Σκέψεις για κάθε χρήση…

1 από 3

[Επισημάνσεις Α. Ξανθού, αναπληρωτή υπ. Υγείας, στο συνέδριο Mental Health Conference Health
(ΑΠΕ-ΜΠΕ και Χ.Ν., 27/5/2015)]
ΠΟΛΥ πριν μπούμε στον 21ο αιώνα, αρμόδιοι της παγκόσμιας ψυχικής υγείας επεσήμαιναν πως μέχρι το 2020 οι ψυχικές ασθένειες θα είναι πρώτες σε παγκόσμια κλίμακα. Ήδη οι ασχολούμενοι με το θέμα στη χώρα μας κρούουν τον κώδωνα κινδύνου, όχι μόνο για την -και λόγω της κρίσης- τρομακτική αύξηση των ψυχικών ασθενειών, αλλά και για τη σοβαρότατη έλλειψη βασικών υποδομών φροντίδας των πασχόντων.
ΕΝΑΣ πρόσθετος λοιπόν λόγος τα παραπάνω, ώστε να φροντίζουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Συμπαράσταση, αλληλεγγύη, διάθεση χρόνου, ειλικρινές ενδιαφέρον είναι οι λέξεις που πρέπει να κυριαρχούν, τη στιγμή που απουσιάζει πλήρως η πολιτεία. Με στόχο, την αλληλοβοήθεια που να αποσκοπεί και στη στοιχειώδη αυτοβοήθεια του ατόμου. Αν δε παρ’ ελπίδα συμβεί το απρόοπτο, ας είμαστε ο ένας κοντά στον άλλο, με τη φυσική παρουσία και το λόγο μας. Έτσι, όσοι (και όσο) παραμένουμε με «σώας τας φρένας», ας κρατούμε την ψυχραιμία μας μπροστά στα τερατώδη και αλλοπρόσαλλα που βιώνουμε, με τις «καταρρεύσεις» γύρω μας.
ΕΙΝΑΙ αποδεκτό πως η ονομαζόμενη ψυχική ασθένεια καθορίζεται από ένα συνδυασμό του πώς ένα άτομο αισθάνεται, ενεργεί ή σκέπτεται, ή του πως αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τους άλλους. Νομίζουμε πως, αν καταφέρουμε να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης του πάσχοντος (κάτι πολύ επίπονο), ίσως αλλάξουμε και τον ίδιο (1). Γι αυτό, θεωρούμε «συζητήσιμες» τις παρακάτω (10+1) γενικές φράσεις/στοχασμούς ενός (αγνώστου) ατόμου (2) που βλέπει, με το πέρασμα των χρόνων, τα πάντα πιο πρακτικά, πιο εξισορροπητικά:
– «Είναι οδυνηρό να αγαπάς κάποιον, χωρίς όμως να αγαπιέσαι αντίστοιχα απ΄αυτόν. Αυτό που είναι πιο ανυπόφορο είναι το να αγαπάς κάποιον και να μη βρίσκεις ποτέ το κουράγιο να του το πεις».
[Πράγματι, μια αγάπη δίχως ανταπόκριση παραμένει ένας ασίγαστος και αγιάτρευτος πόνος. Η δημοτική ποίηση και πολλές μαντινάδες το επιβεβαιώνουν. Το παιχνίδι του έρωτα και της αγάπης είναι γοητευτικό, αρκεί να ξέρει κανείς να το παίζει σε όλες τις εκδοχές του. Διαφορετικά καραδοκούν ο καημός, η «μανία», η κατάθλιψη ή κάποια «τρέλα» που θα αλλάξει τη ζωή μας].
– «Είναι θλιβερό πράγμα στη ζωή, όταν συναντάτε κάποιον που άλλοτε σήμαινε πολλά για σας, να διαπιστώνετε ότι δεν  άξιζε την εκτίμησή σας, οπότε καλόν είναι να τον προσπερνάτε».
[Η απομυθοποίηση προσώπων και καταστάσεων στη ζωή είναι αναπόφευκτα. Η προσκόλληση σ’ αυτά είναι αρρώστια. Απαιτείται ψύχραιμη και λογική αντιμετώπιση κάθε «τέλους» γνωριμίας, κάθε σχέσης που «δεν πάει άλλο»].
– «Οι καλύτεροι φίλοι είναι εκείνοι με τους οποίους μπορούμε να κάτσουμε μαζί σε μια κούνια, να μην πούμε λέξη κι έπειτα όταν ξαναπερπατήσουμε, να νιώθουμε ότι είχαμε κάνει την ωραιότερη κουβέντα».
[Η αξία της σιωπής είναι παραμελημένη στην εποχή μας. Όσο για την «ειλικρινή» φιλία, αυτοί που λένε ότι θα μας συμπαρασταθούν στις δύσκολες στιγμές της ζωής, ίσως να  είναι και οι πρώτοι που θα μας εγκαταλείψουν].
