Η παράμετρος της εμβάθυνσης της συνεργασίας των δύο χωρών αναδείχτηκε από τη διευρυμένη διυπουργική συνάντηση Ελλάδας-Ισραήλ, όπως αποτυπώθηκε και στην κοινή συνέντευξη Τύπου των Αλέξη Τσίπρα και Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Οι εργασίες του 2ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας έκλεισαν με την ολοκλήρωση του δείπνου εργασίας σε ολομέλεια των δύο αντιπροσωπειών. Νωρίτερα, οι δύο αρχηγοί υπέγραψαν κοινή δήλωση η οποία ολοκληρώνει το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ, καθώς επίσης και κείμενο συνεργασίας των δύο χωρών για την καινοτομία στον 21ο αιώνα. Προηγήθηκε η τελετή υπογραφής συμφωνιών μεταξύ των ομόλογων υπουργών των δύο χωρών. Οι συμφωνίες που υπογράφησαν αφορούν σε συνεργασίες στους τομείς: του τουρισμού, της δημόσιας ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας, των μεταφορών, ενέργειας και υδάτων, διπλωματικής εκπαίδευσης. Οι δύο αρχηγοί έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των συνεργασιών στον τομέα της οικονομίας και της ενέργειας, που αφορά κυρίως στη συζήτηση για δημιουργία δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη μέσω τερματικών σταθμών LNG στην Ελλάδα ή και την πιθανότητα κατασκευής αγωγών, αλλά και στη συζήτηση για μεταφορά ηλεκτρισμού (euroasian interconnector). Αυτή η συζήτηση θα υπάρξει η δυνατότητα να προχωρήσει περισσότερο αύριο και στην Κύπρο.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη σημερινή συνάντηση εξαιρετικά χρήσιμη, εποικοδομητική και σημαντική και τόνισε ότι εξέφρασαν την κοινή βούλησή τους να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες συνεργασίες με απτά αποτελέσματα για την ανάπτυξη και την ευημερία των χωρών και των λαών μας και την Ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή. Ο κ. Τσίπρας είπε ότι υπογράμμισαν τη σταθερή πεποίθησή τους ότι η προαγωγή της ενεργειακής μας συνεργασίας θα δώσει τη δυνατότητα και στις χώρες μας και της ευρύτερης περιοχής να αναπτυχθεί ένα πλαίσιο συνεργασίας και περιφερειακής ανάπτυξης που θα προάγει τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή. Ο Μπ. Νετανιάχου σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι ένας πραγματικός φίλος κι αυτή η φιλία μπορεί να αναπτυχθεί σε πραγματική συμμαχία για την ειρήνη, την πρόοδο και την ασφάλεια, μια φιλία και συνεργασία που, όπως είπε, ενισχύεται από τη σημερινή διακυβερνητική συνάντηση.
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στα διμερή κείμενα που υπογράφησαν από τους υπουργούς και που αφορούν στη συνεργασία σε τομείς όπως ο τουρισμός, το περιβάλλον, η ενέργεια, η διαχείριση των υδάτων, η έρευνα και η τεχνολογία και η καινοτομία, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Πρόσθεσε ότι οι δύο χώρες προχωρούν στην προώθηση συγκεκριμένων προγραμμάτων κοινής δράσης, με τον τομέα της οικονομίας να αποτελεί ριζικής σημασίας, στο οποίο εντάσσεται και η προσέλκυση επενδύσεων ισραηλινών επιχειρήσεων. Επίσης, η ενίσχυση του τουρισμού, η βιοτεχνολογία, η αφαλάτωση.
