ΜΕΡΟΣ 2
Παρά την εκδηλωμένη απόφαση της κυβέρνησης και τις «επιθυμίες» των αξιωματούχων της Ε.Ε. θεωρούμε ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνει μέσα σε 7 χρόνια που διαρκεί το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.
Είναι προτιμότερο να γίνουμε μάρτυρες μίας σταθεροποίησης της πτώσης και ενός φρεναρίσματος, με ταυτόχρονη αναστροφή της κατάστασης που έχει εμπεδωθεί στη χώρα, με βασικό επίκεντρο την ελάφρυνση των νεόπτωχων Ελλήνων. Στο δεύτερο μέρος της ανάλυσης που επιχειρούμε, δίνουμε την προσοχή μας στις διαδικασίες για την απορρόφηση των κονδυλίων του νέου Ε.Σ.Π.Α. (τωρινού ΣΕΣ).
Οι διαδικασίες των προκηρύξεων
Σύμφωνα με τις προετοιμασίες του αρμόδιου Υπουργείου ανάπτυξης συνεπάγεται ότι αμέσως μετά την έγκριση του προγράμματος, συνολικού ύψους 26 δισ. ευρώ θα δοθεί το “πράσινο φως” για την έναρξη των προκηρύξεων οι οποίες μέσα στη χρονιά, όπως ανακοινώθηκε, θα αφορούν:
• Απασχόληση – εκπαίδευση – κατάρτιση νέων.
• Ενίσχυση ευπαθών κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια άνεργοι, ΑΜΕΑ, κ.ά.)
• Αντιμετώπιση της φτώχειας.
• Υποστήριξη ανέργων για δημιουργία επιχειρήσεων.
• Επιταγές (vouchers) για πρόσληψη νέων ανέργων.
• Απασχόληση ανέργων σε δράσεις κοινωφελούς εργασίας.
• Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών (συνέχιση του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’ οίκον).
Οι δράσεις αυτές είναι ήδη δρομολογημένες και μερικές απ’ αυτές έρχονται από παρόμοιες δράσεις του παρελθόντος, όπως η αντιμετώπιση της φτώχειας, τονίζουμε όμως ότι με δεδομένα τα λάθη του παρελθόντος, εσκεμμένα ή όχι, τόσο από την Κομισιόν, όσο και από την ελληνική γραφειοκρατία, κρατάμε ιδιαίτερα μικρό καλάθι!
Τα προγράμματα κοινωνικού χαρακτήρα (για την ανεργία, τη φτώχεια, κ.λπ.) θα είναι εμπροσθοβαρή, δηλαδή το μεγαλύτερο τμήμα των κονδυλίων θα διοχετευθεί στην κοινωνία κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του προγράμματος οπότε τα κοινωνικά προβλήματα είναι περισσότερο οξυμένα λόγω της κρίσης.
Επιμέρους επιχειρησιακά προγράμματα
Σύμφωνα με το Υπουργείο ανάπτυξης, θα ακολουθήσει η επίσημη υποβολή στην Ε.Ε. για έγκριση των επιμέρους επιχειρησιακών προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α.
Τα βασικά χαρακτηριστικά των επιχειρησιακών προγραμμάτων και οι δράσεις που θα ενισχυθούν έχουν ως εξής:
1. “Επιχειρηματικότητα – Ανταγωνιστικότητα – Καινοτομία”.
Προϋπολογισμός: 4,55 δισ. ευρώ, ήτοι το πρόγραμμα αυτό είναι το μεγαλύτερο του νέου Ε.Σ.Π.Α., το οποίο θα απορροφήσει το 25 % των πόρων. Οι τομείς προτεραιότητας είναι: Τουρισμός, Αγροδιατροφικός τομέας, Logistics, Περιβαλλοντική Βιομηχανία, Φάρμακα-Υγεία, Παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Δημιουργικές Βιομηχανίες και πολιτισμός.
