Την ημέρα των Χριστουγέννων του 1642, στην Βρετανία, στο χωριό Γούλσθορπ, ένα νεογέννητο που ζύγιζε μόλις 1360 γραμμάρια αγωνιζόταν να αναπνεύσει ακουμπισμένο δίπλα στη μητέρα του. Οι γυναίκες πήγαν φοβισμένες στο γιατρό να του πουν ότι το μωρό είναι σχεδόν πεθαμένο και θα ήταν θαύμα αν έβγαζε την βραδιά. Λένε ότι ήταν τόσο αδύναμο και μικρό που χωρούσε μέσα σε μια κούπα του λίτρου. Το μωρό αυτό τα κατάφερε να επιβιώσει, να μεγαλώσει, να σπουδάσει, να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών και να πεθάνει σε ηλικία 84 χρονών. Ήταν ο πατέρας της κλασικής φυσικής, ο Ισαάκ Νεύτων.
Κοιτάζω το κείμενο που συνάντησα σε ένα πρωϊνό διαδικτυακό διάβασμα και σκέπτομαι τις παράξενες γεννήσεις που γνωρίζουμε όλα αυτά τα χρόνια της ιστορίας της ανθρωπότητας. Και για τον Ιούλιο Καίσαρα λένε πως γεννήθηκε με τον τρόπο αυτό που αργότερα πήρε το όνομά του. Με καισαρική τομή δηλαδή. Σε μια εποχή που το σύνηθες σε τέτοιες περιπτώσεις ήταν να πεθαίνουν και η μητέρα και το παιδί, αυτός επέζησε και μεγαλούργησε.
Αν πάμε δε και πιο πίσω στην μυθολογία, που όπως παραδέχονται τα τελευταία χρόνια, κρύβει αλήθειες ρεαλιστικές ή αλληγορικές, εκεί να δείτε πράμματα και θάματα: Οι μάντεις προφήτευσαν ότι το παιδί που θα γεννούσε η Μήτις η πρώτη γυναίκα του Δία θα του έπαιρνε τον θρόνο. Κι αυτός για να μην το διακινδυνεύσει την κατάπιε ενώ ήταν έγκυος. Μετά λένε οι ιστορίες άρχισε να έχει πονοκεφάλους και κάλεσε την Ήφαιστο να τον γιατρέψει. Κι αυτός τον χτύπησε με το σφυρί του στο κεφάλι και από εκεί ξεπετάχτηκε πάνοπλη, η «γλαυκώπις» Αθηνά.
Η Σεμέλη μια άλλη γυναίκα του Δία ξεγελασμένη από την Ήρα ζήτησε από τον πατέρα θεών και ανθρώπων να τον δει σε όλο του το μεγαλείο. Αυτός μην μπορώντας να την μεταπείσει εμφανίστηκε εμπρός της ως θεός με του κεραυνούς του μαζί, που την κατέκαψαν. Πρόλαβε όμως ο Ζευς και πήρε το έμβρυο που κυοφορούσε και το έραψε στον μηρό του. Όταν η κύηση συμπληρώθηκε από το πόδι του θεού ξεπετάχτηκε ο Διόνυσος.
Και για τον Ασκληπιό λέγεται ότι, όταν σκοτώθηκε η μητέρα του η Κορωνίδα ο πατέρας του ο Απόλλων τον πήρε από την μήτρα της και τον παρέδωσε στον κένταυρο Χείρωνα να τον μεγαλώσει.
Αλλά η πιο κοντινή μας ιστορία γέννησης είναι αυτή που αναπαράγεται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες σε όλον τον κόσμο. Για τον Ιωσήφ, τον φτωχό ξυλουργό που ζούσε στην Ναζαρέτ, λέει. Που όταν ο Οκταβιανός Αύγουστος εξέδωσε το διάταγμα για να γίνει απογραφή στην απέραντη αυτοκρατορία που κυβερνούσε, έπρεπε να πάει να τον καταγράψουν στον τόπο καταγωγής του, την Βηθλεέμ. Μαζί πήρε και την μνηστή του την Μαρία που ήταν σε κατάσταση προχωρημένης εγκυμοσύνης. Το βράδυ, λένε τα ιερά κείμενα, δεν βρήκαν χάνι ή άλλο κατάλυμα ελεύθερο να ξεκουραστούν και έτσι απάγκιασαν σε ένα σπήλαιο που ήταν εκεί κοντά και σταβλίζονταν μερικά ζώα. Εκεί σ αυτό το σπήλαιο γεννήθηκε ο μικρούλης που τον ονόμασαν Ιησού και έμελε να γίνει ο θεμελιωτής της νέας θρησκείας της αγάπης. Τον απόθεσε η μητέρα του μέσα σε ένα παχνί και για να ζεσταθεί τον σκέπασε με άχυρα. Εκεί επισκέφθηκαν το μωρό οι ποιμένες που ξενυχτούσαν λίγο πιο πέρα. Εκεί και οι τρείς σοφοί Μάγοι που έφερναν πολύτιμα δώρα, οδηγημένοι από το λαμπρό άστρο, πήγαν να τον προσκυνήσουν.
Δεν υπήρχε εορτή, λένε οι εγκυκλοπαίδειες, για τα Χριστούγεννα τα πρώτα χρόνια της επικράτησης της νέας θρησκείας. Μέχρι τον 3ο αιώνα την ημέρα της 6ης Ιανουαρίου γιορτάζονταν τα Θεοφάνια μαζί με την προσκύνηση των ποιμένων και των μάγων.
