Σημαντική η παιδαγωγική αξία της λαογραφίας

Η παιδαγωγική αξία του λαογραφικού πολιτισμού επισημάνθηκε μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της εσπερίδας λαογραφίας που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης στο Μεγάλο Αρσενάλι.
Hεσπερίδα ήταν αφιερωμένη στην προφορική παράδοση και τις εθιμικές πρακτικές που πλαισιώνουν μία από τις σημαντικότερες περιόδους του λαϊκού εορτολόγιου, τα Χριστούγεννα.
Όπως επεσήμανε η κοινωνική λαογράφος, επικοινωνιολόγος, Μαρία- Στέλλα Ζεάκη, «ο λαογραφικός πολιτισμός έχει μια ιδιαίτερη δυναμική και μπορεί να αξιοποιηθεί στις εκπαιδευτικές κοινότητες γιατί με τα παιδιά δημιουργείται μια θετική βιωματική σχέση με την πολιτιστική κληρονομιά και συνδυάζεται μάθηση και ψυχαγωγία. Επίσης ο λαογραφικός πολιτισμός μπορεί να αξιοποιηθεί στην διαπολιτισμική εκπαίδευση όταν δουλέψουμε με λαογραφικά θέματα άλλων λαών και έχουμε αλλοδαπούς μαθητές μέσα στην τάξη, όπου τα παιδιά εντοπίζουν κυρίως ομοιότητες των πολιτισμών, επίσης στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και άλλους τομείς».
O λαογράφος – δάσκαλος κ. Σταμάτης Αποστολάκης μίλησε για τα έθιμα του δωδεκαήμερου μέσα από μία έκδοση των Χανιώτικων νέων στις αρχές της δεκαετίας του ’80 όπου αναφέρονταν το έθιμο των Χοιροσφαγίων το οποίο μοιράζονταν επίσης σε οικογένειες που δεν είχαν “σκουτελικό”, δηλαδή σε άπορες οικογένειες. Οπως είπε, «η ιδέα της αλληλεγγύης υπήρχε από όταν συστάθηκε η Κρήτη. Τότε εάν έσφαζε ο πατέρας μου ένα γουρουνάκι και ήξερε ότι τρεις άνθρωποι στην γειτονιά δεν είχαν χοιρινό κρέας για να κάνουν Χριστούγεννα, κάναμε το λεγόμενο “σκουτελικό”. ‘Ενα πολύ μεγάλο πιάτο που είχε στην μέση σταροπίλαφο, κομμάτι ψητό κρέας, μία ομαθιά κ.α και προσφέρονταν σε εκείνους που δεν είχαν. Έπειτα υπήρχε το έθιμο του Χριστόψωμου σε κάθε σπίτι, τα Κάλαντα που τότε τα λέγαμε κρατώντας έναν τενεκέ στον οποίο αντί για χρήματα μας έβαζαν λάδι που μετά το πουλούσαμε ανά οκάδες για να πάρουμε παπούτσια».
Από την πλευρά του ο λαογράφος, δάσκαλος κ. Βασίλης Χαρωνίτης αφηγήθηκε τους θρύλους που κληρονομούνται από γενιά σε γενιά. Οπως είπε, «καθισμένοι κοντά στην φωτιά του σπιτιού τους οι παλιοί άνθρωποι έλεγαν ιστορίες και παραμύθια που πολλά από αυτά αναφέρονταν στα Χριστούγεννα. Πολλές παραδόσεις και θρύλοι της Κρήτης, αναφέρονται στην γέννηση του Χριστού, όπως π.χ ότι την Νύχτα των Χριστουγέννων “ανοίγουν” οι ουρανοί και χαρά σε αυτόν που θα ξαγρυπνούσε – και είχε καθαρή καρδιά – και έβλεπε τον ουρανό “ανοικτό”. Τότε σύμφωνα με τον θρύλο, ό,τι ζητούσε αυτός από τον Θεό, θα το έπαιρνε. Όμως έπρεπε να ζητήσει κάτι λίγο, και να το έλεγε γρήγορα, πριν κλείσει ο Ουρανός. Ένας άλλος Θρύλος ήταν ότι στις 25 Δεκεμβρίου που γεννιόνταν ο Χριστός, για να μάθουν οι παλιές γυναίκες την ακριβή ώρα της Γέννησης έπαιρναν αλεύρι και το έκαναν ζυμάρι, χωρίς να βάλουν προζύμι. Δίπλα στο ζυμάρι βάζανε αρισμαρί. Κάποια στιγμή τα άνθη από το αρισμαρί ανοίγανε. Ε, εκείνη την ώρα γεννήθηκε ο Χριστός, σύμφωνα με τον Θρύλο».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με χριστουγεννιάτικους Βυζαντινούς ύμνους από τη Χορωδία του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Ν. Χανίων “Γεώργιος ο Κρής”, υπό τη διεύθυνση του χοράρχου Δημητρίου Κιτάκη, Πρωτοψάλτη, Καθηγητή βυζαντινής Μουσικής».
Την εκδήλωση διοργάνωσε ο: Δήμος Χανίων – ΚΕΠΠΕΔΗΧ ΚΑΜ