Ενισχύσεις για: εξαγωγικές επιχειρήσεις, πιστοποίηση (branding) αγροδιατροφικών προϊόντων, νέες επιχειρήσεις από νέους-γυναίκες, τουριστική προβολή, εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση – αξιοποίηση αποβλήτων, καινοτομία.
2. “Μεταρρύθμιση του Δημοσίου”
Προϋπολογισμός: 0,5 δισ. ευρώ, που θα καλύψει τις ακόλουθες δράσεις:
• Παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους πολίτες, εκσυγχρονισμός της δικαιοσύνης, αξιολόγηση ανθρώπινου δυναμικού, αναβάθμιση ΟΤΑ Α’ και Β΄ Βαθμού.
• Αναδιοργάνωση δομών και λειτουργίας, Δράσεις διαχείρισης της μετανάστευσης.
• Αναδιοργάνωση των υπηρεσιών Υγείας.
3. “Περιβάλλον – Μεταφορές”
Προϋπολογισμός: 4,2 δισ. ευρώ, που θα καλύψει τις ακόλουθες δράσεις: Ολοκλήρωση Διευρωπαϊκού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου, Μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης, Έργα αεροδρομίων, λιμενικά έργα, Διαχείριση αποβλήτων, Νέες υποδομές αλλά και ολοκλήρωση έργων του προηγούμενου Ε.Σ.Π.Α.
4. “Εκπαίδευση-Κατάρτιση-Απασχόληση”
Προϋπολογισμός: 2,5 δισ. Ευρώ που θα καλύψει τις ακόλουθες δράσεις:
• Κατάρτιση-βελτίωση δεξιοτήτων, Κουπόνια ανέργων, Βρεφονηπιακοί σταθμοί,
• Εκσυγχρονισμός Ο.Α.Ε.Δ., Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για νέους, γυναίκες, μακροχρόνια άνεργους, Καινοτόμα προγράμματα για την ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, Σύνδεση της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης με την αγορά εργασίας, Μείωση πρόωρης εγκατάλειψης σχολείου, Απασχόληση νέων.
Σημειώνεται ότι αυξάνεται το ποσοστό συμμετοχής του Ε.Κ.Τ. στο Ε.Σ.Π.Α. από 25% σε 31%
5. “Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης”.
Προϋπολογισμός: 5,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων 1,5 δισ. ευρώ μέσω Π.Ε.Π. Το ποσόν αυτό θα καλύψει τις ακόλουθες δράσεις: Επενδύσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και παραγωγικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, στήριξη των παραγωγών προϊόντων με συγκριτικό πλεονέκτημα και εξαγωγικό χαρακτήρα, στήριξη επιχειρήσεων μεταποίησης και εμπορία αγροτικών προϊόντων, στήριξη των νέων γεωργών για τη δημιουργία βιώσιμων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων στην ύπαιθρο, υποστήριξη πιλοτικών προγραμμάτων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, προϊόντων και τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων.
6. “Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας”
Προϋπολογισμός (εκτιμώμενο ποσό) 333 εκατ. ευρώ, που θα καλύψει τις ακόλουθες δράσεις:
• Επενδύσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στο σύνολο των κλάδων του τομέα (αλιεία, υδατοκαλλιέργειες.
• Εμπόριο και μεταποίηση), Ενίσχυση των υδατοκαλλιεργειών για την παραγωγή ειδών με εμπορική αξία.
• Προώθηση της καινοτομίας σε όλη την αλυσίδα αξίας του τομέα της αλιείας, Βελτίωση της οργάνωσης των αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
7. “13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά”
Προϋπολογισμός: 6,75 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 του συνολικού ΣΕΣ. Εχει προγραμματιστεί για κάθε Περιφέρεια (Π.Ε.Π.) ξεχωριστό πρόγραμμα για τα δυο βασικά ταμεία ΕΤΠΑ και Ε.Κ.Τ. Ο προϋπολογισμός αυτός θα δώσει έμφαση σε αναπτυξιακά έργα αλλά και επιχειρηματικότητα, κοινωνικές δράσεις, πολυτομεακά και πολυταμειακά προγράμματα.