Ώσπου ο Πάπας Ιούλιος ο Α΄ όρισε την 25η Δεκεμβρίου επίσημα ως ημέρα εορτασμού των γενεθλίων του Ιησού. Στην ορθόδοξη Ανατολή ο εορτασμός καθιερώθηκε έναν περίπου αιώνα αργότερα. Οι τρείς Ιεράρχες την ήξεραν την γιορτή και έγραψαν λόγους γι αυτήν. Και το 529 ο Ιουστινιανός την καθιέρωσε ως δημόσια αργία.
Όπως λέγεται από ειδήμονες, ο ορισμός της συγκεκριμένης ημέρας της γιορτής έχει να κάνει και με το χειμερινό ηλιοστάσιο που συμβαίνει στις 21 ή 22 του Δεκέμβρη κάθε χρόνου και όπου έχωμε την μεγαλύτερη νύχτα με την μικρότερη ημέρα του έτους.
Όσο για το Χριστουγεννιάτικο δέντρο αυτό καθιερώθηκε από τον 8ο αιώνα περίπου. Λέγεται δε ότι ο Μαρτίνος Λούθηρος εξακόσια χρόνια μετά ήταν ο πρώτος που στόλισε τα κλαδιά του με φαγώσιμα και ρούχα. Για να φτάσουμε στην εποχή μας που ο στολισμός γίνεται με πολύχρωμες μπάλες, γιρλάντες, λαμπάκια και κορδέλες. Στην Ελλάδα το πρώτο δέντρο στολίστηκε το 1833 στο Ναύπλιο έξω από το σπίτι του Όθωνα. Δέκα χρόνια μετά ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος γενικός πρόξενος της Ρωσίας στην Αθήνα, στήνει έξω από το σπίτι του στην Πλάκα ένα στολισμένο δέντρο που γίνεται αντικείμενο περιέργειας και χαζέματος όλων των κατοίκων της πρωτεύουσας.
«Έτσι τώρα έχουμε φωτισμένη πόλη και λαμπερούς δρόμους. Παραμυθουπόλεις, τραινάκια, παγοδρόμια κι ένα σωρό άλλα καλούδια για τα παιδιά μας. Ταβέρνες και εστιατόρια μας καλούν να συνεορτάσωμε με ιδιαίτερα φαγητά και πιοτά του τόπου μα και του κόσμου ολόκληρου. Συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, εκδηλώσεις σε πνευματικά ιδρύματα μας καλούν να χορτάσωμε μαζί με το σώμα και το πνεύμα μας. …..Οι δρόμοι ξεχειλίζουν από αυτοκίνητα . Τα μαγαζιά ξεχειλίζουν από αγοραστές. Τα σπίτια γεμίζουν από ανθρώπους που επιστρέφουν για τις γιορτές», έγραφα πέρυσι τέτοιες μέρες από τούτη δω την φιλόξενη γωνιά της εφημερίδας μας.
Πόσο αλλιώτικα, πόσο αντίθετα είναι τα πράγματα φέτος. Η πόλη είναι στολισμένη και λαμπερή. Αλλά ποιοι την βλέπουν; Ποιοι την χαίρονται; Τα σχολεία βουβά και κλειστά. Τα παιδιά στα σπίτια προσπαθούν να μάθουν και να κοινωνικοποιηθούν μέσα από μια οθόνη. Στους δρόμους περπατούν άνθρωποι με μάσκες. Ανταλλάσσουν βλέμματα μεταξύ τους. Τα χαμόγελα δεν φαίνονται. Οι χαιρετισμοί δεν ακούγονται καλά καλά. Μουσαφίρηδες φέτος ξέρουμε πως δεν θα έρθουν να γεμίσουν τα σπίτια, να ζεστάνουν τις καρδιές. Όσο για τους συντοπίτες, οι περισσότεροι βρίσκονται κλεισμένοι μέσα, προσευχόμενοι να μην τους πιάσει στα νύχια της η τρομερή αρρώστια. Το χειρότερο βέβαια είναι να μαθαίνεις γι αυτόν τον ιδιότυπο ρατσισμό που βιώνουν όλοι όσοι νόσησαν από τον κορωνογιό.
Σκεφτείτε κι αυτούς τους από πριν αναγκεμένους. Τους άστεγους, τους άπορους, τους μοναχούς Πόσο πιο δύσκολη είναι γι αυτούς η σημερινή πραγματικότητα.
Σίγουρα μπορούμε να βρούμε τρόπους να κρατήσωμεν το ηθικό μας ακμαίον. Να μην μας ρίξει όλη αυτή η κατάσταση ψυχολογικά. Σίγουρα μπορούμε να βρούμε τρόπους να βοηθήσωμε τους συνανθρώπους. Μερικές φορές δεν χρειάζεται τίποτε άλλο παρά μια καλή κουβέντα, ένας γλυκός λόγος. Η ιστορία το αποδεικνύει διαχρονικά. Όλα περνάνε.
Χρόνια πολλά φίλοι συμπολίτες.
Με υγεία πάνω από όλα.
Σωματική, πνευματική και ψυχική.
Και να καταφέρωμε μέσα σε όλη αυτήν
την λαίλαπα να μην χάσουμε την ανθρωπιά μας..
