Δεν ξέρω αν διαβάσατε μια έκθεση που κυκλοφόρησε το τελευταίο 20ήμερο στον έντυπο και ηλεκτρονικό Tύπο. Μια έκθεση της Κομισιόν όπου διαπιστώνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της, πολλοί Έλληνες μαθητές υστερούν σε βασικές μαθησιακές γνώσεις όπως η ανάγνωση και ότι οι επιδόσεις των στα μαθηματικά την έκθεση και τις φυσικές επιστήμες είναι χαμηλότερες από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Με το που διάβασα την έκθεση αυτή που κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο και βρίθει ποσοστών αμορφωσιάς των Ελληνόπουλων αυτομάτως σχηματίστηκε στο μυαλό μου μια ερώτηση,
-Ποια παιδιά στερούνται τα βασικά στοιχεία εκπαίδευσης; Τα παιδιά του brain drain, οι επιστήμονες που καθημερινά εγκαταλείπουν την χώρα μας, που είναι περιζήτητα σε όλον τον κόσμο για την θεωρητική τους κατάρτιση και για να στελεχώσουν εταιρείες, ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια; Οξύμωρη δεν είναι αυτή η ερώτηση; Πώς συμβιβάζεται το ένα με το άλλο; Θυμάμαι συζητήσεις που έχω κάνει κατά καιρούς για τους νέους επιστήμονες μας του εξωτερικού. Κοιτάζω τις οικογένειες συγγενών και φίλων και μετράω τα ξενητεμένα τους παιδιά. Όλα με τα πτυχία, τα μεταπτυχιακά, τα διδακτορικά τους. Με μια βαλίτσα προσόντα το καθένα που δεν μπορεί να αξιοποιήσει η μαμά Ελλάδα. Ή που δεν θέλει. Και τα αναγκάζει να πάρουν τον δρόμο της φυγής για ένα καλύτερο μέλλον και για μια μεγαλύτερη αναγνώριση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους.
Είναι δυνατόν αυτά τα παιδιά να είναι εκπαιδευτικά αναλφάβητα όπως υποστηρίζει η πιο πάνω έκθεση;
Μετά ήρθε στο νου μου μια συζήτηση που έκανα πρόσφατα με έναν νέο άνθρωπο σπουδαγμένο και στις τέσσερεις βαθμίδες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Μου έλεγε για τους μαθητές του λυκείου και μου μιλούσε για ένα μάθημα εκτός της ύλης των πανελλαδικών.
-Αυτό το μάθημα κανείς δεν το υπολογίζει μου έλεγε.
-Γιατί; Ρώτησα με αφέλεια.
-Γιατί δεν είναι μάθημα των εξετάσεων. Μου απάντησε ήρεμα και με απόλυτη σιγουριά.
-Και λοιπόν; συνεχίζω εγώ. Δεν προσφέρει γνώσεις; Δεν σας δίνει κάτι;
-Όχι. Από την στιγμή που δεν είναι μάθημα των πανελλαδικών κανείς δεν το λογαριάζει. Ίσως μόνο, κάποιοι λίγοι άριστοι μαθητές του 19 και του 20,
-Μα δεν σας νοιάζει να μάθετε, να αποκτήσετε γνώσεις; Αυτήν την ερώτηση την σκέφτηκα μόνο. Δεν την έκανα φωναχτά γιατί είδα ότι το ενδιαφέρον του συνομιλητή μου είχε ήδη φύγει από το θέμα αυτό. Πώς να τους νοιάζει η γνώση αυτή καθ αυτή συνέχισα την νοερή συνομιλία με τον εαυτό μου όταν για τα πάντα υπάρχει μια απάντηση στο διαδίκτυο; Σωστή, λάθος, αδιάφορο. Πάντως υπάρχει απάντηση και πολλές φορές γίνεται και μεγάλη συζήτηση μεταξύ διαφόρων συνομιλητών. Όπου εξαπολύονται κρίσεις και επικρίσεις χωρίς οι συζητούντες να έχουν καν, τις περισσότερες φορές, επαρκή γνώση του θέματος.
