Δυστυχώς, πολλές αποφάσεις διάφορων αρμόδιων οργάνων, που “παίρνονται” για εμάς χωρίς εμάς, δεν είναι πάντοτε προς όφελος μας, τουναντίον, πολλές φορές μας βάζουν σε περιπέτειες που ούτε στα όνειρά μας δεν έχουμε φανταστεί.
Oταν η Περιφέρεια Κρήτης, πριν από έξι χρόνια, είχε χωροθετήσει την περιοχή Πέρα Πλατάνι στον κόλπο της Σούδας ως υποδοχέα δεξαμενών υγρών καυσίμων, αλλά και χώρο εγκατάστασης οχλουσών οικονομικών δραστηριοτήτων, κανείς -ή σχεδόν κανείς- δεν μπορούσε να φανταστεί ότι σήμερα θα προσπαθούσαμε να αποτρέψουμε την εγκατάσταση ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από υγραέριο (LPG), ενός άκρος εύφλεκτου και επικίνδυνου καυσίμου, που ουσιαστικά θα είναι άλλο ένα μασούρι με δυναμίτη δίπλα στα σπίτια μας, αυξάνοντας τα ήδη υπάρχοντα.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά: εδώ και είκοσι χρόνια, ο Δήμος Σούδας παλαιότερα, ο Δήμος Χανίων σήμερα, έχουν απερίφραστα δηλώσει την αντίθεσή τους στην προσπάθεια συγκεκριμένου “επενδυτή” να εγκαταστήσει δεξαμενές υγρών καυσίμων στην εν λόγω περιοχή. Η διαμάχη οδηγήθηκε στα δικαστήρια, όπου η πλευρά του επενδυτή δικαιώθηκε, και απέμενε μόνο η κατασκευή κυκλοφοριακού κόμβου σύνδεσης με τον ΒΟΑΚ, προκειμένου να προχωρήσει η “επένδυση”.
Σχετικά πρόσφατα, οι τρεις Δημοτικές Κοινότητες Σούδας, Απτέρων, Τσικαλαριών, με ομόφωνη κοινή απόφαση των Συμβουλίων τους, στις 20/11/2015, είχαν διακηρύξει την αντίθεσή τους σε κάθε νέα εξέλιξη που θα επέτρεπε την αδειοδότηση της σχετικής επένδυσης.
Ωστόσο, την άνοιξη του 2019, αιφνιδιαστικά, μέσω των ΜΜΕ, μάθαμε ότι ένας νέος “επενδυτής”, ο όμιλος Βαρδινογιάννη, κατέθεσε πρόταση εγκατάστασης εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από υγραέριο (LPG) στην ίδια περιοχή.
Το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Χανίων συνεδρίασε άμεσα, και εξέδωσε ψήφισμα κατά της συγκεκριμένης επένδυσης. Και πάλι όμως, οι εξελίξεις μας προσπέρασαν.
Το φθινόπωρο έγινε γνωστό, πάλι μέσω των ΜΜΕ, ότι η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) ενέκρινε την αίτηση του Ομίλου Βαρδινογιάννη, και “έδωσε” άδεια κατασκευής εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από υγραέριο.
Δυστυχώς, τα αντανακλαστικά της νέας δημοτικής αρχής ήταν καθυστερημένα. Μάλιστα, ο κ. Σημανδηράκης έκανε λόγο για “ζήτημα με πολλές παραμέτρους”, απέφυγε να πάρει θέση, δήλωση ότι υπήρξε συνάντηση με εκπροσώπους του Ομίλου Βαρδινογιάννη (που παρουσίασε την πρότασή της στη νέα διοίκηση του Δήμου), και δήλωσε ότι θα φέρει την εν λόγω πρόταση εν γνώσει του σώματος του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ταυτόχρονα, ένσταση κατά της απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας να δώσει το «πράσινο» φως στη Motor Oil για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με υγραέριο καύσιμο, στο Πέρα Πλατάνι της Σούδας, κατατέθηκε από κοινού την 13/12/2019 από την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, τον Δήμο Χανίων, και το ΤΕΕ/ΤΔΚ.
Ήξεις αφίξεις δηλαδή.
