– Διάβασα στο διαδίκτυο το τελευταίο σου κείμενο για τις εκκλησίες της Αιθιοπίας και για τους πιστούς εκεί, μου είπε η φιλενάδα εξ ανατολών. Με έκανε να θυμηθώ την δική μας εκδρομή, συμπλήρωσε. Θυμάσαι το Πάσχα που ήμασταν στην Μέση Ανατολή;
Νεράκι κυλήσανε τα δώδεκα χρόνια που έχουνε περάσει από τότε και αναδύθηκε στην μνήμη μου μια πολύ ιδιαίτερη εκδρομή, που κάναμε μαζί με την συγκεκριμένη φίλη. Τέτοια εποχή, Απρίλης και Πάσχα ήτανε και τότε, που ταξιδέψαμε σε τρείς χώρες της περιοχής αυτής. Στην Συρία, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Και τι δεν είδαμε! Απομεινάρια πολιτισμών, ναούς, πόλεις, θέατρα, κάστρα των σταυροφόρων τεχνολογικά επιτεύγματα της πολύ πρώιμης εποχής της ανθρωπότητας. Ιδιαίτερους πολιτισμούς σαν αυτόν των Ναβαταίων στο φαράγγι της Πέτρας και του βασιλείου της Παλμύρας στην έρημο. Μας εντυπωσίασαν οι λαοί, ιδιαίτερα της Συρίας. Τι χαμογελαστοί χαρούμενοι και φιλόξενοι άνθρωποι που ήταν.
-Προλάβαμε και πήγαμε σχολιάσαμε για πολλοστή φορά, με την φιλενάδα. Σήμερα στην περιοχή αυτή που τόσο θαυμάσαμε πριν λίγα χρόνια, κυριαρχεί ο πόλεμος. Οι χθεσινοί αρχόντοι γινήκανε πρόσφυγες και περιφέρονται ανά τον κόσμο για να βρούνε μέρος να σωθούνε και να ριζώσουνε.
Πόσα δεν είχαμε ζήσει τότε. Περιδιαβήκαμε τις γεμάτες χρώματα και μυρωδιές γειτονιές και δρόμους των πόλεών τους. Παζαρέψαμε στα μαγαζιά τους που μοιάζανε με την σπηλιά του Αλλαντίν-είχανε τα πάντα μέσα. Ήπιαμε τσάϊ και ακούσαμε τους παραμυθάδες στα καφενεία τους. Περπατήσαμε ώρες ατέλειωτες σε αρχαιολογικούς χώρους και σκονισμένες παλιές πολιτείες ανάμεσα σε σπασμένους κίονες, πλακοστρωμένες οδούς, αρχαίες αγορές και απομεινάρια κατοικιών. Και παντού όπου και να βρισκόμαστε κάπου θα κουτουλούσαμε σε μιαν στήλη, σε ένα ψηφιδωτό ή μια πινακίδα που είχαν πάνω τους λέξεις ή κείμενα ολόκληρα. Όλα γραμμένα στα Ελληνικά. Δεν υπήρχε περίπτωση να πάμε για αξιοθέατα και να μην συναντήσουμε πάμπολλα τέτοια υπολείμματα πολιτισμού. Ο Μέγας Αλέξανδρος, η στρατιά και οι διάδοχοί του που πέρασαν από εκεί, ήδη από τον 3ο π.Χ. αιώνα έχουν αφήσει τα σημάδια τους σπαρμένα παντού. Οι ξεναγοί μας ξαφνιάζονταν όταν μας έβλεπαν να τις διαβάζουμε. Μας ρωτούσαν πως μπορούμε να καταλαβαίνουμε τι έγραφαν και τους έκανε εντύπωση που τους λέγαμε πως ακόμα μέχρι σήμερα. μιλάμε και γράφωμε στην ίδια γλώσσα. Θαρρώ περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, πέρα από τις πλούσιες και μεγάλες πόλεις, τα επιβλητικά θέατρα, τα αγάλματα, ήτανε τούτες δω οι επιγραφές, που μιλούσαν και έδειχναν το αποτύπωμα του μεγάλου στρατηλάτη σε τούτο δω το κομμάτι του κόσμου. Το πώς επηρέασε και το πώς άλλαξε με το πέρασμά του όλον τον τόπο.
Μα και θρησκευτικά μνημεία συναντήσαμε. Εκεί στο κέντρο της περιοχής αυτής, κοιτίδας τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών είδαμε τζαμιά μα και ναούς επιβλητικούς και μεγαλοπρεπή μοναστήρια και προσκυνήματα.
