Σημαντικές προσπάθειες για το προσφυγικό καταβάλλει η Ελλάδα σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ενώ επισημαίνει την ανάγκη η Ευρώπη να προσεγγίσει το θέμα ως ευρωπαϊκό κι όχι ως ζήτημα μιας μεμονωμένης χώρας. Στο μεταξύ, ο συνδυασμός οικονομικής κρίσης, προσφυγικού και ανόδου των ακροδεξιών πολιτικών δυνάμεων απειλούν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και κάνουν επιτακτική την ανάγκη για περισσότερη δημοκρατία και πολιτικές που θα αμβλύνουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες μέσα στην Ευρώπη.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν μεταξύ άλλων, κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών του Ελληνικού Φόρουμ Δημόσιας Πολιτικής με τίτλο «Μία κρίση, δύο κρίσεις, πολλαπλές κρίσεις», που ξεκίνησε την Παρασκευή στο «Kiani Beach Resort» στην Καλύβες Αποκορώνου με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων.
Εκ μέρους των διοργανωτών ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο ΙΕ Νικήτας Κωνσταντινίδης και ο decidendi consultants Κυριάκος Παπαδάκης ανέφεραν, μιλώντας στους δημοσιογράφους, ότι το φόρουμ μέσα από ένα γόνιμο διάλογο ακαδημαϊκών, πολιτικών και επιχειρηματιών επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε σύνθετα ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από την πολυεπίπεδη κρίση που δοκιμάζει την Ευρώπη. Χαρακτήρισαν αλληλένδετα τα φαινόμενα της οικονομικής κρίσης, του προσφυγικού και του Brexit, ενώ τόνισαν ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το «καμπανάκι» που χτυπάει έντονα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς ο κόσμος αισθάνεται ότι δεν ακούγεται η φωνή του και ενισχύονται εξτρεμιστικά και λαϊκιστικά κινήματα.
«Έχουν δημιουργηθεί μεγάλες ανισότητες μέσα στην κοινωνία και εκείνοι που παίρνουν αποφάσεις πρέπει να τις εξομαλύνουν, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα δημοκρατίας που αποτελεί ένα δομικό θέμα στην Ευρώπη και η αναντιστοιχία ανάμεσα στη δημοκρατική αντιπροσώπευση και την αποτελεσματικότητα στη λήψη αποφάσεων», σημείωσαν μεταξύ άλλων. Εξέφρασαν δε την άποψη ότι παρότι υπάρχει χρόνος να αναστραφεί το αρνητικό κλίμα αν δεν ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις το ευρωπαϊκό οικοδόμημα απειλείται ακόμα και με κατάρρευση.
ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ
Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό η υπεύθυνη του Τομέα Προστασίας στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα, Καλλιόπη Στεφανάκη, τόνισε την ανάγκη να ενδυναμωθούν τα μέτρα για τη δημιουργία νόμιμων οδών διαφυγής των προσφύγων, με αφετηρία τις όμορες χώρες των χωρών προέλευσης. Έτσι -τόνισε- θα αποφεύγεται το επικίνδυνο ταξίδι και θα υπάρχει ένας έλεγχος του ποιος έρχεται μέσα από βίζες ανθρωπιστικού τύπου κ.ά. Συγχρόνως -σημείωσε- θα πρέπει να ενδυναμωθούν οι μηχανισμοί μετεγκατάστασης και διαμοιρασμού των προσφύγων σε χώρες της Ε.Ε. οι οποίοι προχωράνε με πολύ αργούς ρυθμούς σε σχέση με τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει οι χώρες.
Σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις και την ακροδεξιά ρητορική που έχει αναπτυχθεί κατά της φιλοξενίας των προσφύγων, η κα Στεφανάκη σημείωσε ότι η καλύτερη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι η ομαλή και γόνιμη κοινωνική ένταξη των προσφύγων στις περιοχές φιλοξενίας, ενώ σχετικά με την κριτική που δέχεται η Ελλάδα για τον τρόπο φιλοξενίας των προσφύγων σχολίασε: «Η Ελλάδα έχει κάνει πάρα πολλές προσπάθειες να αντιμετωπίσει μια κατάσταση η οποία ήταν πρωτοφανής και χρειάζονταν μια ετοιμότητα που υπήρχε μόνο εν μέρει και έπρεπε να στηθεί». Ανέφερε δε ότι πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις στο πεδίο της υποδοχής προσφύγων στην ενδοχώρα, να προχωρήσει σύντομα η εκκένωση καταυλισμών που δεν είναι κατάλληλοι για μακροπρόθεσμη παραμονή, να ενισχυθεί η υπηρεσία ασύλου με προσωπικό κ.ά. και πρόσθεσε: «Από εκεί και πέρα η βοήθεια της Ευρώπης θα πρέπει να είναι ουσιαστική και να προσεγγίζει την κατάσταση των προσφύγων ως ευρωπαϊκό και η Ελλάδα να κάνει ό,τι της αναλογεί».
ΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Για τη σημασία της οικονομικής κρίσης για το μέλλον της Ευρώπης μίλησε ο καθηγητής ευρωπαϊκής πολιτικής οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώργος Παγουλάτος: «Η Ευρώπη είναι ουσιαστικά σήμερα διαιρεμένη σε 2 άξονες: τον άξονα βορά – νότου που αφορά τις πολιτικές λιτότητας και τον άξονα ανατολής – δύσης που αφορά το μεταναστευτικό», σημείωσε, μιλώντας στα «Χ.ν.», διευκρινίζοντας πάντως πως απειλητική για τη βιωσιμότητα της Ε.Ε. είναι μόνο η κρίση της ευρωζώνης κι όχι το μεταναστευτικό.
«Αυτό που χρειάζεται είναι πολιτικές βαθύτερης ενοποίησης για να μπορέσει να γίνει μακροπρόθεσμα βιώσιμη και ισχυρή η ευρωζώνη. Όμως υπάρχει μεγάλη διστακτικότητα διότι είναι δύσκολο να υπάρξει ένας κοινός παρανομαστής επωφελής για όλα τα κράτη μέλη», επεσήμανε και πρόσθεσε ότι για να βελτιωθεί η κατάσταση στην Ευρώπη χρειάζεται τόσο μια αλλαγή στην οικονομική πολιτική, με καλύτερη κατανομή των κινδύνων και τη δημιουργία εργαλείων που θα προστατεύουν τα πιο ευάλωτα κράτη – μέλη, όσο και μια ενδυνάμωση των δημοκρατικών ευρωπαϊκών θεσμών που θα θεραπεύσουν το έλλειμμα δημοκρατίας: «Ωστόσο, η περισσότερη δημοκρατία δεν πρέπει να είναι δημοψηφισματικού τύπου, όπου τα ζητήματα τίθενται απλοϊκά με συνέπεια να παίρνουν το πάνω χέρι οι λαϊκιστές, οι δημαγωγοί και οι ακραίες αντιδημοκρατικές δυνάμεις, αλλά με ενίσχυση των αντιπροσωπευτικών θεσμών που έχουν τη δυνατότητα να μετατρέπουν την ακατέργαστη βούληση σε προτάσεις διακυβέρνησης», σχολίασε ο κ. Παγουλάτος.
Επίσης, αναφερόμενος στην οικονομική πολιτική της Ε.Ε. έκανε λόγο για μεγάλη αναξιοποίητη ευκαιρία που δίνουν τα χαμηλά επιτόκια. «Δυστυχώς, η Ευρώπη δεν αξιοποιεί τη δυνατότητα των χαμηλών ή και αρνητικών επιτοκίων για να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα μαζικών επενδύσεων που θα μπορούσε να τονώσει την οικονομία και να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης σε κράτη – μέλη που δοκιμάζονται περισσότερο από την κρίση», τόνισε, ενώ για την περίπτωση της Ελλάδας, χαρακτήρισε κρίσιμη την έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθώς θα ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ: «Αυτό είναι πολύ σημαντικό και για συμβολικούς λόγους, αλλά και θα εξασφαλίσει χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης, δίνοντας μια ώθηση κερδοφορίας στις τράπεζες που τη χρειάζονται απεγνωσμένα, και θα μειώσει το κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων βοηθώντας στην ανάπτυξη. Αυτή είναι η -όχι επαρκής αλλά- ελάχιστη αναγκαία προϋπόθεση για να μπορέσουμε να περάσουμε σε ανάπτυξη».
