Κάθε μέρα του χρόνου έχει σημαδευτεί στους αιώνες με αγώνες ενάντια στη δουλεία, στην ανισότητα, στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Tις προάλλες ο εγγονός μου με ρώτησε «Παππού τι δουλειά έκανες στην Τράπεζα;».
«Ημουν προϊστάμενος», του απαντώ.
«Δηλαδή, τι δουλειά είναι αυτή;».
«Ε, να κάθε πρωί έλεγα στους 6 υπαλλήλους μου τι δουλειές να κάνουν μέχρι τις 3:30 που φεύγαμε».
«Α κατάλαβα, λέει με μάτια που λάμπουν ‘είχες 6 δούλους!».
«Οχι -διαμαρτύρομαι- δεν ήταν δούλοι», προσπαθώ να τον πείσω, αλλά μάταια.
Θυμήθηκα το περιστατικό σήμερα Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της δουλείας. Και επειδή η μνήμη λειτουργεί αλυσιδωτά ανασύρθηκαν επεισόδια, εμπειρίες και γεγονότα που ήταν θαμμένα σε αραχνιασμένα αρχεία της επεισοδικής μας μνήμης.
Κάποτε στην Αφρική…
Θυμάμαι ήταν τα χρόνια που γίνονταν οι μεγάλες αλλαγές στην μαύρη ήπειρο. Σκηνή πρώτη, στην Λουάντα πρωτεύουσα της Αγκόλα αποικίας της Πορτογαλίας. Στην κορυφή ενός μικρού λόφου μεταλλεύματος βρισκόταν ο πάνοπλος φρουρός-επιστάτης εφοδιασμένος και με βούρδουλα. Κάτω οι εργάτες-δούλοι φτυάριζαν το μετάλλευμα.
Σκηνή δεύτερη, στο αυτοκρατορικό Μαρόκο, στην μεντίνα της ιστορικής πόλης Φεζ. Μικρά παιδιά πραγματικοί σκλάβοι εργάζονται σε ελάχιστα τετραγωνικά σφυρηλατώντας μπρούτζινα σκεύη ή σε αργαλειούς. Αναρίθμητες τέτοιες σκηνές είναι γραμμένες στη μνήμη των θυμάτων…
Σαν σήμερα
Μια μικρή ιστορική αναδρομή με τη βοήθεια του διαδικτύου αποκαλύπτει και μας θυμίζει αγώνες δούλων για ελευθερία, αναρρίχηση δικτατόρων, πολέμους και επαναστάσεις.
Να θυμηθούμε ότι σαν σήμερα 2 Δεκεμβρίου…
• Το 1851, ο Ναπολέων Γ΄ καταλύει με πραξικόπημα τη 2η Γαλλική Δημοκρατία και γίνεται δικτάτορας.
• Το 1956, ο Τσε Γκεβάρα, κι ο Φιντέλ Κάστρο αποβιβάζονται στην Κούβα, για να πολεμήσουν τον δικτάτορα Φουλσένσιο Μπατίστα.
• Το 1979, σε δημοψήφισμα που διεξάγεται στο Ιράν, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί συγκεντρώνει όλες τις εξουσίες.
• Το 1984, μεγάλες ποσότητες τοξικών ουσιών διέρρευσαν από το εργοστάσιο της Union Carbide στο Μποπάλ της Ινδίας, με αποτέλεσμα τον θάνατο 15.000 ανθρώπων και την πρόκληση αναπηριών σε 500.000.
• Το 1990, τα στρατεύματα του Ιντρίς Ντεμπί εισβάλλουν στο Τσαντ και ο ίδιος γίνεται ισόβιος ηγέτης της χώρας.
• Το 1991, στη Συρία επανεκλέγεται πρόεδρος ο Χαφέζ αλ Άσαντ.
• Τέλος, το 2004, αρχίζει η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς δύναμή της 7 χιλιάδων στρατιωτών διαδέχεται την πολυεθνή δύναμη του ΝΑΤΟ στη Βοσνία.
