Κάθε γεγονός ή πράξη έχει ένα ειδικό βάρος. Διαβάζοντας αυτές τις μέρες ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε στα Χανιά με τον τίτλο ‘‘Εικαστική Άνοιξη στα Χανιά στις δεκαετίες 1960-1990 η περίπτωση Γιώργου Κουνάλη’’, διαπίστωσα ότι αλλοιώνεται η ιστορία. Γιατί το ειδικό βάρος των γεγονότων έχει χαθεί. Η αίσθηση που αποκομίζει κάποιος από την ανάγνωση του βιβλίου είναι ότι ένας καλλιτέχνης, χαρακτηριζόμενος ως περίπτωση, είναι το επίκεντρο των καλλιτεχνικών τεκταινόμενων μίας χρονικής περιόδου. Δεν έχω πρόθεση να ασκήσω κριτική στο βιβλίο. Μου έδωσε, όμως, την αφορμή να σταθώ σε μία προσωπικότητα που άλλαξε κι επηρέασε ουσιαστικά τα εικαστικά πράγματα των Χανίων. Πρόκειται για τον ζωγράφο Αντώνη Πετρουλάκη.
Ο Αντώνης Πετρουλάκης τελειώνει το 1962 την ΑΣΚΤ και κερδίζει την κρατική υποτροφία για το Παρίσι ως αριστούχος. Μία επιτυχία που προμηνύει λαμπρή επαγγελματική καριέρα. Όμως για κακή του τύχη αρρωσταίνει ο πατέρας του σοβαρά. Το γεγονός αυτό τον αναγκάζει να μην αποδεχθεί την υποτροφία. Αποφασίζει να επιστρέψει στα Χανιά και να διοριστεί καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση στο μάθημα των καλλιτεχνικών. Το 1965, που είναι η χρονιά του διορισμού του, τα Χανιά δεν είχαν κανένα σοβαρό εικαστικό βήμα. Έρχεται λοιπόν να διδάξει ένας άνθρωπος ταλαντούχος και γνώστης της τέχνης του. Όλη λοιπόν η δημιουργικότητα αυτού του ανθρώπου, πέρα από τη ζωγραφική του, εκφράστηκε και μέσα από τη διδασκαλία του.
Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσει ένα φυτώριο καλλιτεχνών και να ξεκινήσει μία εικαστική άνθιση στα Χανιά, που συνεχίστηκε κι από την επόμενη γενιά. Όμως το πρώτο βήμα ήταν το δύσκολο.
Ο Πετρουλάκης οργάνωσε την πρώτη μαθητική έκθεση στο Ωδείο Χανίων, όπου λίγο αργότερα δίδαξε και αμισθί και σε παιδιά που είχαν ταλέντο. Τον Αντώνη Πετρουλάκη τον είχα κι εγώ καθηγητή. Εκείνα τα χρόνια τα συντηρητικά το μάθημά του ήταν κάτι καινούριο για εμάς. Μας παρουσίασε τον κόσμο της τέχνης, με σκοπό να κάνει τα παιδιά φιλότεχνα. Το μάθημά του ήταν ουσίας, διότι είχε βίωμα. Ζωγράφιζε πολλές φορές στην τάξη κι αυτό για εμάς ήταν αποκαλυπτικό. Για όσους ζωγραφίζαμε ήταν κάτι παραπάνω από καθηγητής, τον αισθανόμασταν σαν φίλο. Όταν ήμουν στην πρώτη γυμνασίου με είχε καλέσει στο σπίτι του μαζί με την ξαδέλφη μου, Παγώνα Ξενάκη, να μας δείξει έργα του και να μας μιλήσει για τέχνη. Πρώτη φορά τότε είδα έργα από έναν επαγγελματία ζωγράφο. Αυτό το γεγονός δείχνει πόσο σοβαρά έβλεπε τα παιδιά. Ήταν υποστηρικτικός κι ενθαρρυντικός στις επιλογές μας να σπουδάσουμε στη Καλών Τεχνών. Η ουσιαστική Άνοιξη, κατά τη γνώμη μου, πέρασε μέσα από τη Μέση Εκπαίδευση και ο ρόλος του Αντώνη Πετρουλάκη ήταν καθοριστικός σε εποχές πολύ συντηρητικές και άκαμπτες.
Το έργο του όμως δεν σταματά στη Μέση Εκπαίδευση. Το 1968 γίνεται μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Φιλολογικού Συλλόγου ‘Χρυσόστομος’. Εκεί αρχίζει ένα έργο ζωής. Η είσοδός του επηρεάζει τν πορεία του Συλλόγου. Δίνει ουσιαστική κατεύθυνση στα εικαστικά δρώμενα. Με υπόδειξη δική του γίνεται η αίθουσα εκθέσεων του Συλλόγου, ένας άρτιος χώρος που θα φιλοξενήσει πλήθος εκθέσεων. Διοργανώνει τις Παγκρήτιες εκθέσεις, που γίνονται θεσμός για πολλές χρονιές με μεγάλη επιτυχία, την έκθεση Βυζαντινών Εικόνων, την έκθεση Γεωργιάδη και τόσες άλλες. Όταν έγινε πρόεδρος του Συλλόγου το 1974 , εκτός από τα Κρητολογικά Συνέδρια, διοργάνωσε και πολλές εκθέσεις ζωγραφικής .Αλλά από τα πιο σπουδαία επιτεύγματά του είναι ότι με την επιμονή του κατόρθωσε να αναστηλώσει το κτήριο του Συλλόγου που είναι κόσμημα για τα Χανιά.
Η συμβολή του Αντώνη Πετρουλάκη στον πολιτισμό της πόλης είναι πολύ μεγάλη και του οφείλουμε πολλά. Εν κατακλείδι, θέλω να πω μετά λόγου γνώσεως και σαν ομότεχνός του ότι ο Αντώνης είναι ένας ζωγράφος εξαιρετικός, κάτι πολύ σπάνιο στην εποχή μας και βαθιά γνώστης της ζωγραφικής, που εξακολουθεί να επιτελεί έργο και να υπηρετεί την τέχνη του.
Ίσως θα μπορούσε να γραφτεί κάποτε η εικαστική ιστορία των Χανίων με αντικειμενικά κριτήρια .
*Ο Πέτρος Ξενάκης είναι ζωγράφος.
