Από τότε που κυκλοφόρησαν τα πρώτα αυτοκίνητα έχουν καταγραφεί τροχαία ατυχήματα (Στην Αθήνα την Κυριακή 4 Μαρτίου 1907 καταγράφηκε το 1ο τροχαίο με θύμα μια 25χρονη μητέρα 2 ανήλικων παιδιών και ενώ κυκλοφορούσαν όλα κι όλα 7 αυτοκίνητα). Ατυχήματα γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται. Ο στόχος όλων μας πρέπει να είναι η ελαχιστοποίησή τους.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, στη χώρα μας, μιλάμε για εκατόμβες θυμάτων της ασφάλτου (κυρίως νέων). Ποιος θα ξεχάσει άραγε τις αιματοβαμμένες εξόδους στις μεγάλες εορτές Πάσχα-Χριστούγεννα-15Αύγουστο κλπ) που ευτυχώς έχουν μειωθεί.
Παρά του ότι παρατηρείται μια ύφεση των τροχαίων ατυχημάτων στην χώρα μας, στην Κρήτη ο αριθμός τους ολοένα αυξάνεται.
Που οφείλονται τα τροχαία ατυχήματα; Σε πολλούς παράγοντες.
•Στο οδικό δίκτυο
•Σε αστάθμητους παράγοντες
•Στον ανθρώπινο παράγοντα:
– Κακή οδική συμπεριφορά
– Εγωιστική οδήγηση
– Υπερεκτίμηση δυνατοτήτων
-Κακή συντήρηση των οχημάτων
– Καταπάτηση του ΚΟΚ
Η συντριπτική πλειοψηφία των τροχαίων ατυχημάτων οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα. Και το ερώτημα που τίθεται από όλους: Είναι θέμα παιδείας; Ναι είναι θέμα παιδείας.
Η παιδεία όμως αφορά: α. Την παροχή γνώσεων και β. Την απόκτηση δεξιοτήτων για την εφαρμογή των γνώσεων.
Μια μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που ασχολούνται με το θέμα των τροχαίων θεωρούν αναγκαίο και επιβεβλημένο να μπει μάθημα στα σχολεία η οδική συμπεριφορά.
Οι απόφοιτοι των σχολείων της Α/θμιας και Β/μιας εκπαίδευσης είναι ενημερωμένοι όσο ποτέ για τα αίτια και τις επιπτώσεις των τροχαίων ατυχημάτων. Από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο γίνονται δράσεις σε όλα τα σχολεία της χώρας για την οδική συμπεριφορά. Επίσης μέσω διαδικτύου γνωρίζουν πολλά πράγματα οι νέοι μας για τα τροχαία ατυχήματα. Βέβαια το περίσσιο φως δεν θα έβλαπτε, παρά του ότι κατά τη γνώμη μου δεν το θεωρώ πρωταρχικής σημασίας, τη στιγμή που η πλειοψηφία της νεολαίας έχει το θεωρητικό υπόβαθρο και τις γνώσεις για τα τροχαία ατυχήματα και τις αιτίες που οδηγούν σε αυτά. Δεν είναι η πανάκεια που θα λύσει το πρόβλημα και μάλιστα άμεσα.
Το μεγάλο ζητούμενο είναι η εφαρμογή των γνώσεων. Δυστυχώς οι περισσότεροι που ασχολούνται και αναφέρονται στα τροχαία ατυχήματα, βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος. Αντιμετωπίζουν -κατά τη γνώμη μου- επιφανειακά το ζήτημα. Δεν μπαίνουν στην ουσία του ζητήματος που είναι η εφαρμογή των γνώσεων, αλλά μένουν στο τετριμμένο: Είναι θέμα παιδείας. Δεν αναφέρονται σε πρακτικά ζητήματα, που αποτελούν και τις βασικές αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων.
• Τι μήνυμα στέλνουν στα παιδιά οι «επώνυμοι» και μη που κυκλοφορούν ανεμπόδιστα, ανερυθρίαστα, προκλητικά και επιδεικτικά χωρίς κράνος; (Σύμφωνα με στοιχεία που παρατίθενται στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα της 9-8-2019, οι 15 αναβάτες μηχανών που σκοτώθηκαν στην Κρήτη, οι 2 φορούσαν κράνος)
• Τι μήνυμα στέλνουν στα παιδιά τους οι γονείς που παίρνοντάς τα από το σχολείο (έχοντας ακούσει τα παιδιά κάποια πράγματα για τα τροχαία) μιλούν στο τηλέφωνο, δεν φορούν ζώνη, παραβιάζουν το κόκκινο, παρκάρουν όπου τους βολεύει κλπ, κλπ.;
• Τι μήνυμα παίρνουν τα παιδιά κυκλοφορώντας στην πόλη, όταν σε κάθε τους βήμα βλέπουν να διαψεύδονται αυτά που έμαθαν; Όταν βλέπουν στους δρόμους που υπάρχουν σήματα για απαγόρευση στάθμευσης, και να μην εφαρμόζονται ποτέ. Όταν βλέπουν παρκαρισμένα αυτοκίνητα μπροστά στα φανάρια, στις γωνιές των δρόμων (εμποδίζοντας πολλές φορές την ορατότητα), όταν , όταν, …… (Αρκετά τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν μέσα στις πόλεις, τα περισσότερα ευτυχώς με υλικές ζημιές ή ελαφριάς μορφής τραυματισμούς και οφείλονται κυρίως στην «κακή» ορατότητα, λόγω παρκαρίσματος στις διασταυρώσεις των οδών).