Ο κ. Νετανιάχου είπε ότι η μοναδική δημοκρατία της Μέσης Ανατολής υποδέχεται με υπερηφάνεια τον πρωθυπουργό της πρώτης δημοκρατίας του κόσμου, πρόσθεσε ότι πρόκειται για δύο αρχαίους λαούς. Ανέφερε ότι κατά την κατ’ ιδίαν συνάντηση τους έδειξε στον κ. Τσίπρα από το παράθυρο την παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ και του είπε ότι αυτή είναι η δική τους Ακρόπολη, χαρακτηρίζοντας την Ακρόπολη και την πόλη του Δαυίδ ως θεμέλιους λίθους μεγάλου μέρους του σύγχρονου πολιτισμού. Ο κ. Νετανιάχου ανέφερε ότι Ελλάδα και Ισραήλ έχουν κοινή επιθυμία να αγκαλιάσουν το μέλλον και να προσεγγίσουν τις τεχνολογικές υποσχέσεις του 21ου αιώνα. Είπε ότι η Ελλάδα και το Ισραήλ ζουν σε μια περιοχή που είναι ευάλωτη και υφίσταται την απειλή των ακραίων Μουσουλμάνων και πως η διεύρυνση του φάσματος των συνεργασιών τους έχει κάνει πολλά για την ανάπτυξη και την ασφάλεια, την ενέργεια, την καινοτομία. Σε σχετική ερώτηση, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είπε ότι οι σχέσεις της χώρας του με πολλές από τις χώρες της Ευρώπης είναι πολύ καλές και πως ίσως με την ΕΕ δεν είναι τα πράγματα όσο θα ήθελε καλά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα ήθελε να είναι πιο κοντά.
“Μήνυμα εποικοδομητικής συνεργασίας στέλνει η τριμερής Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ”
Σε σχέση με την τριμερή που πραγματοποιείται αύριο Πέμπτη στη Λευκωσία, προς την οποία μεταβαίνει ο πρωθυπουργός και το υπουργικό κλιμάκιο που τον συνοδεύει, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι αυτή η τριμερής σύνοδος στέλνει το μήνυμα της εποικοδομητικής συνεργασίας, “προκειμένου να μετατρέπουμε τα πλεονεκτήματα που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, σε δύναμη που θα προχωρήσει την πρόοδο μέσα από τη συνανάπτυξη και τη συνεργασία”. Ο πρωθυπουργός είπε ότι η περιοχή στο παρελθόν υπήρξε πεδίο συγκρούσεων επειδή έχει πολύ σημαντικό πλούτο, και υπογράμμισε ότι “αυτός ο πλούτος αντί να αποτελεί πεδίο διχασμού πρέπει να αποτελέσει πεδίο συνεργασίας, ώστε μέσα από αυτή να γίνουμε όλοι καλύτεροι”. Τόνισε ότι η τριμερής αυτή συνεργασία δεν στρέφεται εναντίον τρίτων χωρών, και πως θα ήμασταν χαρούμενοι αν βλέπαμε κι άλλες χώρες να ακολουθούν το δικό μας παράδειγμα.
Ο κ. Νετανιάχου είπε ότι η συνεργασία του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο είναι ανεξάρτητη, είναι αυτόνομη. Είπε ότι είναι καιρός να εξομαλυνθούν οι σχέσεις τους με την Τουρκία, ότι δεν γνωρίζει αν θα το καταφέρουν, αλλά θα συνεχίσουν να το επιδιώκουν.
Οι περιφερειακές εξελίξεις, το Κυπριακό, το Παλαιστινιακό
Οι δύο αρχηγοί, Αλ. Τσίπρας και Μπ. Νετανιάχου, συζήτησαν και για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, εξελίξεις αστάθειας στη γειτονιά, στη Συρία, τη Λιβύη, το μέτωπο της τρομοκρατίας. Επιπλέον, συνομίλησαν και για το προσφυγικό, μια κρίση, που όπως υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας είναι διεθνής και ευρωπαϊκή, ενώ ευχαρίστησε την ισραηλινή κυβέρνηση για την συνεισφορά της στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, για τη δωρεά 1,5 τόνου φαρμακευτικού υλικού για την περίθαλψη των προσφύγων, αλλά και τις ΜΚΟ για την επιθυμία τους να συνδράμουν.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι η χώρα με μια ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική κάνει σημαντικές προσπάθειες να παίξει ρόλο καταλύτη και σταθεροποιητή στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και σε αυτή την κατεύθυνση η επιλογή της για πιο στενή συνεργασία με στρατηγικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή .Τόσο η σημερινή διμερής όσο και η αυριανή τριμερής είναι βήματα ουσιαστικά που αλλάζουν το πλαίσιο της συνεργασίας των κρατών μας στην ευρύτερη περιοχή, με στόχο τη σταθερότητα, τη συνεργασία, την οικονομική πρόοδο, ανέφερε.
