλέπει στὴν προκοπή, ἐνῶ ἡ παιδεία στὴν τελείωση τοῦ ἀνθρώπου.
Μὲ τιμή
Γ. Ἰ. Λουπάσης
Φιλόλογος