Με σπουδές στο βιολί, µπαρόκ βιολί, στη σύνθεση και στα µαθηµατικά, ξεκινώντας από το Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης και ολοκληρώνοντας τη µαθητεία του στο Oberlin College και το Yale Universlty στις Η.Π.Α., κι έχοντας συµπράξει ως σολίστας µε κορυφαίες ορχήστρες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ από το 2003 είναι είναι µόνιµος εξάρχων της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, ο Σίµος Παπάνας βρίσκεται αυτές τις ηµέρες στα Χανιά, συµµετέχοντας στο διεθνές φεστιβάλ “Festum π”, όπου θα εµφανιστεί σε δύο µουσικές παραστάσεις.
Ένα φεστιβάλ που επιχειρεί να φέρει κοντά τη µουσική µε τα µαθηµατικά, ακολουθώντας τα χνάρια της πυθαγόρειας προσέγγισης, και το οποίο µοιάζει να ταιριάζει “γάντι” στις σπουδές και την πορεία του καταξιωµένου Έλληνα µουσικού: «Κατάγοµαι από οικογένεια µαθηµατικών. Ωστόσο, έχω να ασχοληθώ σοβαρά µε τα µαθηµατικά περίπου 20 χρόνια», σχολιάζει ο ίδιος στις “διαδροµές” καθώς τον ρωτάµε για τη σχέση του µε την επιστήµη των αριθµών.
«Πάντως», τονίζει συνεχίζοντας, «τα µαθηµατικά βρίσκονται σε οτιδήποτε έχει δοµή και σε οποιοδήποτε φυσικό φαινόµενο. Εποµένως, η µουσική, που εµπίπτει και στις δύο αυτές κατηγορίες, έχει µέσα της µαθηµατικά. Από την άλλη, η µουσική περιέχει και κάτι που είναι ανεξήγητο από τα µαθηµατικά: είναι ο τρόπος µε τον οποίο προκαλεί συναισθήµατα. Αυτό είναι κάτι που κάνει τη µουσική έναν τελείως διαφορετικό κόσµο από τα µαθηµατικά».
ΒΡΑ∆ΙΑ ΜΕ ΜΠΑΧ ΚΑΙ ΧΕΡΣΕΛ
Μουσική και µαθηµατικά µπορεί να συνιστούν δύο αυτόνοµους κόσµους, ωστόσο, διατηρούν µεταξύ τους εκλεκτικές συγγένειες που συχνά εκφράζονται δηµιουργικά µέσα στο έργο σηµαντικών προσωπικοτήτων. Μία τέτοια περίπτωση είναι του Βρετανού αστρονόµου και µπαρόκ συνθέτη Γουίλιαµ Χέρσελ, όπου ο Σίµος Παπάνας θα ερµηνεύσει κάποια καπρίτσια του στη συναυλία που θα δώσει µαζί µε τον τσελίστα ∆ήµο Γκουνταρούλη (ο οποίος θα ερµηνεύει Μπαχ), στο Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, την Τρίτη 16 Ιουλίου, στις 20:30. «Ο Γουίλιαµ Χέρσελ είναι περισσότερο γνωστός ως ο πατέρας της αστρονοµίας καθώς είναι αυτός που ανακάλυψε, µεταξύ άλλων, τον πλανήτη Ουρανό. Ταυτόχρονα, όµως, ήταν και µουσικός και δούλεψε πάνω σε µία θεωρία επιχειρώντας να συνδέσει τις αρµονικές έλξεις µε τις βαρυτικές έλξεις των ουρανίων σωµάτων. Βρήκα, λοιπόν, πολύ ενδιαφέρον να παίξω κάποιες συνθέσεις του και να παρουσιαστούν για πρώτη φορά στην Κρήτη», αναφέρει ο κ. Παπάνας.
∆ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Στην ερώτησή µας αν πιστεύει ότι η “ψαλίδα” ανάµεσα στην επαρχία και την Αθήνα έχει κλείσει σε ό,τι αφορά τα µουσικά πράγµατα, ο συνοµιλητής µας απαντά: «Ειδικά στην Κρήτη βλέπω τελευταία να γίνονται σπουδαία πράγµατα, όπως για παράδειγµα στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου που διευθύνει ο Μύρων Μιχαηλίδης ή στο ∆ηµοτικό Ωδείο Ηρακλείου που είναι ο Γιώργος ∆εµερτζής κ.λπ. Πέρα από αυτό, η Κρήτη προσφέρεται για να σηµαντικά µουσικά event. Για να το πω απλά, ένας καλλιτέχνης προτιµά να έρθει στην Κρήτη για να παίξει από το να πάει στο Ανόβερο. Η προοπτική που έχει το νησί σας σε αυτό το επίπεδο είναι πολύ µεγάλη. Γενικότερα, ο πολιτιστικός τουρισµός, που συνδέεται µε µεγάλα πολιτιστικά γεγονότα, είναι ένα στοίχηµα που θα πρέπει να το κερδίσει η Κρήτη, γιατί αυτό θα αναβαθµίσει και την ποιότητα του τουρισµού που έρχεται. Σε αυτή την κατεύθυνση θα βοηθούσε η δηµιουργία µιας ορχήστρας στο νησί. Από όσο γνωρίζω, υπάρχει κοινό που θα αγκαλιάσει µια τέτοια προοπτική».