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι συζήτησαν το Κυπριακό και το Παλαιστινιακό, “όπου τόσο στο θέμα του Κυπριακού επισημάναμε την ανάγκη μιας δίκαιης βιώσιμης επίλυσης επί τη βάσει των αποφάσεων του ΟΗΕ, όσο δε για το Παλαιστινιακό την ανάγκη να ξαναρχίσουν συνομιλίες με στόχο μια λύση δύο κρατών που θα συμβιώνουν ειρηνικά και με ασφάλεια”. Ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι όταν δύο ηγέτες χωρών που θέλουν να είναι φίλες χώρες συζητούν πρέπει να συζητούν με ειλικρίνεια” και πρόσθεσε ότι εξέφρασε “στον φίλο πρωθυπουργό Νετανιάχου την έντονη ανησυχία μας για την αύξηση βίαιων επιθέσεων κατά Ισραηλινών πολιτών, ταυτόχρονα όμως και την ανησυχία μας για το ότι δεν βλέπουμε άμεσα ορατή την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών και την άποψή μας ότι αυτή την προοπτική, η πολιτική των εποικισμών την αποδυναμώνει, δεν την ενισχύει”. Είπε ακόμη ότι η Ελλάδα, φίλη χώρα του Ισραήλ και ταυτόχρονα παραδοσιακά φίλη χώρα των Παλαιστινίων, θέλει να παίξει ένα δημιουργικό ρόλο στην προώθηση της ειρήνης και αυτό γίνεται μόνο από τον διάλογο.
Σε σχετική ερώτηση, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως, όπως είχαν κάνει ήδη κι άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η ελληνική Βουλή υιοθέτησε ψήφισμα που αφενός αναγνωρίζει την προοπτική αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους και αφετέρου τονίζει τη σημασία των απευθείας ειρηνικών διαπραγματεύσεων καλώντας την ελληνική κυβέρνηση να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών. Τόνισε ότι αυτό αποτελεί κι έναν επιπρόσθετο λόγο ώστε η χώρα μας να παίξει ένα ρόλο εποικοδομητικό στην αποκλιμάκωση της έντασης και της βελτίωσης του κλίματος. “Είναι σταθερή η πεποίθησή μας ότι μια βιώσιμη λύση στο Παλαιστινιακό δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί παρά μόνο μέσα από έναν απευθείας ουσιαστικό ειλικρινή και θαρραλέο ειρηνευτικό διάλογο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Σε σχετική ερώτηση αναφορικά με τα τελευταία χτυπήματα στο Ισραήλ , ο κ. Νετανιάχου είπε, μεταξύ άλλων, ότι το Ισραήλ αντιστέκεται σε οποιονδήποτε επιχειρεί να το πλήξει και πως η αντίδραση του σε μια τέτοια κατάσταση, απ’ όπου κι αν προέρχεται θα είναι μια ισχυρή απάντηση. Είπε ότι η άμυνα είναι το δυνατό σημείο της χώρας και πως η Χαμάς το καταλαβαίνει αυτό πάρα πολύ καλά.
Σε ερώτηση που δέχτηκε ο πρωθυπουργός σχετικά με την κάλυψη αρχαίων αγαλμάτων κατά την επίσκεψη του Ιρανού προέδρου στην Ιταλία και τις σχέσεις της χώρας μας με το Ιράν, ο κ. Τσίπρας ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η Ελλάδα θέλει να έχει εποικοδομητικό ρόλο-γέφυρα ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς, ότι είναι υπερήφανη για την πολυδιάστατη και ενεργητική πολιτική που έχει, προσθέτοντας ότι η χώρα απλώνει χέρι συνεργασίας σε όσους θέλουν να ανταμείψουν αυτή τη φιλία σεβόμενοι όμως πάντα το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των οργανισμών στους οποίους συμμετέχει η Ελλάδα. “Εμείς στην Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να καλύψουμε τα αγάλματα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού”, τόνισε ο κ. Τσίπρας, σημειώνοντας ότι αυτή η πολιτισμική κληρονομιά δεν ανήκει σε κανέναν και δεν προκαλεί καμιά κοσμοθεωρία γιατί είναι μια παγκόσμια κληρονομιά που πρέπει να τη σεβόμαστε.
