Σκέψεις… από μιαν εθελόντρια

Διάβασα ένα νέο στον Τύπο που, στην αρχή τουλάχιστον, έμοιαζε να είναι η λύση σε πολλά από τα προβλήματα που μας βασανίζουν αυτόν τον καιρό. Γιατί με όλους αυτούς τους σεισμούς που ταρακούνησαν το νησί μας τον τελευταίο μήνα, διάφορες σκέψεις περνάνε από το μυαλό όλων μας. Σκέψεις στην χειρότερη περίπτωση κακές, φοβιστικές, στην καλύτερη αδιάφορες. Το θέμα είναι ότι όλοι, λίγο πολύ, έχουμε θορυβηθεί. Μέχρι και η περιφέρεια ανακοινώνει τα μέρη συγκέντρωσης του πληθυσμού σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης. Κι εμείς, ο κάθε ένας μας, αναρωτιέται τί δυνατότητες προφύλαξης άραγε να έχει, αν κάποια στιγμή παρ ελπίδα συμβεί ένα κακό. Βέβαια μια ηλικιωμένη σοφή κυρία που ήξερα έλεγε σε αντίστοιχες περιπτώσεις, με ακράδαντη πίστη: «του Θεού δεν μπορεί να του χωστεί κιανείς». Κι ο λαός μας με την βαθιά σοφία του υποστηρίζει πως: «οπού του μέλει να πνιγεί ποτέ του δεν πεθαίνει». Δηλ ότι τελικά δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς από την μοίρα του (βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε προσπάθειες να την αλλάξουμε γι αυτό που νομίζουμε το καλύτερο δυνατόν).
Διαβάζω λοιπόν στην εφημερίδα για μια νέα επιχείρηση, αμερικάνικη βεβαίως, που απλώνει παρακλάδια σε όλες τις ηπείρους. Για μια εταιρεία που χτίζει καταφύγια με διαμερίσματα και σπίτια ανά τον κόσμο. Με σκοπό να κρατήσει τους «τυχερούς» κατοίκους των χωριών αυτών ζωντανούς σε περίπτωση πυρηνικής καταστροφής , σεισμού, χημικού πολέμου ή κάποιας άλλης αντίστοιχης συμφοράς που θα εξαφανίσει όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους.
-Λες; Σκέφτομαι. Λες να είναι αυτή η λύση; Η απάντηση στους προβληματισμούς μου;
Όμως παρακάτω το άρθρο επεξηγεί ότι τα μέρη αυτά, υπόγεια, τεράστια, επιπλωμένα με διακοσμητή και με όλες τις σύγχρονες ανέσεις, «πεντάστερα», απευθύνονται σε λίγους. Μόνο σε πάμπλουτους που έχουν κάμποσα δισεκατομμύρια να διαθέσουν για την εγγραφή στην πολυπόθητη λίστα με τους υποψήφιους πελάτες, την ετήσια ενοικίαση και την κατοχή κάποιων από τα παλατάκια της εταιρείας . Για να καταλάβετε για τί μεγέθη μιλάμε υπάρχουν κατοικίες εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων, εξοπλισμένες με όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Οι υπόγειες αυτές πόλεις χτισμένες σε καταφύγια που είχαν κατασκευαστεί ήδη από τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου, φτάνουν μέχρι τα 76 στρέμματα και έχουν όλα τα απαραίτητα για να εξασφαλίσουν την ζωή των κατοίκων τους για πολλά χρόνια, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουν στον έξω κόσμο. Κοιτάσματα που τροφοδοτούν ντιζελομηχανές, ταμιευτήρες νερού, εγκαταστάσεις εξαερισμού, κλιματισμού και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Εννοείται ότι δεν λείπουν τα γυμναστήρια, οι πισίνες, τα μπαρ, τα καμπαρέ, οι κινηματογράφοι. Η επιχείρηση καλύπτει όλες τις πιθανές ή απίθανες ανάγκες και επιθυμίες των ενοίκων. Θα διαθέτει επίσης και μια συλλογή ζωολογικών ειδών ένα αρχείο με κειμήλια και θησαυρούς της ανθρωπότητας ένα μητρώο σύγχρονων ρεκόρ (αφού δεν θα έχει τα ζωντανά γνήσια είδη θα τα έχει όλα μουσειακά). Και όλα αυτά προστατευμένα από χαλύβδινες θύρες πολλών τόνων που θα κρατήσουν απέξω από το «βασίλειο» όλους τους ραδιενεργούς, χημικούς, βιολογικούς και τοξικούς παράγοντες. Φιλοδοξία και σκοπός της επιχείρησης είναι, λέει το άρθρο, να σώσει κάποια στιγμή έναν άνθρωπο ανά ένα εκατομμύριο ανθρώπους στην γη. Δηλ από τα επτά μισή δισεκατομμύρια να φτάσουμε στους επτά μισή χιλιάδες κατοίκους.