Προσωπικά, ως εργαζόμενος του ΔΕΔΔΗΕ, της παλαιάς ποτέ κραταιής ΔΕΗ, συνδικαλιστής χρόνια, και γνώστης από τα μέσα για μια σειρά θεμάτων που αφορούν την ενέργεια στην χώρα μας, οφείλω να σας ενημερώσω για το “παιχνίδι” που παίζεται στην ενέργεια, την απαξίωση των δημόσιων εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, και τις αποφάσεις κάποιων να μας οδηγήσουν στην εξάρτηση από τους ιδιώτες πάροχους, και παραγωγούς πια, ηλεκτρικής ενέργειας.
Αγαπητοί φίλοι, αυτήν την στιγμή στην Κρήτη λειτουργούν τρία εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ένα στην Ξυλοκαμάρα που χρησιμοποιεί πετρέλαιο κίνησης, ένα στα Λινοπεράματα που χρησιμοποιεί μαζούτ, και ένα στον Αθερινόλακο που χρησιμοποιεί και αυτός μαζούτ, συνολικής ισχύος 900 MW περίπου (η παραγωγή από ανανεωήσιμες πηγές ενέργειας είναι σήμερα 200 MW περίπου).
Οι ανάγκες της Κρήτης σε ενέργεια είναι σήμερα 700-750 MW περίπου κατά τους θερινούς μήνες, και 500 MW περίπου κατά τους χειμερινούς.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή -που υπογράφηκε στις 22 Απριλίου 2016 και κυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 5 Οκτωβρίου 2016- εκδόθηκαν αυστηρότεροι όροι και προϋποθέσεις, άμεσης εφαρμογής, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, και ειδικότερα για την Κρήτη, προβλέπεται – για να επιτευχθούν οι στόχοι της ανωτέρω συμφωνίας – να κλείσουν τα μισά εργοστάσιά της μέχρι το τέλος του 2020.
Ωστόσο, είναι σε εξέλιξη η μικρή διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο με 2 υποβρύχιους αγωγούς εναλλασσόμενου ρεύματος 2χ150 MW, και η μελλοντική μεγάλη με την Αττική (παραγωγικής δυναμικής 2χ800 ΜW), το εργοστάσιο του Αθερινόλακου θα μετεξελιχθεί σε εργοστάσιο καύσης φυσικού αερίου, τα Λινοπεράματα προβλέπεται να κλείσουν, και η Ξυλοκαμάρα θα μπει σε κατάσταση “ψυχρής εφεδρείας”.
Ακόμη, η ΔΕΗ απέσυρε την πρότασή της για κατασκευή νέου εργοστασίου παραγωγής ηλ στην θέση Κορακιά, όπου θα γίνει η προσγυάλωση της μεγάλης διασύνδεσης και ο σταθμός μετατροπής του συνεχούς ρεύματος σε εναλλασσόμενο. Επίσης, είναι σε φάση κατασκευής ένα εργοστάσιο ηλιακής-θερμικής ενέργειας στην Ιεράπετρα.
Ενώ λοιπόν προβλέπονται τέτοιες επενδύσεις, και προδιαγράφονται τέτοιες αλλαγές, που θα καταστήσουν την Κρήτη ενεργειακά ασφαλή, και με εφεδρείες, γιατί επιλέγεται να δοθεί άδεια κατασκευής νέου εργοστασίου με ένα άκρως εύφλεκτο υλικό, και κόντρα στις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας;
Μήπως για να αυξήσει την κερδοφορία του ένας επιχειρηματικός όμιλος; Μήπως, για να αυξηθεί η εξάρτηση από τους ιδιώτες παρόχους – παραγωγούς;
Είναι ερωτήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν. Και σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε για δεξαμενές υγρών καυσίμων, οι εν λόγω “επενδύσεις” είναι εξίσου επιβαρυντικές και σοβαρά βλαπτικές, αλλά και επικίνδυνες, για την ποιότητα ζωής μας, και πρέπει να σταθούμε όλοι απέναντί τους.
Και πρέπει να πούμε ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα, “μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα”, παρά μόνο προσπάθεια για ένα καλύτερο μέλλον, που θα συμβαδίζει με την ανάπτυξη και την ευημερία για όλους.
* Ο Κωνσταντίνος Φωκάς είναι πρ. πρόεδρος Δ.Κ. Σούδας,
πρόεδρος Εργαζομένων Τ.Δ.Ε. – ΔΕΔΔΗΕ περιοχής Χανίων,
μέλος Εργατικού Κέντρου Χανίων