Την Μ. Παρασκευή έτυχε να ταξιδεύουμε όλη μέρα. Φθάσαμε μέχρι το μοναδικό λιμάνι της Ιορδανίας στην Ερυθρά θάλασσα, την πόλη Άκαμπα. Βραδάκι πια επιστρέψαμε στην πρωτεύουσα Αμμάν.
Ήμασταν πολύ κουρασμένοι, αλλά κάποιος από το γκρουπ θέλησε να μάθει αν στην περιοχή εκεί υπήρχε κάποιος Χριστιανικός ναός. Θέλαμε τέτοια μέρα, ν ανάψουμε έστω ένα κερί. Μας απάντησαν πως ναι υπάρχει εκκλησία κοντά και μας βρήκαν ταξί για να πάμε όσοι θέλαμε. Για πότε πλυθήκαμε και ετοιμαστήκαμε ούτε που το καταλάβαμε. Σύντομα βρεθήκαμε στην αυλή μιας μεγάλης εκκλησίας, γεμάτης κόσμο. Παραξενευτήκαμε με το πλήθος, ιδιαίτερα των νέων. Μπαίνουμε λοιπόν στον περίβολο , είχαν αρχίσει ήδη να ακούγονται τα εγκώμια στα αραβικά, προχωράμε μέσα και προσπαθούμε ανάμεσα από το πλήθος να φθάσουμε στο παγκάρι να αγοράσουμε κεράκια και να προσκυνήσουμε. Κάποιος μας ακούει να μιλάμε σιγανά μεταξύ μας.
-Γιουνάν; ρωτά ξαφνιασμένος και μόλις παίρνει την καταφατική μας απάντηση γυρνά και ψιθυριστά μεταδίδει το νέο πως στην εκκλησία τους είχε έρθει μια παρέα ορθοδόξων Ελλήνων. Με μιας άνοιξε ο τόπος. Μας έκαναν χώρο να προχωρήσουμε μπροστά, εκεί που έστεκαν οι επίσημοι κι εκεί όπου κάμποσοι ιερωμένοι εμπρός από την ωραία Πύλη, έψελναν. Με το σούσουρο που έγινε πήραν κι αυτοί είδηση τί συνέβαινε και στην στιγμή ένας νέος και καινουργιοφερμένος από την Αθήνα, όπως μας είπε, κληρικός μας έδωσε μια σύνοψη με τα εγκώμια στα Ελληνικά. Δεν ξέρω πως έγινε. Στην αρχή ψέλναμε ανάκατα όλοι μαζί, στον ίδιο ρυθμό. Οι ντόπιοι στα Αραβικά κι εμείς Ελληνικά. Μετά συγχρονιστήκαμε και λέγαμε μια στροφή εμείς στην γλώσσα μας και μια στροφή αυτοί στην δική τους Οι ντόπιοι όλοι, μικροί, μεγάλοι, γυναίκες, άνδρες, όλοι έψελναν.
Εμείς ήμασταν λίγοι, αλλά έτυχε να έχουμε δυο ιδιαίτερα καλίφωνους στην παρέα. Την φιλενάδα και ένα κύριο από την Σαντορίνη, που κάνανε την διαφορά Από κοντά κι εμείς οι υπόλοιποι. Λες και όλη η πλάση και όλοι οι άνθρωποι είχαν στήσει αυτί ν ακούσουν και να απολαύσουν αυτήν την θαυμαστή συνεύρεση λαών και πολιτισμών
Στο τέλος της λειτουργίας το πλήθος μας περικύκλωσε. Ήθελε να μάθει για μας. Και μείς θέλαμε να μάθουμε για αυτούς. Θυμάμαι μια κυρία, Ελληνίδα, που μας είπε ότι ζούσε εκεί παντρεμένη με Άραβα Χριστιανό είκοσι πέντε χρόνια. Έτσι έμαθα πως στην χώρα αυτή και γενικά σε όλη την Μέση Ανατολή ζουν πολλές χιλιάδες Χριστιανών..
Το πλήθος των πιστών, το μεγάλο ποσοστό των νέων που παρακολουθούσαν την λειτουργία το διαπιστώσαμε και την Κυριακή του Πάσχα όπου λειτουργηθήκαμε στην Συρία στην έδρα του Πατριαρχείου της Αντιοχείας.
Αναπόφευκτες οι συγκρίσεις του τότε και του σήμερα. Του τότε όπου ζήσαμε, μέσα σε μια μουσουλμανική χώρα, ένα Πάσχα λαμπρό και δοξαστικό, και του τώρα στην χώρα μας όπου βιώσαμε ένα Πάσχα σιωπηλό και κατηφές. Λες και ντρεπόμαστε. Μόνη χαρά κι ελπίδα οι άνθρωποι στα μπαλκόνια που άλλαζαν ευχές με γνωστούς και αγνώστους.
