Ηρωικός, ασκητικός, πνευματικός αγωνιστής ημέρας και νύχτας αξιώνεται τη νέκρωση των αμαρτητικών παθών, την ενδυνάμωση των αγαθών λογισμών, την αύξηση της αγαπητικής διάθεσης για τον συνάνθρωπο, το περιβάλλον, την κτιστή δημιουργία, τη γη και τον ουρανό.
Κυριολεκτικά ξεπερνά τους όρους της πίστεως ζώντας ως επίγειος άγγελος και μόνο με το άκουσμα της αρετής του προσελκύει πλήθος πιστών κοντά του, που θέλουν να τον μιμηθούν με αποτέλεσμα η έρημος να μεταμορφώνεται σε πόλη «του ιδίου υπάρχοντος πολιτάρχου, νομοθέτου και γυμνασιάρχου» των πολιτών της νεοσύστατης μοναστικής, ασκητικής πολιτείας.
Τον τιμούμε κατεξοχήν ως θεμελιωτή και οργανωτή του μοναχισμού του οποίου οι νόμοι και οι κανόνες λειτουργίας και απαντοχής του μοναστικού ιδεώδους ισχύουν μέχρι σήμερα.
Πέραν τούτων, «των Χριστιανών διωκομένων και θανατουμένων… έδραμε εις βοήθεια αυτών και παραμυθίαν». Από την πόλη των ασκητικών αγώνων της ερήμου νοιάζεται για την εν Χριστώ ζωή των πιστών, των κατά κόσμον διαβιούντων και συμπαραστέκεται οσσάκις αυτό είναι αναγκαίο.
Ακόμα, «ταραττομένης της Εκκλησίας» από τους αιρετικούς αφήνει προς καιρόν την έρημο και βρίσκεται στην Αλεξάνδρεια υπέρ της Ορθοδοξίας με αποτέλεσμα πολλούς από τους απίστους να επαναφέρει στην πίστη του Χριστού «δια της χάριτος των εαυτού λόγων».
Με την πίστη των προφητών και με την ασκητική του Προδρόμου έγινε ο οικιστής της ερήμου και της οικουμένης το στήριγμα. Κανένα κακό και σε κανένα. Ακόμα και για τον διάβολο, γιατί το κακό δεν καταπολεμείται και δεν νικάται με το κακό. Αντίθετα μάλιστα, αυξάνει και γίνεται περισσότερο επικίνδυνο. Το κακό ακόμα και το δαιμονικό καταβάλλεται και νικάται με το αγαθό. (Από τις διδαχές του Μ. Αντωνίου).
Μάλιστα λέγεται ότι ο διάβολος κάποτε δοκίμασε την αγαπητική απαντοχή του Αγίου Αντωνίου απογοητεύτηκε και έφυγε συντετριμμένος.
Άξιος και τιμημένος ο Άγιος Αντώνιος αποκαλύπτει διαχρονικά τη δύναμη που έχουμε οι άνθρωποι να μπορούμε να κυριαρχούμε και να διαφεντεύουμε τις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου, χρήματα και αξιώματα.
Ο Άγιος ελευθερώνεται από αυτά εθελούσια και τον ίδιο τον κόσμο και της κατά κόσμου ζωής και αποσύρεται εις την έρημο, όπου κυριολεκτικά θριαμβεύει, χωρίς ποτέ να αγνοήσει τον κόσμο.
Πρώτος και κύριος όλων των οσίων και θεοφόρων πατέρων.
Ο μοναχισμός κατά τον Άγιο και η ζωή της ερήμου ευρύτερα δεν σημαίνουν άρνηση του κόσμου και των κατά κόσμου γενομένων γι’ αυτό και όταν χρειάστηκε ο Άγιος παρεμβαίνει από την έρημο για την ειρηνική παραγωγική λειτουργική ζωή της κοινωνίας και των πιστών.
Κυρίως μάλιστα στις μεγάλες εκείνες δύσκολες καταστάσεις των διωγμών και των αιρέσεων. Δεν αδιαφορεί για ό,τι γίνεται στον κόσμο, αγωνίζεται για να λειτουργεί και στον κόσμο η αγάπη του Θεού, όπως λειτουργεί στην έρημο.
Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε χρειαζόμαστε αναστήματα ως αυτό του Αγίου Αντωνίου, που θα μπουν μπροστά στους άρχοντες και τους πολιτικούς μας να νουθετήσουν, να εμπνεύσουν, με την άγια ζωή τους και να υποδείξουν διεξόδους λύτρωσης και σωτηρίας, απελευθέρωσης από τα δεινά της κρίσης και της ανέχειας που ζούμε.
Εμπνέουμε όχι με τη γνωστική μας εμβρίθεια ή με την πλειονότητα των σκέψεών μας αλλά κατ’ εξοχήν και μόνο με την άγια ζωή μας.
Οι άγιοι Παΐσιος και Πορφύριος αγωνιστές της Αγιορείτικης ασκητικής δεν ήταν σπουδασμένοι στα σχολεία και τα πανεπιστήμια του κόσμου, σπούδασαν στο σχολείο της κατά Χριστόν ζωής, ήθους και πολιτείας και αξιώθηκαν της αγιότητος του μόνου Αγιάζοντος Χριστού και με αυτήν εμπνέουν και ελκύουν και με αυτήν ξεπερνούν τα αδιέξοδα του παρόντος και ανοίγουν διεξόδους ζωής και πολιτισμού σε όσους καταφεύγουν σ’ αυτούς.
Αντωνίου του Μεγάλου και Καθηγητού της ερήμου, επικαλούμενοι τις ευχές, τις πρεσβείες και τις ευλογίες του, υπομένουμε του παρόντος τις δυσκολίες προσωρινώς και ελπίζουμε στη μόνιμη χαρά του μέλλοντος.