Έβαλε λέει η Ήρα, η σύζυγος του Δία να μονομαχήσουν οι σειρήνες με τις Μούσες, στο τραγούδι. Και νικήθηκαν οι Σειρήνες, αυτά τα παράξενα όντα με μορφή αρπακτικού πουλιού αλλά κεφάλι και στήθος γυναίκειο από τις καλλιτέχνιδες μούσες. Συντριμμένες από την ήττα τους, έριξαν τα φτερά τους και έτσι, λέει η παράδοση, άπτερες και λευκές έπεσαν στη θάλασσα που κείτουνταν από κάτω. Κι ονοματίστηκε ο τόπος που έγινε η μονομαχία Απτέρα και τα νησάκια που σχηματιστήκαν από τα πεσμένα φτερά των Σειρήνων τα είπανε Λευκές.
Έτσι παραδίδουν οι πηγές, μια από τις επικρατέστερες δοξασίες -σίγουρα την πιο όμορφη- για το πώς ονοματίστηκε η πόλις που δεσπόζει στο ύψωμα πάνω από τη Σούδα και την Εθνική οδό Χανίων Ρεθύμνου. Απτέρα. Και οι Λευκές είναι τα δυό νησάκια που βρίσκονται από κάτω της, στην είσοδο του κόλπου της Σούδας.
Η αρχαία Απτέρα ήταν ένας πολύ σπουδαίος τόπος. Την πρώτη αναφορά στο όνομά της τη βρίσκουμε σε πινακίδες της Κνωσού σε γραμμική Β, ήδη από τον 14ο-13ο αιώνα π.Χ. Η στρατηγική της θέση ευνόησε την ανάπτυξή της. Με δύο λιμάνια τη Μινώα (σημερινό Μαράθι) και την Κίσαμο (σημερινό Καλάμι) έλεγχε την είσοδο του κόλπου και κατ’ επέκταση τη διακίνηση όλου του εμπορίου. Αυτό την καθιστούσε, όπως γράφει ο ιστορικός Γ. Σβορώνος την πιο εμπορική πόλη της Κρήτης και στις περιόδους της ακμής της, μια από τις πιο ισχυρές.
Εικάζεται ότι τα όρια της πόλης – κράτους ξεκινούσαν από την Κυδωνία και έφταναν μέχρι το ακρωτήριο Δρέπανο και την Αργυρούπολη.
Στην περίοδο της μεγάλης της δύναμης τον 4ο αιώνα π. Χ., η πόλις έκοψε δικά της νομίσματα, συνήψε σχέσεις με την Αίγυπτο και την Κυρήνη και ανέπτυξε δική της ανεξάρτητη και δυναμική οικονομία. Εκείνη την εποχή κατασκευάστηκε και το τείχος 3.500 περίπου μέτρων που την περιτριγυρίζει.
Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση ολόκληρης της Κρήτης το 67 π.Χ. διήνυσε μια δεύτερη περίοδο ακμής μεταξύ του 1ου και του 2ου μ.Χ. αιώνα. Το μαρτυρούν τα σπουδαία ανασκαφικά ευρήματα της πόλης. Οι μεγάλες δεξαμενές που τροφοδοτούσαν κυρίως τα δημόσια λουτρά και το θέατρο.
Η πόλις καταστρέφεται από σεισμό το 365 μ.Χ. αλλά εξακολουθεί να κατοικείται ως τον 7ο αιώνα οπότε πλήττεται ξανά από δεύτερο σεισμό. Αυτός και οι επιδρομές των Σαρακηνών πειρατών δίνουν το τελικό χτύπημα στην πάλαι ποτέ λάμψασα Απτέρα.
Μεταγενέστερα στη θέση της παλιάς πόλης και με οικοδομικά υλικά από τα αρχαία κτήρια οικοδομήθηκε η μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, η οποία υπαγόταν στην ιδιοκτησία της αντίστοιχης Μονής Πάτμου μέχρι το 1960.
Και οι Τούρκοι μετά την επανάσταση του Αρκαδίου το 1866 κατασκεύασαν ένα φρούριο στην περιοχή Παλαίκαστρο για τη πάταξη της Κρητικής Επανάστασης.
Τόποι παλιοί που κουβαλούν τόση μνήμη και ιστορία. Τόσο πλούτο και λάμψη. Αλλά και τόση παρακμή και λησμοσύνη. Η πόλις αυτή που κάποτε κυριαρχούσε στα πέλαγα κείτεται σήμερα σιωπηλή πάνω στα ερείπια των σπιτιών και των ναών της. Μα, να. Με τα αρχικά, παλιά της υλικά οικοδομήθηκαν, σε προηγούμενους χρόνους, άλλα νεότερα κτίσματα. Τα ίδια πράγματα χρησιμοποιηθήκανε πάλι κι αποχτήσανε νέα ζωή μια και δυό και κάποτε περισσότερες φορές.