«∆ΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΖΗΛΕΨΟΥΜΕ ΤΙΠΟΤΑ»
Έχοντας συνεργασίες µε µεγάλες ορχήστρες του εξωτερικού όπως του θεάτρου Bolshoi, τη Geneva Camerata, τη Kammerorchester Basel, τη Φιλαρµονική της Σόφιας, τη Συµφωνική του Μονάχου κ.ά., καθώς και κορυφαίες ελληνικές ορχήστρες (Κρατικές Ορχήστρες Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Καµεράτα Αθήνας, Εθνική Συµφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ κ.ά.), ρωτάµε τον Σίµα Παπάνα πώς κρίνει το επίπεδο των Ελλήνων µουσικών σε σχέση µε το εξωτερικό: «Μπορώ να πω ότι έχουµε πλέον ένα πάρα πολύ υψηλού επιπέδου µουσικό δυναµικό. Αυτό που µας λείπει είναι θεσµοί, ορχήστρες, όπερες κ.λπ. Για παράδειγµα έχουµε στην Ελλάδα την Εθνική Λυρική Σκηνή, αλλά η γειτονική Βουλγαρία έχει 6 όπερες», σχολιάζει ο συνοµιλητής µας και προσθέτει: «Το επίπεδο όµως των µουσικών µας είναι υψηλό. Για παράδειγµα, η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης πριν από λίγες ηµέρες βρέθηκε στη Σόφια όπου παίξαµε σε µια κατάµεστη από κόσµο αίθουσα. Το ίδιο και στο Βουκουρέστι που παίξαµε και είχαµε standing ovation για 4 λεπτά. Είχαµε επίσης µια πάρα πολύ επιτυχηµένη συναυλία στη Ρώµη, ενώ πρόσφατα παρουσιάσαµε δισκογραφική δουλειά στη Deutche Grammophon, τη σπουδαιότερη δισκογραφική εταιρεία παγκοσµίως. Καταλαβαίνετε ότι η Deutche Grammophon δεν έχει ανάγκη να έρθει στην Ελλάδα και να ηχογραφήσει µε την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Μπορεί να ηχογραφήσει µε όποια ορχήστρα θέλει. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα στοίχηµα που το κερδίσαµε εµείς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί, πλέον, έχουµε τη δυνατότητα να κοιτάµε στα µάτια τις καλές ευρωπαϊκές ορχήστρες. Η εποχή κατά την οποία κοιτούσαµε µε ένα κόµπλεξ κατωτερότητας αυτά που συνέβαιναν εκτός έχει περάσει».
Το αποτέλεσµα αυτό προέκυψε µέσα από προσπάθειες χρόνων, εξηγεί ο συνοµιλητής µας και µέσα από τη στήριξη της Πολιτείας στους µουσικούς θεσµούς που υπάρχουν. «Από εκεί και πέρα, ένα από τα ζητήµατα που είναι σε εκκρεµότητα –κι έχουµε αργήσει πάρα πολύ ως χώρα- αλλά από όσο γνωρίζω η Πολιτεία θέλει να προχωρήσει, είναι η ίδρυση Ακαδηµίας Παραστατικών Τεχνών, ενώ είναι πολύ σηµαντικό να προχωρήσει η διαβάθµιση των ωδείων και η αξιολόγησή τους», λέει καταλήγοντας ο κ. Παπάνας.
Μουσικές παραστάσεις
Ο Σίµος Παπάνας θα εµφανιστεί στο πλαίσιο του Φεστιβάλ “Festum π” σε δύο µουσικές παραστάσεις, ενώ το πρόγραµµα του Φεστιβάλ περιλαµβάνει ρεσιτάλ κι από άλλους σηµαντικούς ερµηνευτές. Ειδικότερα:
– Σήµερα, 13 Ιουλίου στο θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” στις 20:30, συναυλία των Σίµου Παπάνα (βιολί), ∆ήµου Γκουνταρούλη (βιολοντσέλο) και Βασίλη Βαρβαρέσου (πιάνο) µε έργα των Haydn και Schubert.
– Στις 14 Ιουλίου στο θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” στις 19:00, οι ∆ηµήτρης Βακάκης (λύρα) και Karol Beffa (πιάνο) “χτίζουν” µια γέφυρα µουσικού αυτοσχεδιασµού ανάµεσα στα Χανιά και το Παρίσι, ενώ στις 20:00, στον ίδιο χώρο, θα πραγµατοποιηθεί προβολή της ταινίας βωβού κινηµατογράφου του 1930 “Au bonheur des Dames” του Julien Duvivier, συνοδευόµενη στο πιάνο από τον Karol Beffa.
– Στις 16 Ιουλίου στο Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη στις 20:30, θα φιλοξενηθεί συναυλία των Σίµου Παπάνα (βιολί) και ∆ήµου Γκουνταρούλη (βιολοντσέλο) µε έργα του J.S. Bach.
– Στις 17 Ιουλίου στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων στις 20:30, ρεσιτάλ πιάνου της Arielle Beck, µε έργα των Schumann, Chopin και Liszt.