Τα διαβάζω όλα αυτά και κουνώ σκεφτική το κεφάλι. Τι είδους κόσμος έχουμε καταντήσει. Αντί να αγωνιζόμαστε για την ειρήνη και την ευημερία όλων, προωθούμε χάριν του κέρδους και μόνο, επιχειρήσεις και δράσεις βασισμένες στην συμφορά και την ανάγκη. Προσέξτε όμως.. Θα σωθούν κάποιοι, αλλά όχι όλοι. Μόνο οι έχοντες και κατέχοντες.. Ο νόμος της αγοράς θα μου πείτε. Κι ο νόμος του ανθρώπου; Θα αντειπώ;
Αλλά και μετά για σκεφτείτε. Τι ζωή θα είναι αυτή;. Χωρίς φυσικό περιβάλλον (αυτό θα έχει καταστραφεί. Αν έχει μείνει κάπου θα είναι μακριά από τους ζωντανούς), χωρίς ζώα (αυτά αποκλείονται), χωρίς περίσσιους ανθρώπους(οι πόλεις θα είναι από τριάντα τέσσερεις μέχρι πεντακόσιες οικογένειες). Θα μου πείτε εγώ να είμαι καλά κι όλοι οι υπόλοιποι να πάνε να πνιγούν. Μα θα μπορέσει να ζήσει κάποιος καλά, ξεκομμένος από όλα αυτά που τον κάνουν άνθρωπο. Την επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση;
Τα υπόγεια καταφύγια δεν είναι καινούργια εφεύρεση. Θυμάμαι πολύ καλά την Μαλακοπή και το Καϊμακλί υπόγειες πόλεις στην Καππαδοκία χτισμένες, μέχρι έντεκα επίπεδα κάτω από το έδαφος, για να προστατέψουν τον πληθυσμό τους από τους αναρίθμητους κατακτητές που εποφθαλμιούσαν τον τόπο τους. Κι εκεί κάτω από την επιφάνεια της γης σπίτια-καταλύματα ανθρώπων και ζώων- πλατείες, δρομάκια, μαγαζιά, ελαιουργεία, πηγάδια, οπές εξαερισμού. Και ένας πελώριος βράχος να κλείνει την είσοδο και να αφήνει τους κακούς απέξω. Από τότε ακόμα, από το ταξίδι μου, διερωτόμουν πως μπορούσαν και ζούσαν οι άνθρωποι μέσα εκεί, ακόμα κι αν ήταν κλεισμένοι μόνο για λίγες μέρες. Την ίδια απορία έχω και τώρα. Ωστόσο μου φαίνεται πιο ανθρώπινη, πιο φυσιολογική η ζωή στις πόλεις της Καππαδοκίας από αυτήν στα σύγχρονα καταφύγια. Στην Μαλακοπή και στο Καϊμακλί όλοι οι κάτοικοι είχαν ένα τόπο να μείνουν μέσα στην υπόγεια πόλη τους. Διακρίσεις εκεί δεν γίνονταν. Και τα ζώα τους κι αυτά μαζί.
Τα καινούργια καταφύγια μοιάζουν πιο αποστειρωμένα, πιο αφιλόξενα. Μοιάζουν κι αυτά στους καινούργιους ανθρώπους. Απόμακροι, ακοινώνητοι, κλεισμένοι στον εαυτό και τα θέλω τους. Που είναι η επικοινωνία, οι σχέσεις, τα συναισθήματα, το δόσιμο και η χαρά που μας δίνουν όλα αυτά; Άραγε δεν τα χρειαζόμαστε πια;