Το Πολυτεχνείο Κρήτης, και συγκεκριμένα το Εργαστήριο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Παράκτιας Μηχανικής της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης συνέβαλε με σημαντικά ερευνητικά αποτελέσματα στην ειδική έκθεση για την παγκόσμια αύξηση του πλανήτη κατά 1,5oC.
Mε την έγκριση της συμφωνίας του Παρισιού το 2015, η Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC) κάλεσε την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) να υποβάλει την ειδική αυτή έκθεση εντός του 2018, σχετικά με τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850), καθώς και τα σχετικά σενάρια εκπομπών αερίων.
Ένας βασικός παράγοντας για την ολοκλήρωση της προτεινόμενης έκθεση εντός χρόνου ήταν η ύπαρξη ικανού αριθμού επιστημονικών μελετών που θα αξιολογούνταν και θα αποτελούσαν τη βάση της έκθεσης. Η ανταπόκριση της επιστημονικής κοινότητας ήταν άμεση και υποστηρικτική. Ως εκ τούτου το συμβούλιο της IPCC συνέστησε τον Απρίλιο του 2016 στις κυβερνήσεις των 195 κρατών μελών να αναθέσουν την ειδική έκθεση η οποία και ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2018. Μερικά από τα σημαντικότερα συμπεράσματα της έκθεσης είναι:
• Η δραστηριότητα του ανθρώπου εκτιμάται ότι έχει ήδη προκαλέσει μία μέση παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας κατά περίπου 1οC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
• Η αύξηση αυτή ενδέχεται με μεγάλη βεβαιότητα να φθάσει τους 1,5οC μεταξύ του 2030 και 2052 εάν συνεχισθεί με τον τρέχοντα ρυθμό.
• Η αύξηση της θερμοκρασίας από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα συνεχιστεί για αιώνες έως χιλιετίες και θα προκαλεί περαιτέρω μακροπρόθεσμες αλλαγές στο κλιματικό σύστημα, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, με συναφείς επιπτώσεις.
• Οι κίνδυνοι για τα φυσικά και ανθρώπινα συστήματα που σχετίζονται με το κλίμα είναι υψηλότεροι για το επίπεδο των 1,5°C σχετικά με σήμερα (περίπου 1°C), αλλά χαμηλότεροι από τους 2°C (μεγάλη βεβαιότητα). Οι κίνδυνοι αυτοί εξαρτώνται από το μέγεθος και το ποσοστό θέρμανσης, τη γεωγραφική θέση, τα επίπεδα ανάπτυξης και την ευπάθεια, καθώς και από τις επιλογές και την εφαρμογή μέτρων προσαρμογής και μετριασμού.
• Η δράση κατά της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής πρέπει να ενταθεί και είναι επείγουσα ανάγκη να γίνει προσπάθεια συγκράτησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5οC σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο. Ακόμα και η «μικρή» διαφορά κατά επιπλέον 0,5 οC (στους 2oC) θα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον.
Ο ρόλος του Πολυτεχνείου
Από αριστερά προς δεξιά, καθ. Ι. Κ. Τσάνης, Δρ. Αριστείδης Γ. Κουτρούλης, Κ. Κωνσταντίνος, Δρ. Μ. Γρυλλάκης
Ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Καθηγητής Ιωάννης Τσάνης και οι ερευνητικοί συνεργάτες Αριστείδης Κουτρούλης, Μανώλης Γρυλλάκης, Κωνσταντίνος Σειραδάκης, Ιωάννης Δαλιακόπουλος, Λαμπρινή Παπαδημητρίου και Ιωάννα Παναγέα, συμμετείχαν σε επιστημονικές εργασίες που παρείχαν πληροφορίες στην ειδική έκθεση.
Η σημαντικότερη συμβολή του εργαστηρίου στην έκθεση αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην απορροή (εικόνα) και τις ποτάμιες πλημμύρες που αποτέλεσε βασικό κομμάτι της έκθεσης πάνω στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα πλημμυρικά φαινόμενα.
Τα αποτελέσματα αυτά, καθώς και άλλα αποτελέσματα που σχετίζονται γενικά με μελέτη επιπτώσεων σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο προέρχονται από συνολικά έξι επιστημονικές εργασίες που συνέταξε το εργαστήριο του Πολυτεχνείου Κρήτης. Να σημειωθεί πως το εργαστήριο είχε συμβάλλει επίσης μέσω δύο επιστημονικών εργασιών και στην αντίστοιχη έκθεση της Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος του 2014. Ο τίτλος της έκθεσης (ελεύθερα προσβάσιμης στο διαδίκτυο): «Global Warming of 1.5 °C. Αn IPCC special report on the impacts of global warming of 1.5 °C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty»