Οι ευθύνες
Ευθύνες έχουμε όλοι μας: Κράτος, Δήμοι, αστυνομία και ο καθένας από εμάς.
Ένα μεγάλο ποσοστό ευθύνης έχει η πολιτεία: Το κακό οδικό δίκτυο, τα αποσπασματικά μέτρα που τις περισσότερες φορές έχουν εισπρακτικό χαρακτήρα, η λάθος (κατά τη γνώμη μου ) αντιμετώπιση της κυκλοφορίας στις εθνικές οδούς. Π.χ. οι κάμερες στις εθνικές οδούς σε συγκεκριμένα σημεία αποτελούν πηγή κινδύνου, αφού πολλοί οδηγοί κόβουν ταχύτητα και στη συνέχεια επιταχύνουν επικίνδυνα Και η λύση είναι οι κάμερες να τοποθετηθούν στους κόμβους και να ελέγχεται ο χρόνος μετάβασης των οχημάτων από τον ένα κόμβο στον άλλο. Κλπ κλπ
Και οι Δήμοι έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης. Το κακό οδικό δίκτυο και οι λακκούβες είναι πηγή κινδύνων. Η κακή σήμανση, οι κρυμμένες ή οι κατεστραμμένες πινακίδες επίσης. Να αναλάβει πρωτοβουλίες για την εφαρμογή των σημάτων στάθμευσης και να αφαιρεθούν όπου δεν χρειάζονται.
Η αστυνομία πρέπει να κάνει απρόσκοπτα το καθήκον της χωρίς «έξωθεν» παρεμβάσεις.
Ευθύνες όμως έχει και ο καθένας από εμάς. Κατ΄ αρχήν εμείς οι ίδιοι να εφαρμόζομε τα ισχύοντα και να προσπαθούμε να ελαχιστοποιούμε τα όποια λάθη μας που μπορούν να προκαλέσουν ατύχημα. Να τονίζουμε σε γνωστούς, φίλους και αγνώστους τα όποια λάθη και παραλήψεις παρατηρούμε. Να επισημαίνουμε σε αυτούς που δεν φορούν κράνος την αναγκαιότητα να το φορούν. Να τονίζουμε σε αυτούς που μιλούν στο κινητό οδηγώντας, ότι εύκολα μπορεί να γίνουν πρόξενοι τροχαίου ατυχήματος. Να τονίζουμε στους οδηγούς της παρέας μας, ότι η υπερβολική χρήση αλκοόλ, μπορεί να αποβεί μοιραία και για τους ίδιους αλλά και για άλλους. Να τονίζουμε στους αρμόδιους την σωστή τήρηση των μέτρων και των σημάνσεων των δρόμων, να τους επισημαίνουμε τα επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου …
Δεν θα πρέπει να μένουμε στα λόγια, στις «άκαρπες» επισημάνσεις και «αφορισμούς» μέσω εφημερίδων και ανακοινώσεων- που μετά από λίγο ξεχνιούνται- και να νομίζουμε ότι έχουμε κάνει το καθήκον μας. Όχι στην επιδερμική αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού ζητήματος που αποτελεί μάστιγα στην χώρα μας αλλά κυρίως στην ιδιαίτερη πατρίδα μας την Κρήτη. Εδώ και τώρα ας ξεκινήσουμε όλοι μας, χωρίς φόβο και ντροπή αλλά με πάθος, ένα ΑΓΩΝΑ επισήμανσης και ενημέρωσης στους νέους μας, στους συμπολίτες μας και γενικά σε όσους παρατηρούμε ότι κάνουν παραβάσεις. Ας αναλάβουμε το κομμάτι της εφαρμογής των γνώσεων και των δεξιοτήτων Τότε και μόνο τότε θα έχουμε σίγουρα και άμεσα αποτελέσματα.
Υ.Γ.
Ενώ είχα έτοιμο το παραπάνω κείμενο για δημοσίευση, «έπεσα» ο ίδιος θύμα τροχαίου ατυχήματος, όταν κάποια οδηγός παραβίασε τον κόκκινο σηματοδότη της οδού Ζυμβρακάκηδων, στο ύψος της Εφ. Πολεμιστών το πρωί της Τρίτης 3 /9/2019.
Ευτυχώς τη γλύτωσα με αρκετές επιφανειακές εκδορές. Όμως θέλω να τονίσω 2 πράγματα:
• Το κράνος μου έσωσε τη ζωή, καθώς κατά την πτώση μου, έπεσα με το κεφάλι στην άσφαλτο.
• Οταν οδηγούμε, να οδηγούμε με σύνεση , προσοχή και χωρίς βιασύνη. Η βιασύνη για να πάει στη δουλειά της, οδήγησε την οδηγό στην παραβίαση του φωτεινού σηματοδότη με αποτέλεσμα να προκληθεί το τροχαίο ατύχημα.