– «Είναι αλήθεια πως δεν ξέρουμε τι έχουμε, μέχρι να χάσουμε κάτι. Είναι αλήθεια επίσης ότι δεν ξέρουμε τί μας λείπει μέχρι να το αποκτήσουμε».
[Η αξιολόγηση προσώπων και πραγμάτων εξαρτάται από μας τους ίδιους, αφού κατά τον Πρωταγόρα (480 – 410 π.Χ.) «πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος…»].
– «Δεν χρειάζεται παρά ένα λεπτό για να συντρίψεις κάποιον, μια ώρα για να γίνεις αρεστός σε κάποιους, μια μέρα για να αγαπήσεις. Όμως, θα χρειαστείς μια ζωή, για να ξεχάσεις κάποιον».
[Η σπουδαιότητα ενός σημαίνοντος προσώπου μάς ακολουθεί για πάντα: με το λόγο του, τον τρόπο ζωής ή τη συμπεριφορά του -θετική ή αρνητική].
– «Μη δίνετε σημασία στο βλέμμα του άλλου γιατί αυτό εξαπατά. Μη δίνετε βαρύτητα στα πλούτη γιατί εύκολα διασκορπίζονται. Στραφείτε σε κάποιον που σας χαμογελά, επειδή ένα χαμόγελο  αρκεί για να κάνει μια σκοτεινή σας μέρα ολόφωτη».
[Αυτό που λείπει από τις ζωές μας είναι το χαμόγελο: η καλύτερη «Καλημέρα» για να πάει καλά η μέρα μας].
– «Να ονειρεύεστε αυτό που θέλετε να ονειρευτείτε, να πηγαίνετε εκεί που θέλετε να πάτε, γίνετε αυτό που επιθυμείτε να γίνετε. Επειδή, δεν έχουμε παρά μόνο μια ζωή και μόνο μια ευκαιρία για να πραγματοποιήσουμε ό,τι θέλουμε».
[Το εφήμερο, το πρόσκαιρο της ζωής, μάς προτρέπει στο «carpe diem»: στο να εκμεταλλευτούμε, δηλαδή, την παρούσα μέρα που δεν ξαναγυρίζει]
– «Μπαίνετε πάντα στη θέση του άλλου. Φορέστε τα «παπούτσια» του. Αν εσείς αισθάνεστε μ’ αυτά στενόχωρα, σκεφθείτε πόσο πιο άσχημα αισθάνεται ο άλλος».
[Σε εποχές κρίσης, αυτό που μας λείπει είναι η ενσυναίσθηση: το να μπαίνουμε στη θέση του άλλου και να προσπαθούμε να κατανοήσουμε το πρόβλημά του].
– «Μια παράταιρη λέξη μπορεί να ανάψει έναν καβγά. Μια υβριστική λέξη μπορεί να καταστρέψει μια ζωή. Μια λέξη στην ώρα της μπορεί να εξισορροπήσει το στρες. Αλλά μια λέξη αγάπης μπορεί να θεραπεύσει, να γίνει ευλογία για τον άλλο».
[Οι λέξεις που βγαίνουν από το στόμα μας είναι πάντα καταλυτικές για τους γύρω μας, έτσι κι αλλιώς].
– «Ευτυχισμένοι δεν είναι κατανάγκη αυτοί που διαθέτουν πολλά αγαθά, αλλά εκείνοι που εκμεταλλεύονται όσο καλύτερα μπορούν αυτά που τους προσφέρει η ζωή».
[Ολοι είμαστε προικισμένοι με δεξιότητες. Η ικανότητα να τις αξιοποιούμε σ’ αυτά που η ζωή μάς φέρνει, οδηγεί στη δημιουργικότητα, την ικανοποίηση, την ευτυχία].
– «Η αγάπη αρχίζει με ένα χαμόγελο, μεγαλώνει με ένα φιλί, τελειώνει με ένα δάκρυ. Οταν γεννιόμαστε, εμείς κλαίμε και  οι άλλοι γύρω μας χαμογελούν. Ας ζήσουμε τη ζωή μας έτσι, ώστε, όταν πεθάνουμε, εμείς να χαμογελάμε και οι άλλοι να κλαίνε»
[Αν υπάρχει μια λέξη που είναι πιο δυνατή από τα ανθρώπινα, αυτή είναι η λέξη αγάπη: απλή αλλά συγκλονιστική ως συναίσθημα και περιεχόμενο, αφού καταλήγει στην πληρότητα της ύπαρξής μας].

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

-(1) Κατά τον Ελληνολάτρη Ρωμαίο Αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο (121 – 180 μ.Χ.), «Οι άνθρωποι γεγόνασιν αλλήλων ένεκα. Ή δίδασκε ουν ή φέρε». [Από «Τα εις εαυτόν»].
-(2) Τις 10+1 παραινέσεις «αλιεύσαμε» στα αγγλικά από την ιστοσελίδα . Η ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά, όπως και τα εντός [ ] σχόλια, είναι δικά μας. (29-5-15)