Πώς να τους νοιάζουν τα άλλα μαθήματα αφού για να πετύχουν τον κύριο σκοπό τους τα περισσότερα πρέπει να πηγαίνουν στο σχολείο, να κάνουν ξένες γλώσσες και ιδιαίτερα για τα μαθήματα των εξετάσεων; Να διαβάζουν νυχθημερόν και να ξεχνούν να ζήσουν και να απολαύσουν την νεανική και εφηβική τους ηλικία;
-Για όλα φταίει το σύστημα συνεχίζω την δίχως λόγια νοερή μου συζήτηση. Που απαξιώνει τους δασκάλους, που απαξιώνει την μάθηση. Που αντί για σκεπτόμενους κοινωνικοποιημένους ανθρώπους επιθυμεί πρόβατα που θα κουμαντάρονται εύκολα και θα δημιουργούν λιγότερα προβλήματα στην εξίσου ανεπαρκή και ανεκπαίδευτη πολιτική εξουσία.
Στην ίδια έκθεση που ανέφερα παραπάνω μέσα στον σωρό των αρνητικών έχει και δυό θετικούς δείκτες για τα παιδιά μας. Έχουμε λιγότερους νέους φοιτητές που εγκαταλείπουν τις σπουδές τους. Και έχουμε μεγαλύτερο αριθμό πτυχιούχων πανεπιστημίου μεταξύ των ηλικιών 30 με 34. Σε αυτούς τους δυό τομείς τα ποσοστά μας είναι μεγαλύτερα από των μέσο όρο των Ευρωπαίων.
Βέβαια. Το καταλαβαίνω αυτό. Όλοι οι γονείς θέλουνε μια καλύτερη ζωή για τα παιδιά τους. Θεωρούν πως ένα πτυχίο τούς την εξασφαλίζει αυτήν την ζωή. Την πιο ξεκούραστη και πιο άνετη. Βέβαια, οι κακές γλώσσες λένε πως δεν είναι αυτός ο λόγος που όλες οι οικογένειες θέλουν τα παιδιά τους σπουδαγμένα. Υποστηρίζουν βασίμως, ότι τα θέλουν με πτυχίο μόνο για λόγους επίδειξης και εγωϊσμού δικού τους.
Και η έκθεση θέτει, εν κατακλείδι, το θέμα της εκπαιδευτικής φτώχειας δηλ. της συνεχούς υποβάθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος που με την σειρά της δημιουργεί συνθήκες για μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες μιας και το ποσοστό μας αυτό είναι αρκετά υψηλό.
Λοιπόν τι συμπεράσματα βγάζει κανείς από όλους τούτους τους πλίνθους και κεράμους που σας παρέθεσα;
Εμένα η δική μου αμελητέα γνώμη λέει πως ενώ έχωμε ένα υλικό ανθρώπινο που μπορεί να αποδώσει πολύ και να καρπίσει τις τέχνες και τις επιστήμες παγκοσμίως – ακόμα κι αν με πείτε υπερφίαλη, αυτό πιστεύω-, και να δώσει στην πατρίδα μας την αίγλη και τον σεβασμό που της αξίζουν, οι κυβερνώντες και το σύστημα το υποβαθμίζουν συνειδητά και εν γνώσει τους. Αντί να δώσουν σημασία, ώθηση και χρήματα στην παιδεία ώστε οι νέοι μας να καλλιεργήσουν τις όποιες ικανότητες τους και να βγουν στην κοινωνία σπουδαγμένοι, ώριμοι και συνειδητοί πολίτες της χώρας μας μα και του κόσμου ολόκληρου, με το να απαξιούν συνεχώς και μονίμως το εκπαιδευτικό σύστημα βγάζουν στην κοινωνία ανεκπαίδευτους, αγενείς, φωνακλάδες, γκρινιάρηδες και θυμωμένους ξερόλες.