Για την ημέρα μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος
Με την διμερή συνάντηση να συμπίπτει χρονικά σήμερα με την Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, οι δύο αρχηγοί αναφέρθηκαν σχετικά. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μίλησε μεταξύ άλλων για το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, και πρόσθεσε ότι δεν αρκεί να θυμόμαστε, αλλά να είμαστε σε επιφυλακή για την αντιμετώπιση τυχόν νέων γενοκτονιών και νέων αναταράξεων. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στους Έλληνες που είχαν βοηθήσει Εβραίους να αποφύγουν τον θάνατο, τονίζοντας ότι “αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ, ήταν μια πολύ μεγάλη απόδειξη θάρρους”. Είπε ότι η κυβέρνηση της Ελλάδας αντιμετωπίζει τον φασισμό και τον νεοναζισμό, κάτι το οποίο χαιρέτισε, για να τονίσει ότι η Ελλάδα, το λίκνο της δημοκρατίας παραμένει προπύργιο της ελευθερίας και της ανοχής κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για την κοινότητα των πολιτισμένων λαών.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι πρέπει να μένει άσβεστη η μνήμη του ειδεχθέστερου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού, γιατί από την ιστορία μας μπορούμε να διαμορφώσουμε συνείδηση για να αποφύγουμε παρόμοια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο μέλλον. Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι η ελληνική Βουλή σήμερα για πρώτη φορά τίμησε τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος σε μια ειδική συνεδρίαση. “Η χώρα μου δεν έμεινε ποτέ αμέτοχη στις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας. Δεν ήταν ποτέ μια ουδέτερη ζώνη, αλλά πήρε μέρος για να υπερασπιστεί πάντοτε το δίκιο κι ο λαός μας στα χρόνια του ναζισμού αντιτάχθηκε, μια γενναία απαράμιλλη αντίσταση κατά του ναζισμού”, τόνισε. Σημείωσε ότι αυτή η αντίσταση συνιστά τον λόγω για να συνεχίσει η ελληνική πολιτεία να δείχνει μηδενική ανοχή στον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό. Ο κ. Τσίπρας κάλεσε τον κ. Νετανιάχου την επόμενη φορά που θα έρθει στην Ελλάδα να επισκεφτούν μαζί τη Θεσσαλονίκη, όπου ήταν η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα, και να αποτίσουν φόρο τιμής στους ανθρώπους που χάθηκαν.
Το πρόγραμμα της τριμερούς Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ
Η Τριμερής σύνοδος θα περιλαμβάνει κατ’ ιδίαν και διευρυμένες διμερείς συνομιλίες (Ελλάδα-Κύπρος, Κύπρος-Ισραήλ), καθώς επίσης και τριμερείς συναντήσεις, κατ’ ιδίαν μεταξύ των ηγετών και σε διευρυμένη σύνθεση. Η σύνοδος αναμένεται να ολοκληρωθεί με υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για διαχείριση υδάτων, κοινές δηλώσεις στον Τύπο και γεύμα.
Ειδικότερα, μετά την τελετή υποδοχής κατά την άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία, στις 9:20 θα υπάρξει κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη. Εν συνεχεία θα πραγματοποιηθεί η Διευρυμένη Διμερής Συνάντηση Ελλάδας – Κύπρου. Ακολουθεί η διευρυμένη διμερής συνάντηση Κύπρου – Ισραήλ και στις 11:30 πραγματοποιείται η Τριμερής συνάντηση Α. Τσίπρα – Ν. Αναστασιάδη – Μπ. Νετανιάχου και κατόπιν η Διευρυμένη Τριμερής Συνάντηση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ. Για τις 13:10 έχουν προγραμματιστεί η τελετή υπογραφής και οι κοινές δηλώσεις και στις 13:40 το γεύμα.
Στην Κύπρο τον πρωθυπουργό θα συνοδεύσουν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, η αναπληρώτρια υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά, ο υπουργός Υποδομών – Μεταφορών – Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης, ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας Κώστας Φωτάκης, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, η υπουργός παρά τω πρωθυπουργό – κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη.