Χανιώτες ανελεύθεροι
Αναρωτηθήκατε ποτέ πόση ελευθερία και τι ποιότητα ζωής έχουν οι παρακάτω κατηγορίες συμπολιτών μας;
• Ανελεύθεροι είναι αυτοί που κατοικούν σε απόσταση βολής από κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Εχετε ακούσει για τις οικογένειες που ζουν με κλειστά παράθυρα, τραβηγμένες κουρτίνες, ή δεν κάθονται στα μπαλκόνια τους;
Αναφέρομαι σε αυτούς που γνωρίζουν την ύπαρξή τους και προφυλάσσονται. Για τους αδαείς, που αγνοούν την ύπαρξη μιας κεραίας δίπλα τους σχολίασα σχετικά την 11η Νοεμβρίου.
• Ανελεύθεροι είναι κι αυτοί που ζουν σε θορυβώδεις συνοικίες, κεντρικούς δρόμους, δίπλα σε νυχτερινά κέντρα, λιμάνια, αεροδρόμια… Αν έχουν συνεχώς κλειστά πόρτες και παράθυρα γλυτώνουν από τις επιπτώσεις έκθεσης σε υπερβολικό θόρυβο.
• Ανελεύθεροι είναι αυτοί που κατοικούν σε περιοχές που βρίθουν από οσμές. Ξέρετε αυτές που σε κατακυριεύουν με το φύσημα μιας σπηλιάδας.
• Ανελεύθερα είναι και τα 100δες μικρά παιδιά που ζαλώνονται υπέρβαρες τσάντες και τα οποία υφίστανται την καθημερινή ψυχολογική πίεση της ορθογραφίας.
• Ανελεύθεροι είναι οι μαθητές, φοιτητές που δεν αντιστέκονται στην από καθέδρας μοναδική διδακτική προσέγγιση.
• Σε κατάσταση δουλείας-εξάρτησης είναι ένας ανεξακρίβωτος αριθμός εξαρτημένων ή υπό απεξάρτηση Χανιωτών που γυρίζουν τις γειτονιές επαιτώντας. Ειρωνεία της τύχης σαν σήμερα το 1993 δολοφονήθηκε ο Πάμπλο Εσκομπάρ, ο μεγαλύτερος έμπορος ναρκωτικών που είχε διαφθείρει, εθίσει και δηλητηριάσει αμέτρητο αριθμό ατόμων.
Συμπερασματικά
Κατ’ επίφαση ελεύθεροι, ζούμε σε συνθήκες που μας επιβάλλουν όρια, περιθώρια, κανόνες και δεσμά για κάθε στιγμή του 24ώρου μας.
Οι σκλάβοι της αρχαιότητας, του μεσαίωνα και των αποικιών (πρώην και νυν) οργανωνόταν και αγωνιζόταν για να κατακτήσουν την ελευθερία τους.
Σύγχρονοι σκλάβοι όλων των πολιτισμών και της τεχνολογίας αδυνατούμε να “δούμε” τα δεσμά μας, δυσκολευόμαστε να οργανωθούμε και σπάνια αγωνιζόμαστε.
• Επικοινωνία polygnosi@gmail.com facebook: polygnosi
• Πτυχ. Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Μaster Εκπαίδευσης στη Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’.
Παγκόσμιες Μέρες Δεκεμβρίου
2 Δεκεμβρίου: Διεθνής Ημέρα για την Κατάργηση της Δουλείας
3 Δεκεμβρίου: Διεθνής Ημέρα για τα Άτομα με Αναπηρία
9 Δεκεμβρίου: Διεθνής Ημέρα κατά της Διαφθοράς
10 Δεκεμβρίου: Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
18 Δεκεμβρίου: Διεθνής Ημέρα για τους Μετανάστες
20 Δεκεμβρίου: Διεθνής Ημέρα Ανθρώπινης Αλληλεγγύης