Κυκλοφορώ στην πόλη τούτες τις μέρες τις γιορτινές. Όλα μοιάζουν όπως παλιά. Π.κ. Προ κορωνοϊού. Πολυκοσμία, φασαρία, συγκοινωνιακό χάος, άνθρωποι φορτωμένοι με πολλές και μεγάλες τσάντες. Κάποιοι συμπολίτες που επιμένουν να φορούν μάσκα μας θυμίζουν κάτι που όλοι οι υπόλοιποι -όσοι δεν έχουμε πληγεί ανεπανόρθωτα- θέλομε διακαώς να αφήσωμε πίσω μας και να ξεχάσομε. Την αρρώστια και τις συνέπειές της. Φέτος δεν έχομε σκοπό να επιτρέψωμε να μας χαλάσει οτιδήποτε τη διάθεση. Η πόλη έχει γεμίσει γωνιές όπου, υπό τους ήχους δυνατής και ξενόφερτης μουσικής, παρέες σε υπαίθριες ψησταριές ψήνουν, καταναλώνουν κρασί και διασκεδάζουν.
Τα καλάθια στα σούπερ μάρκετ, παρόλες τις γκρίνιες για την ακρίβεια, ξεχειλίζουν. Την ίδια ώρα ξέχειλα είναι και τα συσσίτια των κοινωνικών δομών. Σε μερικούς κάδους σκουπιδιών όλο και θα δεις αφημένες κάποιες σφιχτά δεμένες πλαστικές τσάντες που εμφανώς περιέχουν τρόφιμα. Μέσα στην πόλη όλο και κάπου θα πάρει το μάτι σου -αν θέλεις να το δεις- κάποιους κακοντυμένους φορτωμένους με ακατανόητα «τζουμπελέκια» που φαίνονται να τριγυρίζουν άσκοπα – γιατί απλούστατα δεν έχουν πού να πάνε. Στις αγγελίες διαβάζεις παρακλήσεις για βοήθεια παντός είδους. Δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα, δεν είναι μυστικό, ξεχειλίζουν από αρρώστους, από ανήμπορους, από ανεπιθύμητους. Κοινωνία δυό ταχυτήτων; Εμείς οι ίδιοι διαλέγομε τι θέλομε να δούμε, να αντιληφθούμε. Το πώς θέλομε να πορευτούμε. Να περάσωμε από τούτη τη ζήση ως ανέμελοι διασκεδαστές όπου όλα είναι δικά μας, όπου έχομε μόνο δικαιώματα; Ή να βιώσωμε τη ζωή σαν υπεύθυνα μέλη μιας ομάδας που ξέρει ότι έχει και υποχρεώσεις να εκπληρώσει απέναντι στην κοινωνία και στους συνανθρώπους της;
Τούτες τις ίδιες μέρες –σαν όλο τον χρόνο, εδώ που τα λέμε- τα δελτία ειδήσεων εξαπολύουν νέα, ως συνήθως μόνο δυσάρεστα και θλιβερά. Πόλεμοι, δολοφονίες, δυστυχήματα, κακοποιήσεις παιδιών. Ό,τι πρέπει για να πάθεις κατάθλιψη ή να καταλήξεις σε ψυχίατρο. Είναι σαν να μην υπάρχουν άλλες ειδήσεις. Χαρούμενες, ευχάριστες. Αλλά ξέχασα. Αυτές οι ειδήσεις, οι καλές, δεν πουλάνε. Μόνο οι άλλες ανεβάζουν τα νούμερα. Και όσο πιο φρικιαστικές τόσο καλύτερες. Οπότε αυτές είναι που μονοπωλούν τον πολύτιμο χρόνο και χώρο των μέσων ενημέρωσης.
Την ίδια ώρα παντού ακούς ευχές για καλή τύχη και ευτυχία που περιμένομε να μας φέρει το νέο έτος που πλησιάζει με βήμα ταχύ. Τα παντός είδους γούρια έχουν την τιμητική τους. Μοιάζει σαν όλα αυτά που ζητάμε να είναι έξω από εμάς. Θα μας τα φέρουν κάποιοι άλλοι. Ο Θεός, η μοίρα, η τύχη. Λες και οι επιλογές και οι αποφάσεις μας δεν έχουν σχέση με τη ζωή μας. Όλα εξαρτώνται από κάποιον άλλο. Εμείς είμαστε ανεύθυνοι. Φταίει ο συγγενής μας, ο συνάδελφος, ο φίλος, Ακόμα και ο ξένος που μας στραβοκοίταξε. Οπωσδήποτε όχι εμείς. Και βλέπεις το μοτίβο αυτό να αναπαράγεται παντού. Σε ομάδες ανθρώπων, σε κοινωνίες, σε χώρες. Και βέβαια οι πλέον αθώοι είναι οι πολιτικοί άρχοντες ανά τον κόσμο. Εκεί να δείτε ανεμελιά και αθωότητα. Πάντα φταίνε οι απέναντι. Είναι σαν να λες πως για ένα φόνο, φταίει ο δολοφονημένος. Και όσο πιο μεγάλος και ισχυρός είναι ο παίχτης τόσο πιο πολύ ξεχειλίζει η αθωότητα από τα μπατζάκια του.
Παραμονές Πρωτοχρονιάς. Θάπρεπε να είναι ημέρες στοχασμού και περίσκεψης. Για το τι θελήσαμε και το τι επιτύχαμε. Για το τι κερδίσαμε ή τι χάσαμε. Για το πού ευθυνόμαστε. Επειδή όμως οι ποιητές λένε τα πάντα πιο απλά, πιο όμορφα και πιο καίρια, παραθέτω το ποίημα του Τζιάνη Ροντάρι «Ο καινούργος χρόνος». Το ανακάλυψα πρόσφατα και νομίζω πως ο ποιητής περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο την ευθύνη κάθε ενός ατομικά αλλά και όλων συνολικά, απέναντι στην κοινωνία και τον κόσμο μας.
Μάντεψε, μάντη μου καλέ,
εσύ που τα μελλούμενα διαβάζεις:
Πώς θα ‘ναι άραγε η νέα χρονιά;
Καλή, κακή ή έτσι κι έτσι;
Βρίσκω γραμμένο στα βιβλία μου
πως τέσσερις θα ‘χει εποχές.
Δώδεκα οι μήνες, στη θέση τους όλοι,
Χριστούγεννα, Κυριακή ή σχόλη
και πάντοτε μετά την Τρίτη
η μέρα θα ‘ναι μια Τετάρτη.
Για την ώρα άλλα δε βλέπω
στο ριζικό της νέας χρονιάς.
Όπως συμβαίνει πάντα, έτσι κι αυτόν τον χρόνο
η χρονιά εξαρτάται απ’ τον άνθρωπο και μόνο.
Καλή χρονιά συμπολίτες.
Με υγεία και χαρά το 2023.