Στο ρωμαϊκό θέατρο αντηχούν και πάλι φωνές και άσματα καλλιτεχνών. Κόσμος διαβαίνει τον αρχαίο λιθόστρωτο διάδρομο και πάει να πιάσει θέσεις στα διαζώματα. Το ίδιο γινότανε και δυο χιλιάδες χρόνια πριν. Είναι η κληρονομιά μας αυτά τα μνημεία, τα θαμμένα, τα σπασμένα, τα διαγουμισμένα. Μα φαίνεται πως μερικές φορές μάς πέφτει πολύ βαρύς ο φόρος κληρονομιάς. Και το μόνο που θέλουμε είναι γλυτώσουμε από αυτόν. Κάποτε κι από την ίδια την κληρονομιά. Ή να τη χρησιμοποιήσουμε όπως σ’ εμάς αρέσει και όχι όπως της αρμόζει.
Όμως, να. Νέοι άνθρωποι έρχονται και αναλαμβάνουν χωρίς να γογγύσουν τα βάρη που εμείς με ελαφρά την καρδιά αποποιούμαστε. Ας ελπίσουμε πως αυτά τα νέα παιδιά θα σταθούν πιο άξια από εμάς τους μεγαλύτερους και θα κάνουν καλύτερα κουμάντα από τα δικά μας. Και θα διορθώσουν τα δικά μας ατοπήματα και λάθη.
Μπεμπλιδάκη Αγγελική
Υ.Γ.: Το κείμενο αυτό συντάχθηκε μια μέρα μετά την αποτέφρωση του Πολεμικού Μουσείου, κτηρίου του 19ου αιώνα, στο κέντρο της πόλης μας.
Γιατροί του Κόσμου
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το σεμινάριο των Γιατρών του Κόσμου «Ενισχύοντας την ικανότητα των επαγγελματιών υγείας στην παροχή ψυχολογικής υποστήριξης σε μετανάστες και πρόσφυγες», που πραγματοποιήθηκε στα Γραφεία της Ύπατης Αρμοστείας στη Μυτιλήνη.
Στο σεμινάριο παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Knowledge Hub, ένα χρήσιμο ψηφιακό εργαλείο ανταλλαγής γνώσης και ιδεών, απευθυνόμενο σε επαγγελματίες υγείας, νοσηλευτές και εθελοντές που ασχολούνται με μετανάστες και πρόσφυγες της τρέχουσας προσφυγικής κρίσης καθώς και στους ίδιους τους ωφελούμενους, με στόχο τη βελτίωση και την ενίσχυση της παροχής ψυχολογικής υποστήριξης στο ανθρωπιστικό πεδίο.
Με ελάχιστη δωρεά 5 ευρώ στηρίζεις τις δράσεις μας… Κάνε μια Δωρεά
Βοηθήστε μας να είμαστε στο πλάι όσων μας έχουν ανάγκη. Μαζί κάνουμε την ελπίδα πράξη.
Ακόμα και η πιο μικρή δωρεά, είναι πολύτιμη, ώστε να συνεχίσουμε την προσφορά ανθρωπιστικής βοήθειας και ιατρικής φροντίδας σε όσους την έχουν ανάγκη στην Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΑΝΙΩΝ
Αρ.Λογ/σμού:124932001
IBAN: GR43 0690 0090 0000 0012 4932 001 / SWIFT: STXAGRA1
Μετά την κατάθεσή σας, παρακαλούμε καλέστε μας στο 2821023110 ώστε να σας αποσταλεί η απόδειξη δωρεάς.
Γιατροί του Κόσμου
Ιστορίες του ιατρείου
Ηταν Τετάρτη, το ιατρείο είχε αδειάσει από ασθενείς και εμείς καταχωρούσαμε τις ιατρικές οδηγίες και τα τακτοποιούσαμε τους ιατρικούς φακέλους. Εγώ ειχα τελειώσει με τους ασθενείς μου και αποχαιρετούσα τους συνεργάτες εθελοντές όταν με φωνάζουν να γυρίσω… Στο κατώφλι του ιατρείου εμφανίζονται 4 φίλοι που κουβαλούσαν στα χέρια έναν άλλο φίλο τους που δεν μπορούσε καν να περπατήσει…
“Δεν αισθάνεται καλά εδώ και 4 ημέρες, πονά πάρα πολύ κι εμείς τον φέραμε με το ζόρι, ξέρουμε πως θα βοηθήσετε…”
Πράγματι ο ασθενής είχε όψη πάσχοντος, ιδρώτας κυλούσε από το πρόσωπό του και σε κάθε κίνηση δάγκωνε τα χείλη του από τον πόνο…
Δύσκολη η συνεννόηση αν και με τα ελάχιστα ελληνικά δεν κατανοούν τη ιατρική ορολογία. Ευτυχώς ο Ηλίας αναλαμβάνει τη μετάφραση.
Γιατροί και νοσηλευτές προσπαθούν δίδοντας τις πρώτες βοήθειες… Κρίνεται απαραίτητη η διακομιδή στο Νοσοκομείο και το ΕΚΑΒ ανέλαβε τη μεταφορά σε χρόνο ελάχιστο…
Η κατάστασή του επέβαλε την παραμονή του στη μονάδα εμφραγμάτων και αργότερα αντιμετωπίστηκε χειρουργικά με επιτυχία.
Ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στους συνάδελφους που στάθηκαν στο πλευρό του και αγωνίστηκαν για την επιβίωσή του.
Ε.Μ